HPV virüsünün neden olduğu rahim ağzı kanseri, günümüzde kadın sağlığını ciddi oranda tehdit eden hastalıklardan biri. Hastalık kadınları tehdit etse de kaynağı, erkekler… Bu nedenle de koruyucu aşıyı kadınlar kadar erkeklerin de yaptırmaları gerekiyor.
Cinsel açıdan aktif kişilerin çoğu, yaşamlarının bir döneminde HPV ile karşılaşıyor. HPV’nin cinsel temas ile bulaşabilen 40’tan fazla tipi bulunuyor. Çoğunlukla herhangi bir belirti vermediği için, çoğu erkek ve kadın hiç farkında olmadan HPV ile enfekte oluyor ve partnerine bulaştırıyor. HPV ile karşılaşan erkeklerin çoğunda herhangi bir belirti ya da sağlık sorunu gelişmezken, bazı HPV tipleri üzere cinsel bölgede genital siğillerin oluşmasına neden oluyor. Diğer HPV tipleri ise penis, anüs, ağız içi boğaz kanserlerine yol açabiliyor. Ayrıca cinsel ilişki yoluyla da kadınlara bulaşabiliyor. HPV’nin neden olduğu bu sorunları önlemek adına kadınların yanı sıra erkeklerin de HPV aşısı olmaları gerekiyor.
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından gerçekleştirilen “Her Yönüyle HPV” toplantısına dermatoloji, enfeksiyon hastalıkları, genel cerrahi, kadın doğum, KBB, patoloji ve üroloji anabilim dalları öğretim üyeleri katıldı. HPV‘nin her yönüyle masaya yatırıldığı toplantıda Acıbadem Kadıköy Hastanesi Üroloji Uzmanı Yard. Doç. Dr. Bora Özveren, erkeklerde HPV virüsü ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
HPV erkeklerin çoğunda belirti vermiyor
HPV bulunan erkeklerin büyük çoğunluğunda herhangi bir belirti ya da sağlık sorunu ortaya çıkmıyor. Ancak bir kısmında genital siğiller, anüs, penis, ağız içi ya da boğaz kanserlerinin oluşumuna neden olabiliyor. Ayrıca günümüzde, erkeklerde HPV’nin varlığını gösterebilecek bir tarama testi de bulunmuyor. HPV ilişkili kanserler ya da genital siğiller için onaylanmış HPV saptama testleri, erkeklerde tarama amaçlı olarak henüz mevcut değil.
HPV’nin tedavisi yok
HPV için bir tedavi yöntemi bulunmuyor. Ancak erkeklerde HPV’den kaynaklanan sağlık sorunlarının tedavisi için yöntemler mevcut. Genital siğiller ilaçla, cerrahi yolla ve yakma ya da dondurma yoluyla tedavi edilebiliyor. Bu yöntemler arasında etkinlik açısından belirgin bir fark yok. Ancak siğiller sıklıkla tedavi edildikten sonraki dönemde tekrar ortaya çıkabiliyor, yani birkaç kez ve farklı tedavilere ihtiyaç duyulabiliyor. Genital siğillerin tedavi edilmiş olması, erkeğin cinsel partnerine HPV bulaştırma olasılığını azaltmıyor. Bu nedenle, bazı erkekler genital siğillerin tedavi edilmesini tercih etmeyebilir. Bu durumda, siğiller kendiliğinden yok olabilir, aynı biçimde kalabilir veya sayı ve boyut olarak büyüyebilir. Ancak siğiller kansere dönüşmüyor. Penis, anüs, ağız içi ve boyun kanserleri ise cerrahi yolla, ışın tedavisi veya ilaçla tedavi edilebiliyor. Sıklıkla, bu yöntemlerin iki ya da daha fazlası birlikte kullanılıyor.
Erkeklerde en etkili korunma yolu aşı
Erkeklerdeki genital siğillerin yüzde 90’ına anüs kanserlerinin çoğuna sebep olan HPV tiplerine karşı koruyuculuk sağlayan, güvenli ve etkin bir HPV aşısı mevcut. Bu aşı 9-26 yaş arasındaki kişilere uygulanabiliyor ve 6 ay içinde 3 kez yapılıyor. Kondom eğer başlangıcından sonuna kadar tüm cinsel temas/aktivite sırasında kullanılırsa, partnere HPV bulaşması veya HPV ile ilişkili hastalıklar ortaya çıkması olasılığını azaltabiliyor. Ancak kondom tarafından örtülmeyen alanlara da HPV bulaşabildiğinden, kondom kullanımı da HPV’den tam olarak korunmak için yeterli değil. HPV oldukça yaygın ve görünmez olduğu için, tek ve kesin korunma yolu cinsel temas kurmamak. Eğer ilişkide bulunduğu partnerinde HPV varsa, yaşamı boyunca tek bir cinsel partneri olan bir kişide dahi HPV olabiliyor.
Cinsel hayat başlamadan önce aşı yaptırmak etkisini artırıyor
HPV aşısı en sık rastlanan 4 HPV tipinden koruyor. Aşının işe yaradığı HPV tiplerinden ikisi genital siğillere, diğer ikisi de anüs kanserine neden olanlar. Aşı yeni HPV bulaşmalarına karşı korurken, mevcut HPV enfeksiyon veya hastalıklarını (örneğin var olan genital siğiller) tedavi etmiyor. Eğer aktif cinsel yaşam başlamadan önce uygulanırsa, aşının etkinliği daha yüksek. En çok çocuk ve genç erkekler aşıdan yararlanıyor. Henüz cinsel ilişkide bulunmamış erkekler daha çok fayda sağlıyor, çünkü HPV ile daha karşılaşmamış olma olasılıkları yüksek. Cinsel açıdan aktif genç erkeklerde de aşının koruyuculuğu etkili, ancak eğer o ana dek HPV ile karşılaşmışlarsa aşının etkisi düşüyor.
Aşının yan etkisi yok
HPV aşısı gayet güvenli ve etkin, önemli bir yan etkisi bulunmuyor. Güncel veriler aşının, erkekleri genital siğiller ve anüs kanserinden koruyabildiğini gösteriyor. Bu aşının, erkekleri diğer HPV ilişkili kanserlerden (penis, ağız içi ve boğaz kanserleri) de koruyabilme özelliği olabilir, ancak henüz bunu kanıtlayan bilimsel çalışma bulunmuyor.
Cinsel Hayatı Aktif Yetişkinler Yaşamlarının Bir Bölümünde HPV ile Karşılaşıyor
Cinsel partnerler genellikle HPV’yi birbirine bulaştırıyor. Eğer uzun süredir birliktelerse ve birinde HPV varsa, büyük olasılıkla diğerinde de görülüyor. Cinsel açıdan aktif çoğu yetişkin, yaşamlarının bir döneminde HPV ile karşılaşıyor. Sağlıklı, güçlü bağışıklık sistemi olan erkeklerin HPV ile ilgili sağlık sorunu yaşamaları nadir görülüyor. Her tür cinsel temasta başlangıçtan sonuna dek kondom kullanılması, HPV’nin diğer eşe bulaşması ya da HPV ilişkili hastalıkların ortaya çıkması olasılığını azaltıyorHPV ile karşılaşmayı kesin olarak önleyebilecek tek yol, cinsel ilişkide bulunmamaktır. Eğer partnerlerden birinde genital siğil varsa, bunlar ortadan kalkana ya da tedavi edilene dek cinsel ilişkiden kaçınılması gerekiyor.