Üst solunum yolları enfeksiyonları sonucunda en sık gelişen hastalıklardan biri sinüzittir. Geçmişte ağrılı ve uzun süreli sinüzit tedavileri hastaların ameliyattan kaçınmasına neden oluyordu. Ancak günümüzde Endoskopik Sinüs Cerrahisi ile hastaların kısa sürede sağlıklarına kavuşması mümkün hale geldi. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Hakan Yenice sinüzit ve tedavisi hakkında bilgi veriyor.
Yüz kemikleri içine yerleşen ve yerleştikleri kemiklerin isimlerini alan boyutları kişiye göre değişen gelişimleri farkı hava bosluklarına sinüs; bir ya da birkaç sinüsü etkileyen iltihabik olaya da sinüzit denir.
Burun boşluğunu ve sinüsleri döşeyen hücreler solunan hava içinde bulunan yabancı partikulleri ve mikroorganizmaları salgılar ile parçalayarak ve hareketlendirerek sinüs ağızlarına ve oradan da burun boşluğuna doğru hareket ettirir. Burun boşluğunda akım geniz bölgesine doğru devam eder ve terk edilir, nasal salgı devamlı üretilir ve temizlik işlemi durmadan devam eder. Bu mekanizmada herhangi bir şekilde oluşacak problem sinüzitlere sebebiyet verir.
Viral üst solunum yolu enfeksiyonları her yaşta sıkça görülen ve sinüzit oluşumuna yol açan hastalıklardır. Her insanın yılda bir kaç kez ÜSYE geçirdiği ve %1 - 10'unda sinüzit geliştiği bilinmektedir. Sinüzitler akut subakut ve kronik olarak bulguların sürelerine göre sınıflanabilirler
Akut ve kronık sinüzitte en sık görulen belirtiler
Burun tıkanıklığı
Genizden ve burundan iltihaplı akıntı
Baş ağrısı
Yüz bölgesinde ağrı
Koku almada azlık ve koku bozukluğu
Öksürük
Ateş
Ağız kokusu
Tanı nasıl konuyor?
Akut ve kronik sinüzitlerde tanı da hastanın ayrıntılı hikayesı ve Nasal Endoskopik Muayene önemlidir. Nasal endoskopi de 0 ve 30 derece endoskoplar ile tim burun boşluğu sinüs ağızları nasal akıntılar ve var olan patolojiler görülür ve birkaç dakika içinde tanı koydurucu bilgiler elde edilebilir .
Radyolojik inceleme:
Akut enfeksiyonlarda hassasiyeleri düşük olmak ile birlikte gelenkesel görüntüleme yöntemleri (waters grafileri) kullanılabilir paranasal sinüs BT:.sinüs hastalıklarını değerlendirmede altın standart olup başvurulacak en önemli görüntüleme yöntemidir. Genel eğilim BT tetkinin medikal tedavi sonrasında hastanın şikayetleri en aza indiğinde istenmesidir. Böylece medikal tedavi ile yok edilemeyen cerrahi girişim gerektiren patolojiler görülebilir
Tedavi nasıl uygulanır?
Sinüzitlerin çoğu yoğun medikal tedaviler ıle düzelir. Medikal tedavinin başarısız olduğu durumlarda dünyada ve ülkemizde son 10 - 15 yıldır uygulanan Endoskopik sinüs cerrahisi sayesinde başarıyla tedavi edilmektedir.
KRONİK SİNÜZİT ve ENDOSKOPİK SİNÜS CERRAHİSİ
Endoskopik sinüs cerrahisi, 1990’lı yıllardan itibaren yüksek kalitede görüntü sağlayan endoskopların gelişmesi ile bütün dünyada yaygınlaşmış olan bir cerrahi yöntemdir. Burun endoskopları, dışarıdan görünür bir kesi yapılmaksızın burun boşluğunun içindeki dar bölgelere ulaşmayı sağlayan, bu bölgeleri aydınlatan optik aletlerdir. Açık cerrahi yöntemlerde geçmişte yapılan sinüzit ameliyatlarına göre endoskopik sinüs cerrahisi ile çok daha başarılı sonuçlar alınmaktadır. Yüz kemiklerinin içindeki boşluklar olan sinüslerin sağlıklı olması için bu boşluklara burundan hava girmesi ve sinüslerin içinde üretilen salgıların buruna boşaltılması gerekir. Kronik sinüzit sinüsler ile burun arasında havanın girişini ve salgıların boşaltılmasını sağlayan kanalcıkların tıkanması sonucunda meydana gelir. Kronik sinüzitte uygulanan endoskopik sinüs cerrahisinin temel prensibi, daralmış veya tıkanmış olan bu kanalcıkları genişletmek, bir labirent şeklinde birbirlerine açılan küçük sinüslerde odacıklar arasındaki duvarları kaldırarak havanın kolayca girebileceği ve salgıların boşalabileceği geniş ve tek bir oda yaratmaktır.
Kronik sinüzitte uygulanan endoskopik sinüs cerrahisi hastaya konforlu bir ameliyat sonrası dönem sağlar. Hastaların çoğu ameliyat günü ve 24 saat içinde evine gidebilir ve 48 saat sonra işine başlayabilir. Dışarıdan görünür bir kesi izi yoktur, yüzde şişme veya morarma olmaz. Ameliyat sonrasında ağrı ya hiç olmaz, ya da basit ağrı kesici ilaçlar ile kontrol altına alınabilen hafif dereceli bir ağrı vardır. Ameliyatı takip eden 24 veya 48 saat içinde burun tıkanıklığınız olabilir ve ağızdan nefes almanız gerekebilir. Burun içine tampon koyulduysa (son dönemde kendiliğnden eriyen nasal tampomlar kullanmakta) bu tampon doktorunuzun belirleteceği bir süre sonunda çıkartılacaktır. Bu süre 24 - 72 saat arasında olabilir. Burun içini temizlemeyi sağlayan sprey veya yıkamaları düzenli kullanarak burunda oluşan kabuklanma ve kuruluk hissi giderilir. Burun içindeki iyileşme, ameliyatın türüne göre değişmek üzere 2 - 6 hafta arasında tamamlanacaktır.
Manşetler
DUYURU-4