Futbol, basketbol, voleybol, hentbol ve daha birçok spor aktivitesi sırasında profesyonel olun ya da olmayın bilmeniz gereken ilk şeylerden biri “düşmek” olmalı. Çünkü yüksek hareketlilik gerektiren sporların sakatlık riski de bir hayli fazla!
Acıbadem Fulya Hastanesi Sporcu Sağlığı Merkezi’nden Spor Hekimliği Doçenti, Fizik Tedavi Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Tolga Aydoğ, ‘düşmenin de doğrusu yanlışı mı olurmuş’ diye düşünülmesinin büyük yanılgı olacağını belirterek, “Biz sporculara doğru düşme tekniklerini öğretiyoruz. Böylece onlar da bu teknikleri öğrenerek profesyonel yaşamlarında sakatlık riskine karşı neler yapabileceğini öğrenmiş oluyor” dedi. İşte Dr. Tolga Aydoğ’dan doğru düşmenin formülü…
ÖN ÇAPRAZ BAĞ YARALANMASI BAYAN SPORCUDA 2-8 KAT FAZLA
Ön çapraz bağ yaralanmaları bayan sporcularda erkeklerin 2-8 katı kadar fazla oluşuyor. Bunun altında birçok neden olabileceğine dikkati çeken Doç. Dr. Tolga Aydoğ, şunları söylüyor:
- Bayan sporcularda dizin ön kısmında bulunan “kuadriseps kası” ile arkasında bulunan “hamstring” kasının dengesizliği.
- Sporcunun kalça ve gövde kontrolünün yeterli olmaması.
- Sıçradıktan sonra yere düşme anında bu sorunların daha belirgin olması.
Normal düşme mekanizmasını maç /antrenman sırasında değil de saha vaya laboratuvar ortamında değerlendirilmesi ile bunların saptanması söz konusu olabiliyor. Bu değerlendirme sırasında sporcuya şu işlem uygulanıyor: “Sporcu öncelikle bir merdivenin üzerine çıkıyor. Buradan aşağıya atlıyor. Ardından sanki voleybolda blok yapıyormuş gibi ellerini yukarı kaldırarak tekrar sıçrıyor. Bu hareket sporcunun dizinin kameraya alınıp, yavaşlatılmış şekilde tekrar gözden geçirilmesi ile sporcunun varsa yanlış hareket şekillerinin ortaya konulmasını sağlıyor.” Bunların dışında sporcuların sadece düşme şekillerinin değil, bacak kas kuvveti, esnekliği, gövde-kalça kuvvet ve dayanıklılığı, ayak taban yapısı, bacak uzunlukları da gözden geçirilerek sporcunun yaralanmaya meyilli olup olmadığı ortaya konuluyor.
DOĞRU DÜŞMENİN FORMÜLÜ
Sporcuları doğru düşme tekniklerini ve koruyucu önlemler hakkında bilgilendiren Doç. Dr. Tolga Aydoğ, doğru düşmenin formülünü 5 maddede özetliyor:
1.Ayaklarınız arasında omuz mesafesi kadar aralık olsun.
2.Düşerken diz ve kalçanızı oldukça fazla bükün.
3.Ayaklarınız aynı anda yere temas etsin.
4.Ayaklarınız aynı hizzada olsun.
5.Dizleriniz ve bacaklarınız içe dönük olmasın.
ŞU ÜÇÜ VARSA SPORCU DÜZENLİ KONTROLDEN GEÇMELİ
Sporcuların yüksek hızlı kamera ve hareket analizi sistemi ile değerlendirilmesi sonunda düşmenin hangi safhasında yanlış yaptığının bulunup, bu hatanın düzeltilmesi mümkün. Bu deneyimli bir ekip tarafından çok rahat ortaya konup, düzeltilebiliyor. Dr. Tolga Aydoğ, sporcuların şu 3 şarta bağlı olarak düzenli aralıklarla kontrolden geçirilmelerini öneriyor:
- Sporcu travma olmadan ön çapraz bağ yaralanması geçiriyorsa.
- Sık sık ayak bileğinden, dizinden ve kalçasından yaralanıyorsa.
- Sporcu özellikle de 12-20 yaşı arasındaysa ve bayansa, spor yaptığı sürece dönem dönem kontrolden geçirilmelidir.
Manşetler
DUYURU-4