Türkiye'de prim ve yıl şartını doldurmasına rağmen yaşı tamamlanmadığı için emekli olamayan çok sayıda vatandaş var. Emeklilikte yaşa takılan bu vatandaşların yanında bir de yaş ve yıl şartını doldurmasına rağmen primi eksik olduğu için emekli olamayanlar var. Özellikle 60'lı yaşlara gelmiş artık çalışma imkanı olmayan bu vatandaşlar için borçlanma imkanı getirilmesi konusunda bir çalışma yürütülmüştü.
Ancak henüz bir netice çıkmadı. Oysa bu vatandaşların çalışma imkanı olmadığı için emeklilikleri de mümkün görünmüyor. İsteğe bağlı sigorta Bağ-Kur kapsamında olduğu için o da yakın gelecekte bir emeklilik getirmiyor.
Bu durumda olan vatandaşlar için Sosyal Güvenlik Kurumu farklı bir alternatif sunuyor.
Bu vatandaşlarımız isterlerse bugüne kadar yatırdıkları primlerin parasını toplu olarak alabiliyorlar. Yasalarımız SSK ve Bağ-Kur'lular için toplu para alabilmenin şartlarını şöyle sıralıyor:
Sigortalı olarak çalışmıyor ya da kendi işini yürütüyor olmamak.
Emeklilik için gerekli olan üç şarttan yıl ve yaşı tamamlamış olmak.
MİRASÇILAR DA ALIYOR
Burada 9 Eylül 1999 tarihi öncesi sigortalı olanlar için prim şartı en az 3.600 oluyor.
Zaten bu prime ulaşan bir kişi kısmi yaştan emekli olabiliyor.
Bunun altında prim varsa ve yaş şartı da tamamlanmışsa toplu para alınabiliyor. Tüm şartlar tamamlanmışsa 'Emekli olmak istemiyorum paramı toplu alacağım' deme durumu ise yok. Bu durumda emeklilik gerçekleşiyor.
Toplu para talebi vefat eden kişilerin kanuni mirasçıları tarafından da yapılabiliyor.
Burada da ölüm aylığı bağlanmaması esas alınıyor. Yaş şartının tamamlanması işe giriş tarihine göre değişiyor.
09.09.1999 gününden sonra ve 01.05.2008 öncesi sigortalı olanlar için yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60. 2008 sonrası sigortalı olanlar için ise yaş şartı 65 olarak belirleniyor.
Parayı talep etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) dilekçe ile başvurmak gerekiyor.
Ne kadar ödeneceği ise o zaman yatırılan paranın her yıl katsayısının güncellenmesiyle belirleniyor.
Eski SSK'lılar (4A) için 2008'den önce kendi adına ödenen hem işçi hem de işveren primi, 2008'den sonra ise sadece işçi primleri geri ödeniyor.
Bağ-Kur'lular (4B) için tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor.
Bu primler sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için olanlardan oluşuyor.
Sağlık için ödenen primler ve yapılan doğum, askerlik gibi borçlanmalar geri iade edilmiyor.
Toplu para alanlarda emeklilik için her şey bitmiş olmuyor. Paranızı aldıktan sonra çalışırsanız prim günlerinizi güncelleme katsayısıyla belirlenen miktardan ödeyerek canlandırabilirsiniz. Bunu da yeni çalışmalarınıza ekleyerek emekli olursunuz.
KAYNAK: YENİ ASIR