Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Ferda Özgün Çiftçi anlattı:
Şaşılığın sebepleri nelerdir?
Prof. Dr. Ferda Özgün Çiftçi: Doğuştan veya sonradan oluşabiliyor. Gözü kontrol eden 6 adet kas bulunur. Her iki gözün de normal pozisyonda olması için kasların denge içinde bulunması ve koordineli bir şekilde hareket etmesi gerekir. Çocuklarda göz bozukluklarına bağlı olarak ve gözlükle düzelebilen şaşılıklar, erişkinlerde ise göz kasları felçlerine bağlı olarak şaşılıklar daha sık olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenleri tespit etmeden tedavi mümkün değildir.
Göz kayması başka hastalıkların habercisi olabilir mi?
Prof. Dr. Ferda Özgün Çiftçi: Evet. Örneğin bebeklerde doğuştan olan kataraktlar göz kaymasına yol açabilir. Bir diğer önemli tablo ise, özellikle ani ortaya çıkan, ailenin birden fark ettiği o zamana kadar bakışları normal olan bir çocuktaki kaymadır. Böyle bir tablonun altında basit bir kayma olgusu olabileceği gibi nadir de olsa çocukluk çağının kafa içi tümörleri çıkabilir. Bu şüpheyi ekarte etmek için özellikle çocukta göz dibi muayenesinin dikkatli bir şekilde yapılması gerekir. Görme sinirinin rengi, şekli ve yapısındaki herhangi bir anormal görüntü durumunda nörolojik muayeneler ve radyolojik tetkikler ihmal edilmemeli. Bebeğinde göz kayması olan aileler hemen göz doktoruna danışmalı. Bebeklerde kayma göz tümörlerinin bile belirtisi olabilir. Ayrıca göz bozuklukları da bu şekilde yakalanabilir.
Şaşılık göz tembelliğine yol açar mı?
Prof. Dr. Ferda Özgün Çiftçi: Göz tembelliği, tek taraflı görmenin azalmasıdır. Şaşılık ya da iki göz arasında farklı derecede kırma kusurunun olması sonucunda ortaya çıkabilir. Bir diğer grupsa küçük yaşlarda bir gözün kapalı kalmasıyla ortaya çıkan tembelliktir. Özellikle çocuk hekimleri şaşılık konusunda titiz davranmalı. “Bebek büyüsün kendiliğinden düzelir” diye yapılan ertelemeler ileride düzeltilmesi mümkün olmayacak göz tembelliği gibi ciddi sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Şaşılık ne zaman ameliyatla tedavi edilir?
Prof. Dr. Ferda Özgün Çiftçi: Kayması ve göz bozukluğu olan bir çocukta ilk önce gözlük tedavisiyle kırma kusurunun düzeltilmesi ön plana çıkar. Birçok kayma tipinde çocuğun göz bozukluğunun düzeltilmesi yani gözlük kullanmasıyla kayma ortadan kalkar. Gözlüğe rağmen kayma açısı büyükse ve gözlük kullanmak şaşılık açısını değiştirmiyorsa ameliyat devreye girer. Bilinmesi gereken nokta şu: Çocuk ameliyat öncesinde gözlük takıyorsa ameliyat sonrasında da yine takmaya devam edecektir. Bu arada göz kaslarının felçlerine bağlı geçici şaşılıklarda prizma camlı gözlükler kullanılabilir. Göz kaslarına botulinum toksin enjeksiyonları (botoks) da şaşılık tedavisinde kullanılabilir.
Şaşılık tedavisinde yaş sınırı var mı?
Prof. Dr. Ferda Özgün Çiftçi: Şaşılık her yaşta tedavi edilebilir.
HAZIRLAYAN: Özgür Gökmen ÇELENK