Şeker, yüksek tansiyon, şişmanlık gibi bazı hastalıklar ve sakatat türü ağır et yemeklerinin sık tüketilmesi, alkol ve sigara bağımlılığı gut hastalığına yakalanma riskini artırıyor. Eklemlerde hasara sebep olan gut hastalarının yüzde 95'i erkekler.
Gut hastalığı, sağlıklı bir insanın kanında çeşitli kimyasal süreçler sonucunda ürik asidin oluşmasıyla başlıyor. Eklem iltihabı atakları ile devam eden, vücut sıvısındaki monosodyum ürat (MSÜ) kristallerinin vücudun herhangi bir bölgesinde birikmesiyle hastalık başlıyor. Ülkemizde bu hastalığa yakalananların yüzde 95'ini erkekler oluşturuyor. Gut hastalığına yakalanan erkeklerin çoğunluğu 40 yaşın üzerinde. Özel Farabi Hastanesi'nden Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı Dr. Osman Tüfekçi, gelişmiş ülkelerde erkeklerin guta yakalanma ihtimalinin yüzde 1 civarında olduğunu bildiriyor. Östrojen hormonunun varlığından dolayı kadınlarda gut hastalığının nadir görüldüğünü belirten Tüfekçi, şu bilgileri veriyor: "Östrojen, MSÜ kristallerinin vücut sıvılarındaki çözünürlüğünü azalttığı için kadınlar daha şanslı. Erkekler, guta yakalanma açısından kadınlara göre 20 kat daha risk altında. Kandaki ürik asitin yükselmesi, vücutta fazla üretilmesinden veya böbreklerden atılımının azalmasından kaynaklanıyor. Ürik asidin atılmasında bir sorun varsa ya da çok fazla üretiliyorsa bu madde vücutta birikmeye başlar. Fazla üretim, hücre yıkımı, ilaç kullanımı, pürinden zengin besinlerin aşırı tüketilmesi (sakatat etler, kırmızı et, sardunya, hindi, ançüez, somon balığı, ıspanak, fındık, fıstık, alkol, bira, şarap), genetik nedenler, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, şişmanlık gibi bazı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar."
ALKOL-SİGARA-ŞİŞMANLIK RİSK FAKTÖRÜ
Alkol ve sigara kullanımının gut atağına sebep olabildiğini, şişmanlığın da bu hastalığa yakalanma riskini artırdığını ifade eden Tüfekçi, diğer risk faktörlerini şöyle sıraladı: "Yaş (daha çok 40-50 yaş arası), bazı ilaçların özellikle de idrar söktürücülerin ve düşük doz aspirin kullanımı, kan hastalıkları, travma, radyoterapi (ışın tedavisi) veya kanser tedavisi görme, cerrahi müdahale geçirme, organ nakli yapılması. Yüksek kan basıncı, anemi, diyabet, böbrek, damar hastalığı gibi rahatsızlıklar."
Dr. Osman Tüfekçi'nin verdiği bilgilere göre, tedavi edilmemesi durumunda zamanla böbrek taşı, böbrek yetmezliği, kemiklerde ve eklemlerde hasar ortaya çıkabiliyor. Gut, bazı eklemlerde ağrı, duyarlılık, kızarıklık, şişlik ve ısı artışı ile ani olarak gelişen, şiddetli ataklarla seyreden bir hastalık. Genellikle her seferinde bir eklemi etkiler ve bu eklem çoğunlukla ayak başparmak eklemi olmaktadır. Diz, dirsek ve el bileği gibi diğer eklemler de etkilenebilir. Ataklar çok hızlı gelişir ve ilk atak genellikle gece sabaha doğru olur.
Ürik asit miktarının yüksek olması kişide gut hastalığı bulunduğu anlamına gelmeyeceği gibi tanıyı koyduracak özel bir kan testi de bulunmuyor. Kesin teşhis eklem sıvısının mikroskobik incelemesi ile konulur. Tedavi, hastalığın evrelerine göre farklılık gösterir. Bazı dönemlerde sadece kanda ürik asit yüksektir ve atak yoktur. Bu durumda kandaki ürik asit miktarını azaltıcı ilaçlar hastaya önerilir. Gut hastalığının en etkin tedavi yöntemi ilaç tedavisidir.
Manşetler
DUYURU-4