Sağlık Bakanlığı, fitoterapi, ozonterapi, akupunktur, refleksoloji ve proloterapi gibi tamamlayıcı tıp uygulamaları ile ilgili mevzuat çalışmalarının sürdüğünü ve mevzuatın önümüzdeki yıl çıkacağını açıkladı. Bu alandaki yasal boşluktan yararlanan ve kendilerini "uzman" diye nitelendirenlerin toplum sağlığı ile oynadığını belirten Fitoterapist Dr. Ümit Aktaş, tamamlayıcı tıp mevzuatının bir an önce çıkması gerektiğine söyledi, "mevzuat yokluğunda olan hastalara, yani halka oluyor" dedi.
Türkiye'nin aslında 1993'de imzaladığı anlaşma ile Avrupa Birliği'nin tamamlayıcı tıp mevzuatına uyumlu davranmayı kabul ettiğini, bu taahhüt çerçevesinde, AB'nin ilgili kurumlarına 1993'den itibaren üye olduğunu aktaran Aktaş, "Türkiye, AB'nin fitoterapi (bitkilerle tedavi) konusundaki çalışmaları düzenleyen kuruluşu ESCOP'a (European Scientific Cooperative on Phytotherapy) üyedir ve aidat ödemektedir, yani fitoterapiyi resmi olarak kabul etmiştir" diye konuştu.
HASTALAR YANLIŞ UYGULAMALARDAN NASIL KORUNACAK?
Ancak geçen 20 yıl zarfında konuyla alakalı mevzuatın çıkarılmamış olmasının ciddi bir boşluk yarattığını dile getiren Aktaş, tamamlayıcı tıp mevzuatının olmamasının, devletin bu alanı denetleyememesi ve kontrol edememesi anlamına geldiğini söyledi. "Hangi uygulamayı, hangi yönetmeliğe göre denetleyeceksiniz? Bu uygulamaları yapmak için kimler yetkilidir? Bu alandaki tedaviler hangi standarda göre yapılmalıdır? Doğru ve yanlış uygulamalar birbirinden nasıl ayrılacaktır? Hangi tedavi tamamlayıcı tıp kapsamındadır, hangisi değildir? Hastalar, tamamlayıcı tıp olduğu iddia edilen yanlış uygulamalardan nasıl korunacaktır?" sorularını sıralayan Dr. Aktaş, durumun sakıncalarını ve yarattığı riskleri anlattı:
'VATANDAŞ, SUİİSTİMALCİLERİN KUCAĞINA İTİLİYOR'
"Ülkemizin tamamlayıcı tıp alanında bir mevzuatının olmaması, devletin bu tedavi alanlarını resmen tanımadığı şeklinde bir algı yaratıyor. Bazı doktorlar, bu tedavilerin yanlış olduğunu ve kullanılmadığını iddia ediyor. Oysa tamamlayıcı tıp uygulamaları, tüm dünyada kullanılmakta ve ciddi bilimsel yayınlarla desteklenmektedir. Doktorların tamamlayıcı tıbbı reddeden yaklaşımları, hasta vatandaşı, bu alanı suiistimal eden insanların kucağına itmektedir. Hayatın olağan akışı, boşluğu affetmez, doktorlar talebi karşılayamayınca doğan boşluğu, doktor olmayanlar doldurur. Özellikle günümüz ortodoks tıbbından çare bulamayan kronik ve ölümcül hastalıkları olanlar, doğal olarak tamamlayıcı tıp uygulamalarına yöneliyor. Üstelik tamamlayıcı tıp yöntemleri doğru uygulanırsa, bu hastalıkların pek çoğunun tedavisinde başarılı olmak mümkündür."
'ÇARESİZ HASTA, YANLIŞ UYGULAMALARIN KURBANI OLUYOR'
"Önümüzde kontrolsüz şekilde büyüyen dev bir pazar var" ifadesini kullanan Dr. Aktaş'a göre, çok sayıda hastanın tamamlayıcı tıp ile ilgili talebi var ancak bu talep doktorlar tarafından karşılanmıyor. Çaresiz kalan hastalar da uzman olmayan kişilerin para tuzağına düşüyor: "Hasta doktoruna bu talebini iletince, bir de üzerine azar işitiyor. Bu tedavileri doğru şekilde uygulayacak hekim bulamayan hasta da internetten, medyadan araştırıyor ve doktor olmayan, açgözlü sahtekârların ticari ağlarına düşüyor. Denize düşen yılana sarılır misali aslı astarı olmayan uygulamaları kullanmaya başlıyor."
Ülkemizde tamamlayıcı tıp uygulamalarında sadece akupunkturun mevzuatı var ve tıp fakültelerinde eğitimi veriliyor ancak diğer uygulamaların tıp fakültelerinde eğitimi yok. Aynı zamanda akupunktur uzmanı olan Dr. Aktaş'a göre, mevzuat yokluğunun yarattığı en önemli problemlerden biri de doktorların tamamlayıcı tıp konusunda eğitim alamamaları. Türkiye'de fitoterapi alanında uzmanlık derecesine sahip sadece 6 tıp doktoru bulunduğunu belirten Aktaş, "Bizler de fitoterapi eğitimlerimizi eczacılık fakültelerinde yüksek lisans yaparak aldık" dedi.
ETKİNLİĞİ KANITLANMAMIŞ YÖNTEMLER HAYATİ RİSK TAŞIYOR
Geçtiğimiz günlerde Antalya'da yapılan Sindirim Sistemi konferansına katılan uzmanlar da etkinliği ispat edilmemiş yöntemlerin ve bitkisel ürünlerin, asılsız vaatler ve ticari amaçla satılmasının hayati risk oluşturduğuna ve önemli bir ekonomik kayıp olduğuna vurgu yapmıştı.
'DOKTORLAR YANLIŞ İDDİALARINDAN VAZGEÇMELİ'
Dr. Aktaş da aynı noktayı işaret etti; TV, internet ve dükkânlarda satılan yüzlerce bitkisel ürünün yanlış bilgiler ve boş vaatlerle satıldığına dikkat çekti: "Türkiye'de doktorların, 'bitkisel tedavi diye bir şey yoktur' tezini savunmaları, hastaları bu tarz yanlış ürün satan firmalara ve kişilere itmektedir. Doktorlar, bu yanlış iddialarından vazgeçmelidir. Bitkilerle tedavi diye bir şey vardır, bir bilimdir ve adına fitoterapi denilmektedir. Bu bilim, doktorların işidir, bitkilerle tedaviyi bu alanda eğitim almış doktorlar uygulamalıdır. Eğer bu şekilde uygulanmaz ise hastalar doktor olmayanların elinde kalmaya devam edecek ve zarar katlanarak büyüyecektir. Doktorlar eğitim alıp fitoterapi uygulamadıkça problem kanayan bir yara olmaya devam edecektir. Bu nedenle devletimizin ilgili mevzuatı bir an önce çıkarması ve denetim yapması şarttır."
HANGİ HASTALIKLARDA KULLANILIYOR?
Tamamlayıcı tıp uygulamaları neden önemli ve hangi hastalıklarda, nasıl kullanılıyor? Bu tedavilerin hastaya zarar değil, yarar getirmesi için mutlaka tıp eğitimi almış, bu alanda uzmanlık yapmış doktorlar tarafından uygulanması gerektiğini vurgulayan ve Sağlık Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı mevzuata değinen Dr. Ümit Aktaş, "Dünyadaki uygulamalarda, çok çeşitli tedaviler tamamlayıcı tıp şemsiyesi altında toplanır. Bakanlığımızın açıklamalarına göre, çıkacak olan mevzuatta tamamlayıcı tıp uygulamaları 14 başlık halinde toplanmış durumda. Bu tedavileri tüm hastalıklarda kullanmak mümkün. Örneğin; akupunktur ile bel fıtığı ve migren tedavilerinde başarı oranı son derece yüksektir. Ozonterapi ile diyabet tedavisinde veya diz kireçlenmelerinde başarı sağlandığı gibi, antiaging uygulamaları da yapılabilir. Fitoterapi ile ise kanser tedavisi bile mümkündür. Esas olan, hasta için doğru tedavi yöntemini seçmek ve bunu ehil ellerde yapmaktır" ifadesini kullandı.