T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı: 83913885-020-402 14/07/2016
Konu: Hasta mahremiyetine saygı gösterilmesi
GENELGE
2016/9
Bakanlığımıza, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna, üniversitelere ve özel sektöre ait sağlık kurum ve kuruluşları tarafından sunulmakta olan özellikli sağlık hizmetlerine ve bu alandaki sağlık planlamalarına yön vermek amacıyla hazırlanan "Türkiye'de Özellikli Planlama Gerektiren Sağlık Hizmetleri (2011-2023)" planlama kitabı ilgide kayıtlı Bakan Oluru ile uygulamaya konulmuş ve sağlık hizmeti sunan ilgili tüm paydaşlara tebliğ edilmiştir.
Söz konusu planlama kitabının, "El Cerrahisi Hizmetleri" başlıklı bölümünde; replantasyonun tanımı ve kapsamı, replantasyon hizmeti verebilecek sağlık tesislerinin belirlenmesi, acil el yaralanmalarının 112 Komuta Kontrol Merkezleri aracılığıyla acil servislere ulaştırılması, ilk müdahalesinin yapılarak stabil hale getirilmesi ve gerektiğinde tedaviyi yapabilecek uygun merkezin belirlenerek hastanın sevk ve naklinin bu merkeze sağlanması ile ilgili uygulama esasları ve replantasyon sevk algoritması detaylı olarak tanımlanmıştır.
Hal böyle iken, son zamanlarda gerek yazılı ve görsel basma yansıyan gerekse Bakanlığımıza yapılan bildirimlerden replantasyon ihtiyacı olan vakaların acil olarak götürüldükleri replantasyon yapabilen bazı sağlık tesislerince çeşitli gerekçeler gösterilerek kabul ve tedavilerinin yapılmadığı, başka merkezlere yönlendirilmeye çalışıldığı ve bu hizmete acil ihtiyaç duyan hastalarımızın mağdur edildikleri tespit edilmiştir.
Sağlık hizmet sunumundaki bu olumsuzluklar Bakanlığımız ilke ve politikaları gereği kabul edilemez bir durumdur.
Bu sebeple replantasyon uygulamalarında yaşanan bu olumsuzlukların giderilmesi ve hasta mağduriyetinin yaşanmaması için aşağıdaki hususların bir kez daha hatırlatılmasında fayda ve lüzum görülmüştür.
1. Bilindiği üzere replantasyon, mikrocerrahi teknikler kullanılarak yapılan ve uzun süren, emek yoğun ve hassas ameliyatlardır. Özel teknik donanım ve bu alanda tecrübeli bir ekip çalışmasını gerektirmektedir. Bu çerçevede Bakanlığımızca yapılan çalışma neticesinde replantasyon uygulayabilecek Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve özel sektöre ait sağlık tesislerinin listesi belirlenerek bu Genelge ekine (Ek-1) konulmuştur. Bu liste kapsamındaki merkezler il sağlık müdürlüklerince sağlık hizmet bölgesi hizmet sunum anlayışı Genelge esaslarına uygun olarak 112 komuta Kontrol merkezi ve ilgili sağlık tesisleri arasında sağlanan koordinasyon neticesinde kendilerine acil şevkle getirilen replantasyon vakalarını kabul ve tedavi etmekle yükümlüdür.
2. Replantasyon vakalarına zamanında müdahale ve uygun zamanda doğru tedavinin uygulanması ve sonrasında yapılan rehabilitasyonla tedavinin en iyi ve en kısa sürede sonuçlandırılması, bu kişilerin sağlığı ve sosyo-ekonomik hayata biran önce kazandırılması bakımından önemlidir. Bu sebeple, replantasyon vakası, 112 Komuta Kontrol Merkezi aracılığı ile veya doğrudan başvuru yolu ile herhangi bir acil servise getirildiği andan itibaren öncelikle müdahale ve tedavisinin yapılabileceği uygun bir sağlık tesisi belirlenmeli ve tıbbi durumuna en uygun nakil aracıyla uygun şartlarda acil olarak sevk ve nakli sağlanmalıdır. Bu amaçla hazırlanan, hastaların kendi imkânlarıyla başvurduğunda uygulanacak sevk algoritması Ek-2'de, 112 Komuta Kontrol Merkezi aracılığıyla uygulanacak sevk algoritması ise Ek-3'de gösterilmiştir.
3. Replantasyon vakasının acil olarak getirildiği sağlık tesisinin tedaviyi sağlayabilecek şartları taşıması halinde hasta başka sağlık tesisine sevk edilmemesi ve tedavisinin burada sağlanması, başka bir merkeze şevkine karar verilen hastanın, 112 Komuta Kontrol Merkezi aracılığı ile nakledilmesi esastır.
4. İl sağlık müdürlükleri, replantasyon uygulamalarının sağlık hizmet bölgesi hizmet sunum anlayışı içerisinde yürütülmesini sağlamak üzere Ek-1 Listede replantasyon merkezi olarak belirlenen sağlık tesisleri için aylık icap nöbet çizelgeleri hazırlayacak ve imza karşılığı ilgili sağlık tesisleri yönetimlerine tebliğ edecektir. Nöbet çizelgesinin bir nüshası ayrıca 112 Komuta Kontrol Merkezine de bildirilecektir. Aynı merkeze acil olarak getirilen ikinci bir replantasyon vakasının kapasite yetersizliği nedeniyle kabul edilemeyeceği durumlar için vakanın götürüleceği ikincil ve alternatif merkezler nöbet çizelgelerinde özellikle belirtilecektir.
5. Replantasyon hizmetlerinin icap nöbeti ile yürütüldüğü sağlık tesislerine şevki yapılan vakalar için acil servis sorumlu tabibi veya nöbetçi uzman tabibince rehabilitasyon ekibi kuruma davet edilecek ve vaka hakkında önceden bilgilendirilecektir. Replantasyon ekibi bu davete uymak ve vaka sağlık tesisine nakledilmeden önce kurumda hazır bulunmakla yükümlüdür. İl içi veya sağlık hizmet bölgesi içerisinde yapılacak şevklerde öncelikle replantasyon ekibinin sevk esnasında fiilen görevde olduğu sağlık tesisi tercih edilecektir.
6. Nöbet çizelgelerinde birincil merkez olarak belirtilen sağlık tesisleri kendilerine acil olarak getirilen replantasyon vakasını kabul ve tedavi etmekle yükümlüdür. Kendilerine getirilen ancak kapasite yetersizliği nedeniyle tedavi edemeyecekleri vakaların mutlak suretle kabulünü yaparak tedaviyi sağlayabilecek ikincil ve alternatif merkezle gerekli görüşme ve koordinasyonu kuracak, bu merkeze sevk ve naklini sağlayacaktır. Vaka, ikincil merkeze sevk ve nakli sağlanana kadar bu merkezin sorumluluğundadır.
7. Sevk ve nakillerde Acil Sağlık Hizmetleri Çağrı Kayıt ve Operasyon Yönetim Sistemindeki güncellenmiş en son veriler esas alınacaktır. Bu nedenle, Ek-1 listede yer alan sağlık tesisleri; görevli replantasyon ekibinin ve ameliyathanenin durumunu, ilgili klinik, yoğun bakım servisi ile ilgili boş- dolu yatak ve cihazlara ait bilgileri, ayrıca birden fazla replantasyon vakasının aynı anda aynı tesiste kabulüne meydan verilmemesi ve vaka çakışmasının önlenmesi bakımından operasyona alman vakaların anında İl Ambulans Servisi Başhekimliği Komuta Kontrol Merkezine bildirmekle ve günün her saatinde güncel tutmakla yükümlüdür.
8. Replantasyon uygulamalarında ilgili birim, kurum ve kuruluşlar arasındaki eşgüdüm ve koordinasyonun sağlanmasından; Bakanlık merkezinde, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, illerde sağlık müdürlükleri sorumlu ve yetkilidir. Merkezde Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, ilerde genel sekreterlikler replantasyon hizmetlerinin kendisine bağlı sağlık tesislerinde kesintisiz ve aksaklığa sebebiyet verilmeksizin sunulmasından sorumlu olup personel, teknik-tıbbi donanım, fiziki altyapı ve benzeri hizmet unsurlarını zamanında ve noksansız olarak sağlamakla ve hizmetin idamesi için gerekli tedbirleri önceden almakla yükümlüdür. Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve illerde İl Ambulans Servisi Başhekimliği Komuta Kontrol Merkezleri, replantasyon vakalarının sevk ve nakil işlemlerinin Genelge hükümlerine göre yürütülmesi, vakaların sevk bilgilerine ait kayıt ve istatistiklerin doğru ve noksansız olarak tutulması, uygunsuz ve gereksiz şevklerin tespiti, değerlendirilmesi ve istenildiğinde ilgili birimlere bildirimini sağlamakla yükümlüdür. Aynı şekilde Üniversitelere ve özel sektöre ait sağlık tesislerinin yöneticileri/ mesul müdürleri ile Ek-1 Listedeki sağlık tesislerinde görevli replantasyon ekipleri de replantasyon hizmetlerinin, bu Genelge hükümlere uygun olarak sunulmasından birinci derecede ve müteselsilen sorumludur.
İş bu Genelge hükümlerine aykırı uygulamaların tespiti halinde sorumlular hakkında ilgi mevzuatı çerçevesinde işlem yapılacağının tüm ilgililere imza karşılığında tebliğini önemle arz ve rica ederim.
Prof.Dr. Recep Akdağ
Bakan
Ek
1-Replantasyon Yapabilecek Merkezler Listesi
2-Doğrudan başvuran hastaların sevk algoritması
3-112 KKM sevk algoritması
DAĞITIM
Gereği: Bilgi:
- 81 İl Valiliğine (İl Sağlık Müdürlüğü) - SGK Başkanlığına
- YÖK Başkanlığına
- OHSAD Başkanlığına
Genelgenin aslı için tıklayınız
Ek-1 Replantasyon yapabilecek merkezlerin listesi için tıklayınız
Ek-2 Doğrudan Başvuran Hastaların Sevk Algoritması için tıklayınız
Ek-3 112 Komuta Kontrol Merkezi Sevk Algoritması için tıklayınız
Sağlık Aktüel - www.saglikaktuel.com
YASAL UYARI: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Sağlık Aktüel’e (www.saglikaktuel.com) aittir. www.saglikaktuel.com biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal işlem uygulanacaktır.