1972 doğumluyum ve Ekim 1998'de üniversiteden sonra memur olarak (GİH) işe başladım. Öncesinde (meslek lisesinde maaşsız staj hariç) herhangi bir sigorta girişim söz konusu değil. Doğuştan gelen veya memuriyetim öncesi bir engelim veya alınmış bir özür raporum yok. 1999 yılında memurken askere alındım, askerliğimin 45. gününde hastaneye sevk edildim ve 2 kez hava değişiminden sonra obezite nedeniyle terhis edildim. Hava değişimlerimle birlikte asker sayıldığım süre 5 ay ve bu süreyi borçlanmadım. 2010 yılında ciddi bir mide ameliyatı geçirdim, midemin 3/4'ü ve bağırsaklarımın bir kısmı alındı, ayrıca obezite sorunumun da olması nedeniyle 2013 yılında yüzde 40 oranlı vergi indirim belgesi aldım. Aslında çalışamayacak kadar çok hasta değilim (sürekli ishalimi ve ilaç tedavimi saymazsak), yaş ilerledikçe kilolarım da ağır gelmeye başladı. Geçen yıl tanıştığım Amerikalı bir hanımla evlenmeyi düşünüyoruz. Evlenip Amerika'da yaşama isteği, sosyal güvence faktörünü düşününce geri adım atmama neden oluyor. Açıkçası 15 yıllık emeğimi de boşa atmak istemiyorum. Ben bu şartlarla emekli olabilir miyim? Olamazsam beyan etmediğim diğer hastalıklarımla birlikte oranı % 50 ile % 59 arası bir rapor alacak olursam emeklilik durumum ne olur. Bir yıllık ücretsiz izin hakkımı (657 sayılı Kanun'a istinaden) kullanıp denemek için Amerika'ya gitsem ve eğer yaşayabileceğime inanırsam, şartlarım da emekliliğe uygunsa yurtdışından göndereceğim bir dilekçeyle emeklilik talebinde bulunabilir miyim? Vergi indirimi için almış olduğum raporu SGK'ya versem SGK Sağlık Kurulu'ndan onaylatabilir miyim, yoksa o kurulun kriterleri farklı mıdır? Metin AYDIN
Metin Bey, verdiğiniz bilgilere göre elinizdeki yüzde 40 oranlı vergi indirim belgesindeki durum gibi SGK Merkez Sağlık Kurulu da aynı oranlı rapor verirse (ki aynı kriterleri kullanıyorlar); sizin gibi 1.10.2008 gününden önce işe girmiş (eski) memurlar içinde özürlü emekliliği getirilmiştir.
ESKİ MEMURLARDA GEÇİŞ SÜRECİ
5510 sayılı Kanun'un geçici 4'üncü maddesi ile;
1- 5434 sayılı kanun gereğince kanuni tabiriyle sakat kadrosuyla başlayan memurlar ile sakat kadrosunda olmamasına rağmen memur olmadan önce yüzde 40 ve daha fazla oranlı raporu olanlar, 15 yıllık yani 5400 günlük süreyle emekli olmaktadırlar ve olmaya da devam edeceklerdir.
2- Lokman Ayva'nın 5510 sayılı Kanun'a eklettiği düzenlemeler ile;
Kanunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 gününden sonra uygulanmaya başlanmış olup özellikle doğuştan özürlü olduğu halde erken emekli olamayanlara çözüm getirdiği gibi doğuştan olmasa bile memur olmadan rapor almayanlara çözüm getirmiştir.
DOĞUŞTAN ÖZÜRLÜ OLANLAR
a-) 5510 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı kanun hükümlerine tabi olarak çalışmaya başlamış olup, çalışmaya başlamadan önce ilgili mevzuata göre alınmış ve en az yüzde 40 oranında özürlü olduklarını gösterir Sağlık Kurulu Raporu bulunanlar ile en az yüzde 40 oranında doğuştan özürlü olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde memur (kamu görevlisi) olanlara; en az 5400 gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli keseneği ödenmiş olması kaydıyla istekleri halinde bu madde hükümleri esas alınarak yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
SONRADAN ÖZÜRLÜ OLANLAR
b-) Çalışmaya başladıktan sonra, kurumca yetkilendirilen sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, kurum sağlık kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;
a) % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760,
b) % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480
gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması kaydıyla istekleri halinde emekli olacaklardır.
Bu durumda siz sonradan özürlü olan memur kapsamına girdiğinizden, yüzde 40 oranıyla 6480 günü (18 yılı) tamamlayınca (2016 yılında) memuriyetten 5434 sayılı Kanun'a göre emekli edileceksiniz. Rapor oranını yüzde 50'ye çıkarırsanız bu sefer 17 yıl ile (2015 yılında) emekli olacaksınız. Ancak unutmayın, 5434 sayılı Kanun'dan sadece Türk vatandaşları emekli olurlar, sakın TC vatandaşlığından çıkmayın. Şimdi aylıksız izin alıp yurtdışına giderseniz de eksik kalan sürelerinizi Amerika'daki çalışma sürelerinizle yurtdışı borçlanması yaparak tamamlayabilirsiniz. Dışarıdan emeklilik dilekçesi de verebilirsiniz.
Ali Tezel / Habertürk