OKAN GÜRAY BÜLBÜL
İŞÇİLERİN ücret alacaklarının korunabilmesi adına, 'ücret garanti fonu' oluşturulmuştur. İşverenler tarafından işsizlik sigortasına ödenen primlerinin yıllık toplamının yüzde biri ve bu primlerin değerlendirilmesinden elde edilen kazançlardan oluşan fon, işverenin iflası halinde işçi ücretlerinin korunması amacını taşıyor. Bütün işverenler işsizlik sigortasına prim ödediği için, işverenlerin tamamının iflası halinde iflas eden işyerinde çalışan işçilerin ücret garanti fonuna başvurma hakları bulunmaktadır. Ücret garanti fonundan yararlanmak için temelde üç şart bulunmaktadır. Bunlardan ilki, işsizlik sigortasının kapsamında olmaktır. Ancak işsizlik sigortasına prim ödeyenlerin tamamının bir işvereni ve işyeri olmadığı için, 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi olarak çalışan işçiler ve 5510 sayılı Kanunun 4/a'lısı olarak bir işverene bağlı olarak çalışan kişiler ücret garanti fonundan yararlanabilir.
KIDEMİ, İHBARI KAPSAMIYOR
İkinci temel şart, işverenin iflas etmesi dolayısıyla işçinin ücret alacağının bulunmasıdır. Diğer yandan ücret garanti fonu işçilerin yalnızca iflas tarihinden geriye dönük olarak ödenmemiş 3 aylık ücret alacaklarını kapsıyor. Ücret dışında işverenin iflası nedeniyle doğan kıdem, ihbar veya kötü niyet tazminatları ücret garanti fonu kapsamında karşılanmıyor. İşçiler bu konuya dikkat etmeli.
ÖDEYEMEZ DURUMA GELMELİ
Üçüncü şart ise ücret alacaklarının ödenememe nedeninin işverenin ücret ödeyemez duruma düşmesi olmasıdır. İşverenin ücret ödeyememe nedenleri dört şekilde gerçekleşebilir. İşverenin konkordato ilan etmesi, aciz vesikası alması, iflası ve iflasın ertelenmesi işçilerin ücret garanti fonundan yararlanması için gerekli şartlar arasında bulunuyor.
Başvurular İŞKUR'a
KAPSAM dahilinde olan ve koşulları sağlayan işçilerin, gerekli belgelerle birlikte İŞKUR'a başvurmaları gerekiyor. İŞKUR'a başvuru yapılırken işverenin ücret ödeme güçlüğüne düştüğünü gösteren belge ve İŞKUR'dan alınarak doldurulacak olan "işçi alacak belgesinin" kuruma teslim edilmesi gerekiyor. İŞKUR tarafından uygun bulunan başvurulara yönelik ödemeler başvuru yapılan ayın sonuna kadar ödeniyor.
1 YILLIK ÇALIŞMA ŞARTI
BU üç şartı sağlayan işçilerin tamamı ücret garanti fonundan yararlanamıyor. İflasın gerçekleştiği tarihten önceki son bir yıl içerisinde aynı işyerinde çalışmış işçilerin ücret garanti fonundan yararlanma hakkı var.
7 ayda 5 bin işçiye ödeme
ÜCRET garanti fonu kapsamında 2014 ilk 7 ayında 5 bin 858 kişiye toplam 15 milyon 536 bin TL ödendi. 2013'de 5 bin 671 kişiye toplam 15 milyon 43 bin TL ödenmişti. 2014'ün ilk 7 ayında bu fondan yapılan ödemelerin 2013'teki toplam ödeme miktarını geçmesi, hem işyerlerinin iflas etme hızının arttığını hem de ücret garanti fonundan yararlanabilecek nitelikteki işçi sayısının da arttığını gösteriyor.