SAĞLIK HİZMETLERİNİN SOSYAL BOYUTU GELİŞTİRİLİYOR- 2 (EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ UYGULAMASI)
Sağlık hizmetlerinin sosyal boyutunun geliştirilmesi ve güçlendirilmesi kapsamında başlatılan yeni uygulamalar, içerikleri, uygulamanın usul ve esaslarına ilişkin hazırlamış olduğum yazı dizisinin ikincisine bugünden itibaren başlıyorum.
Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık hizmetlerinin sosyal boyutunu geliştirilmesi ve güçlendirilmesi amacıyla atılan adımların neler olduğuna ilk yazımda kısaca değinmiştim. Bu yazımda ise atılan adımlardan ilk olan Evde Sağlık Hizmetleri Uygulanması ve bu uygulamanın usul ve esaslarını belirleyen Yönergeyi değerlendireceğim.
EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE İLE UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
1- Sağlık hizmetlerinin sosyal boyutunun geliştirilmesi ve güçlendirilmesi amacıyla atılan adımlardan ilki evde sağlık hizmetlerinin uygulama usul ve esaslarının belirlendiği Yönerge’dir. Bu Yönerge, Sağlık Bakanlığına bağlı olan ve yetkili kılınacak yataklı tedavi kurumlarını, toplum sağlığı merkezlerini, buralarda çalışan personel ile aile hekimlerini, aile sağlığı merkezlerini ve aile sağlığı elemanlarını kapsamaktadır.
2- Bu Yönergenin amacı; evde sağlık hizmetine ihtiyacı olan bireylerin muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının evinde ve aile ortamında sağlanması, bu kişilere ve aile bireylerine sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin bir bütün olarak birlikte verilmesidir. Yönerge ile evde sağlık hizmeti verecek birimlerin ve bu hizmetlerin sunumunda görev alacak personelin özellikleri de belirlenmektedir.
3- Evde sağlık hizmetlerinin, 81 ilde Bakanlığa bağlı olarak faaliyet gösteren eğitim ve araştırma hastaneleri ile genel veya dal hastaneleri bünyesinde kurulan evde sağlık hizmeti birimlerinde verilmesi öngörülmüştür. Ayrıca bu hizmetlerin, toplum sağlığı merkezi, aile sağlığı merkezi ve aile hekimleri vasıtası ile sunulması da öngörülmüştür.
4- Hastane veya diğer belirlenen sağlık kuruluşlarında verilecek olan evde sağlık hizmetinin yönetimi için İl Müdürlükleri bünyesinde bir Koordinasyon Merkezi kurulması öngörülmüştür.
5- Yönergede öngörülen evde bakım hizmetlerinin multi disipliner bir anlayışla verilmesi benimsenmiştir. Evde sağlık bakım hizmetlerinin verilmesi sırasında görev alacak sağlık personeli ve sorumlulukları da bu anlayışla belirlenmiştir. Evde bakım hizmetlerinin verilmesinde görev alacak sağlık personeli şunlardır:
a) Tabip
b) Hemşire/sağlık memuru (toplum sağlığı)
c) Laboratuar teknisyeni:
d) Fizyoterapist, diyetisyen, psikolog ve sosyal çalışmacı
6- Yönerge, bu hizmetlerin sunumunda görev alacak sağlık mesleklerini multi disipliner bir anlayışla evde bakım hizmetlerini verecek sağlık personelini saymış ancak, bunların iş ve görev analizlerini ayrıntılı bir şekilde yapmamıştır. Bu durum, uygulamada çatışmaya ve sahiplenilmeyecek işlerin olacağına işaret etmektedir.
7- Evde bakım hizmetlerinden yararlanabilmek için Başvuru Formu, telefon veya sözlü olarak müracaat edilebileceği hüküm altına alınmıştır. Bu hizmetlerden yararlanmak isteyenlerin aşağıdaki sağlık kuruluşlarına müracaat etmeleri öngörülmüştür.
a- İl Müdürlüğü bünyesindeki koordinasyon merkezi
b- Sağlık kurumları bünyesindeki birimler
c- Toplum sağlığı merkezi
d- Aile sağlığı merkezi
e- Aile hekimleri
8- Yönerge’de evde sağlık hizmetlerinin randevu sistemine dayalı olarak yürütülmesi de öngörülmüştür. Randevuların, vakanın durumuna göre günlük, haftalık veya aylık dilimler halinde gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
9- Evde bakım hizmetlerinin aile hekimliği uygulanmayan illerde birinci basamak sağlık kuruluşları bünyesinde kurulacak evde sağlık birimleri veya mücavir alan dışında müdürlükçe oluşturulacak gezici sağlık ekipleri vasıtasıyla verilmesi öngörülmüştür.
10- 1 Mart 2011 Tarih ve 27861 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ’in 3 ncü maddesinin f bendi ile evde sağlık hizmetleri sunan birimler günübirlik tedavi veren sağlık kuruluşu olarak tanımlanmış, verilen hizmetlerin bedeli de Sağlık Uygulama Tebliğine konulmuştur.
Süleyman Demirel
http://www.suleymandemirel.com.tr