Şarbon hastalığı nedir? Geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan şarbon vakası nedeniyle çoğu vatandaşlarda tedirginlik devam ediyor. Türkiye'nin gündeminde olan şarbonun daha önceki yıllarda da görüldüğüne ifade eden TBMM Tarım ve Köyişleri Komisyonu Başkanı ve AK Parti Kars Milletvekili Yunus Kılıç, şarbon ilişkin panikleyecek bir durum olmadığına işaret etti. Peki, Şarbon nedir? Şarbonun belirtileri neler? Şarbon hastalığı nasıl bulaşır? İşte şarbon ile ilgili ayrıntılar...
ŞARBON NEDİR?
Şarbon, ot yiyen hayvanlarda görülen şarbon bacillus anthracis isimli bir bakterinin yol açtığı enfeksiyon hastalığıdır. Hayvandan insana, hayvandaki yaraya temas edilmesi, hayvanın etinin yenilmesi, hastalıklı hayvanın bulunduğu alandaki şarbon sporlarının solunması sonucu insana bulaşır.
Şarbon hastalığı, deri, akciğer ve bağırsak olmak üzere üç gruba ayrılır. Akciğer ve bağırsak yoluyla bulaşması durumunda ölümcül sonuçlar doğruyor. Şarbonun insandan insana bulaşması ise çok küçük bir ihtimaldir.
Akciğer şarbonu
Bakteri (Bacillus Anthracis) sporlarının hava yoluyla alınması sonucu oluşur ve şikâyetlerinin başlamasıyla birlikte tanısı konulup tedavi edilmediği takdirde yüksek oranda ölümcül seyreder.
Bağırsak şarbonu
Şarbon hastalığı olan bir otçul hayvanın etinin tam pişirilmeden yenmesi sonucu ortaya çıkar ve yüksek oranda ölümcül seyreder.
Deri şarbonu
En sık görülen formudur. Ülkemizde de dünyada da bütün şarbon olgularının yaklaşık yüzde 95'i bu şekilde ortaya çıkar. Sıklıkla hayvan yünleri, derileri ve postlarıyla uğraşanlarda görülür. Bakteri sporların derideki kesik ya da sıyrıklardan girerek deri içinde depolanması sonrası gelişir. Özellikle el, bilek, kol, yüz ve boyun gibi açıkta kalan bölgelerde sık görülür.
ŞARBON BELİRTİLERİ
Bulaşma şekline göre şarbon hastalığının belirtileri üç gruba ayrılır.
Deri şarbonu: Enfekte hayvanların deri, kıl, yün gibi ürünleri ile temas eden kişilerin ciltlerindeki sıyrık veya kesiklerden bulaşır. Deride ağrı, sızı ve kabartı oluşur. Kabartı çevresinde ödem oluştuğu gibi bu hastalıklı dokunun altı ülserleşir ve ağrısız bir lezyon meydana gelir.
Akciğer şarbonu: Şarbon bakterilerinin havada asılı durumda olan sporlarının solunum yoluyla alınmasından sonraki bir hafta içinde soğuk algınlığına benzer bazı belirtilerle hastalık kendini gösterir. Ateş, bitkinlik, yorgunluk belirtileri gösterir birkaç gün içinde de soluk alıp vermede güçlükler başlar, hasta komaya girip ölebilir.
Bağırsak Şarbonu: Hasta hayvan etlerinin yenmesiyle bağırsak sisteminde iltihap oluşur. Hayvan ürünlerindeki sporların ağız yoluyla alınımı sonucunda bağırsaklara yerleşir. Belirtileri mide bulantısı, iştah kaybı, karın ağrısı, kusma ve kanlı ishaldir. Vakaların yüzde 25-60’ında hastalık ölümle sonuçlanır.
ŞARBON TEDAVİSİ
Hayvan kesimi sonrası bu tür belirtiler görüldüğünde en kısa sürede bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurmak ve bir an önce antibiyotik tedavisine başlamak gerekir. Tedavide geç kalınması halinde hastalık ölümcül olabilir.
"ŞARBON VAKALARINDA GEÇEN YILA GÖRE AZALMA VAR"
TBMM Tarım ve Köyişleri Komisyonu Başkanı ve AK Parti Kars Milletvekili Yunus Kılıç, "Geçen yıl 50'nin üzerinde şarbon vakası vardı, bu yıl şarbon vaka sayısı 18. Önceki yıllara göre, şarbon odaklarında azalma var." dedi.
Aynı zamanda veteriner olan Prof. Dr. Kılıç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şarbon hastalığının Türkiye'nin gündeminde bulunduğunu belirterek, şarbonun daha önceki yıllarda da görüldüğünü ifade etti.
İlgili Bakanlıkların şarbon vakalarını yakından takip ettiğini ve buna ilişkin istatistik tuttuğunu aktaran Kılıç, "Türkiye'de şarbon ilk kez görülmüyor, bugüne ait bir sıkıntı değil. Geçen yıl şarbonda 50'nin üzerinde vaka vardı, ama bu kadar bağırmanın, çağırmanın olduğu bu yıl bugüne kadar şarbon vaka sayısı 18. O yüzden eski yıllara göre, şarbon odaklarında artış olmadığı gibi azalma var. Peki, niye ülkemizin gündemini kasıp kavuruyor? Bunlar, iyi niyetli olmayan haberler, gayretler." diye konuştu.
Resmi kayıtlara bakıldığında panik yapılacak durum olmadığını ancak medyada yer alan haberler nedeniyle insanların korktuğunu vurgulayan Kılıç, vücudunda çıkan küçük bir çıban veya yara nedeniyle doktora gitmesine gerek olmayan kişilerin bile, yaratılan panik ortamı nedeniyle hastanelere başvurduğunu bildirdi.
"ŞARBON SALGINI YOK"
Şarbona ilişkin panikleyecek bir durum olmadığına işaret eden Kılıç, "Türkiye'de insanımızın korkabileceği salgın halde bir şarbon enfeksiyonu odağı yok. Etlerimizi rahatlıkla tüketebilir miyiz? Kesinlikle tüketebiliriz." dedi.
Kılıç, şarbonlu etlerin, rengi ve kokusunun farklı olduğunu ve kanın pıhtılaşmadığını anlattı.
Kurban Bayramı'nda kesilen hayvanların etlerinin de rahatça tüketilebileceğini bildiren Kılıç, "Şarbonlu hayvan kesmiş olsalardı, yanlarında veteriner hekim olmasa bile anlayabilirlerdi. İlk kez kurban kesmiyoruz, bizim geleneğimiz. Kanın pıhtılaşmasını, etin rengini, kokusunu iyi kötü biliriz. Rahat olsunlar." ifadesini kullandı.
Şarbonun et ithalatından kaynaklandığı iddialarının da asılsız olduğunu kaydeden Kılıç, "Yapılan sekans analizlerinde, Kırıkkale ve Ankara bölgesine ait bir bakteri olduğu ortaya çıktı. Hani şarbon Brezilya'dan, İrlanda'dan gelmişti? Yok öyle bir şey. İstemezdik ama bu bizim ülkemizde bulunan bir bakteri. " diye konuştu.
Şarbon vakalarının ortaya çıkmasının ardından, ithal hayvanların piyasaya sürülmediğine değinen Kılıç, bazı zincir marketlerdeki etlerin şarbon nedeniyle toplatıldığı yönündeki iddiaların da doğru olmadığını anlattı.
Kılıç, etlerin soğuk zincirde yaşanan sorunlar veya başka bir sebeple toplatılmış olabileceğini sözlerine ekledi.