Bir çeşit baş dönmesi olan vertigo son yıllarda sıklıkla karşımıza çıkıyor. Ancak zaman zaman belirtisi baş dönmesi olan başka hastalıklarla karıştırılabiliyor. Vertigoyu diğer baş dönmelerinden ayıran en belirgin özelliği siz sabit dururken çevrenizdekilerin size dönüyor izlenimi vermesi. Farklı çeşitleri bulunan vertigoda baş dönmesine zaman zaman kulakta çınlama, işitme kaybı, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler de eşlik edebiliyor. Vertigo, özellikle stres altında ve yoğun çalışanlarla bağışıklık sistemi kuvvetli olmayan kişilerde sıklıkla görülüyor. Hastalığın oluşumunu engellemenin yolları da yine bu etkenlere dikkat etmekten geçiyor. Aile Hastanesi Bahçelievler Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Bilazer, vertigo çeşitleri, oluşma nedenleri ve engelleme yöntemleri hakkında bilgi verdi.
VERTİGO ÇEŞİTLERİ
Vertigonun en sık rastlanan üç farklı çeşidi bulunuyor.
1- Kulak içi kristallerinin yerinden oynaması:
Stres, aşırı yorgunluk ya da bir travmanın etkisiyle iç kulakta bulunan küçük kalsiyum ve mineral kristalleri yerinden oynuyor. Kulak içindeki salyangoz bölgesine dağılan bu kristaller kişide şiddetli bir baş dönmesine neden oluyor. Şayet kristaller sol kulaktaysa sol tarafa dönüldüğünde sağ taraftaysa da sağa dönüldüğünde şiddetli bir baş dönmesi yaşanıyor. Bu durum kişiyi çok rahatsız etse de neyse ki bu baş dönmesi yaklaşık 15- 20 saniye kadar sürüyor. Hasta zaman zaman ne olduğunu anlamayıp deprem oluyor zannedebiliyor. Hatta bu baş dönmesi yaşandığında öleceğini düşünenler bile bulunuyor. Bu kişilerde teşhis kulak burun boğaz uzmanı tarafından yapılan kristal testi ile ortaya çıkartılıyor. Manevra tedavisi denilen özel bir yöntemle de kristallerin yerine gelmesi sağlanıyor.
2- İç kulaktaki denge sıvısında artış yaşanması:
İç kulaktaki denge sıvısının artması vertigoya neden oluyor. Aşırı tuz tüketimi, yeterli sıvı alınmaması ve yanlış beslenme alışkanlıkları bu sıvının artması ile sonuçlanabiliyor. Baş dönmesinin yanı sıra kulakta çınlama ve işitme kaybı gibi sorunlar da belirtilere eşlik edebiliyor. Tedavisinde ilk olarak tuz kısıtlaması yapılıyor. Hastaya ilaç tedavisi uygulanıyor. Bu tedavilerin yanıt vermediği durumlarda ise kortizona başvurulabiliyor.
3- Virüslerin denge sinirinde iltihaplanmaya neden olması:
Hava yoluyla alınan virüsler denge sinirinin iltihaplanmasına neden olabiliyor. Şiddetli ve uzun süreli baş dönmesi, mide bulantısı, kusma gibi şikayetlerin yaşandığı bu durumda hasta, tedavi için birkaç gün hastanede yatabiliyor. Şikayetlerin tamamen sona ermesi ise 15 günü bulabiliyor.
Vertigo hasta sayısı hızla artıyor
Son yıllarda stresli ve yoğun iş yaşamının hayatımızda büyük yer alması vertigonun da artmasına neden oldu. Uzun çalışma saatlerine sağlıklı beslenememe faktörü de eklendiğinde bağışıklık sistemi güçsüzleşiyor. Kuvvetsiz bir bağışıklık sistemi ve stres vertigonun en önemli sebepleri arasında yer alıyor.
Vertigo oluşumunu engellemek için bu önerileri dikkate alın:
1- Stresten uzak durun: Stres vertigo oluşumunu neden olan en önemli faktörlerin başında yer alıyor. Bu nedenle mümkün olduğu kadar kendinize özel zamanlar ayırın ve stres faktörlerini hayatınızdan çıkartın.
2- Bağışıklık sisteminizi kuvvetlendirin:
-Sağlıklı beslenin: Beslenme düzeninde dondurulmuş ve hazır gıdalara yer vermeyin. Doğal ve organik ürünler tüketin. Bu sayede bağışıklık sisteminizin kuvvetlenmesine katkıda bulunmuş olursunuz.
- Güne yumurtayla başlayın: Yumurtada birçok mineral ve Omega 3 bulunuyor. Eğer başka bir rahatsızlığınız yoksa sabah kahvaltısında her sabah 1 ya da 2 köy yumurtası yiyin.
- Ceviz, badem, fındık ve fıstık yiyin: Günde bir avuç kuruyemiş yiyin.
- Süt için: Uzun ömürlü kutu sütler yerine günlük sütleri tercih edin.
-Protein içerikli gıdalardan uzak durmayın: Eğer eşlik eden bir rahatsızlığınız yoksa kırmızı et yemekten korkmayın.
3- Güneşlenin: Sağlıklı bir vücut için D vitamini çok önemli. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki ülkemizde 100 kişiden 70’inde D vitamini eksikliği bulunuyor. Bu nedenle mümkün olduğu kadar güneşlenin. Unutmayın vücut bir denge ve bu denge bozulduğunda vertigo ortaya çıkıyor.
4- Tuzu azaltın: Tuz iç kulaktaki sıvı artışına neden olup vertigoyu tetikleyebiliyor. Bu nedenle tuzu azaltın.
5- Bol sıvı alın: Vücuttaki su tuz dengesini korumak içim bol bol su için. Ama çay ve kahve gibi içeceklerden uzak durun. Çünkü bu tarz içecekler de iç kulakta sıvı artışına neden olabiliyor.
6- Sakin sporları tercih edin: Sporun her alanda olduğu gibi vertigoda da önemi büyük. Sağlıklı yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan spora hayatınızda mutlaka yer verin. Ancak ani hareketler barındıran ağır sporlardan uzak durun.
7- Ani hareketlerden kaçının: Başınızı çok hızlı bir şekilde sağa sola çevirmeyin, lunaparklardaki oyuncaklardan uzak durun, hızlı araba kullanmayın. Ani hareketlere neden olan bu durumlar kulak kristallerinin yerinden oynamasına neden olabiliyor.