Yatırım programı (2015-2017) çerçevesinde gelecek yıl 88,5 milyar liralık kamu sabit sermaye yatırımı yapılması planlanıyor.
Kalkınma Bakanlığının, 2015-2017 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıklarına İlişkin Genelgesi ve aynı dönemi kapsayan Yatırım Programı Hazırlama Rehberi Resmi Gazete'de yayımlandı.
Kalkınma Bakanlığının konuya ilişkin açıklamasında, 2015 yılında 88,5 milyar lira tutarında kamu sabit sermaye yatırımı yapılmasının beklendiği, bunun yüzde 51,2'sinin Merkezi Yönetim Bütçesi, yüzde 33,5'inin mahalli idareler, yüzde 12,6'sının KİT ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmesinin öngörüldüğü ifade edildi.
Söz konusu kamu sabit sermaye yatırımının yüzde 60,5'lik kısmının 2015 Yılı Yatırım Programı kapsamındaki projelerle ilişkilendirilerek kullandırılacağı belirtilen açıklamada, şu bilgilere yer verildi:
"2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi kapsamında 41 milyar lira tutarında sermaye gideri ödeneği tavanı öngörülürken, bunun 20,5 milyar lirası genel bütçeli kuruluşlar, 20 milyar lirası da özel bütçeli kuruluşlar için öngörülüyor.
Genel bütçeli kurumlardan Milli Eğitim Bakanlığı için 5,5 milyar lira, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı için 5 milyar lira, Sağlık Bakanlığı için 1,1 milyar lira öngörülmüştür.
Özel Bütçeli Kurumlardan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü için 6,1 milyar, Karayolları Genel Müdürlüğü için 4,3 milyar, üniversiteler için 3,9 milyar lira ödenek tavanı belirlenmiştir.
Kamu İktisadi Teşebbüsleri kapsamında TCDD Genel Müdürlüğü için 2015 yılında öngörülen ödenek tavanı ise 5 milyar lira olmuştur."
- Kalkınma Bakanlığının genelgesi
Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz'ın imzasıyla yayımlanan 2015-2017 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıklarına İlişkin Kalkınma Bakanlığı Genelgesi'nde de hükümetin temel önceliklerinin sürdürülebilir potansiyel büyüme hızına ulaşmak, istihdamı artırmak, cari işlemler açığını azaltmak, enflasyonu düşürerek fiyat istikrarını korumak, yurt içi tasarrufları artırmak, kamu mali dengelerini iyileştirmek ve böylece makroekonomik ve finansal istikrarı korumak olduğu belirtildi.
Genelgede, Türkiye'nin 2023 hedeflerini gerçekleştirme yolunda ilerlerken, toplumun ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının zamanında karşılanması amacıyla, kamu hizmetlerinin hız ve kalitesinin yükseltilmesi için kamu yatırım ödeneklerinin tahsisinde ve kullanımında, hedeflenen büyümeye ve istihdama azami oranda katkı sağlanması ve kaynakların en verimli şekilde kullanılmasının esas olacağı kaydedildi.
Kamu yatırım harcamalarında kalkınma potansiyelini destekleyici mahiyetteki iktisadi ve sosyal altyapı yatırımlarına öncelik verileceği ifade edilen genelgede, kamu kesimi yatırımlarının gelecek dönemde de bütüncül bir perspektif dahilinde özel kesim yatırımlarını tamamlayacak şekilde ele alınmaya devam edileceği bildirildi.
Ayrıca kamu-özel işbirliği yöntemlerinin yaygınlaştırılmasıyla kamu yatırımlarında özel sektörün katılımını sağlayan uygulamalara da ağırlık verileceği belirtildi.
- Yatırımlarda öncelik verilecek bölge ve sektörler
Kamu yatırımlarına ayrılan kaynakların öncelikli sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri destekleyecek nitelikteki alt yapı alanlarına yönlendirileceği ifade edilen genelgede, yatırımların maliyet etkin, verimli ve zamanında gerçekleştirilmesine, mevcut sermaye stokunun daha etkin kullanılmasına ve yatırım harcamalarının en kısa zamanda ekonomik ve sosyal faydaya dönüştürülmesine azami özen gösterileceği kaydedildi.
Genelgede, sektörel bazda eğitim, sağlık, bilim teknoloji, ulaştırma, sulama, içme suyu ve kanalizasyon yatırımlarına; bölgesel bazda ise Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi ve Doğu Karadeniz Projesi kapsamındaki yatırımlar başta olmak üzere ekonomik ve sosyal altyapı projelerine öncelik verileceği duyuruldu.
- Ekonomik ve sosyal katkısı yüksek yatırımlara vurgu
Proje bazında ödenek teklif ve tahsislerinde devam eden projelerden en kısa sürede tamamlanabilecek projelere, yeni proje tekliflerinde ekonomik ve sosyal katkısı en yüksek ve acil hizmet ihtiyacını karşılayabilecek yatırımlara öncelik tanınacağı kaydedilen genelgede, mevcut kamu sabit sermaye stokundan azami kapasitede yararlanılması için bakım ve onarımlara önem verileceği belirtildi.
- Öncelik verilecek proje başlıkları
Genelgenin eki olarak yayımlanan 2015-2017 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi'ne göre, tamamlanma aşamasındaki otoyol ve bağlantı yolu projeleri ile mevcut otoyol sisteminin korunmasını ve etkin kullanımını sağlayacak üst yapı iyileştirme, trafik güvenliği, köprü ve viyadüklerin onarımına yönelik projelere öncelik tanınacak.
Konut sektöründe, Yatırım Programı'nda devam eden ve 2015 yılında tamamlanabilecek projelere, yeni lojman yapımı tekliflerinde de güvenlik kuruluşlarının Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki projelerine öncelik verilecek.
Kıyı Yapıları Master Planında belirlenen büyük kapasiteli ana limanların hayata geçirilmesi ile denizlerde emniyetli ve sürdürülebilir seyrin sağlanması için gereken yatırımlar öne alınacak.
Sulama sektörü açısından değerlendirildiğinde proje stokunun oluşturulmasında 2014 Yılı Yatırım Programında 10 yıl olan ortalama tamamlanma süresinin düşürülmesi amaçlanacak.
Madencilik sektöründe enerji sektörü ve imalat sanayiine girdi temin eden üretimi, kömür, petrol, doğalgaz ve jeotermal kaynaklar ile rezervi tükenmekte olan ve arz güvenliğinin sağlanması açısından önem arz eden madenlerin aranması, madenlerin işlenerek ürün haline getirilmesi ile üretilen cevherlerin tüketici talepleri doğrultusunda kalitesinin iyileştirilmesine ilişkin projelere öncelik tanınacak.
İmalat sektörlerinde ise genel olarak üretimin idamesi ile AB'ye uyum ve Türkiye'nin uluslararası yükümlülükleri açısından gerçekleştirilmesi gerekli olan ve yurt içi hammaddenin değerlendirilmesine yönelik ekonomik olan projelere birinci derecede öncelik verilecek.
Enerji sektöründe enerji arz-talep analizlerine dayanan, Türkiye'nin genel enerji ihtiyaç projeksiyonuna uygun olarak hazırlanmış ve güvenilir hammadde kaynaklarına ve erken geri dönüş oranına sahip projelerin yanı sıra gerçekleştirilmesi diğer projelerin hayata geçirilmesinin ön şartı niteliğinde olan veya bunların kapasite veya verimini artıracak ve yenilenebilir kaynakların sisteme entegrasyonunu sağlayacak projelere öncelik verilecek.