Ali Bey, bizler özel hastanelerde, anjio bölümlerinde çalışan sağlık memuru ve hemşireleriz, size sorumuz şu, aylık 140 saat çalışıyoruz devlet hastanelerinde çalışan meslektaşlarımızın yararlandığı fiilli hizmet tazminatından bizler de yararlanabilir miyiz, yararlanabiliyorsak nasıl bir hesaplama yapacağız? Gültekin Geçer
Sayın okurum, 5510 . sayılı Kanun 1 'Ekim 2008 günü yürürlüğe girdi. Bu tarihe kadar sadece kamuda röntgen, anjiyo, ışın tedavisi bölümlerindeki tüm (doktor, ebe-hemşire-sağlık memuru, odacı, memur) çalışanlardan kamuda olanlarına her çalışma yılına 3 ay fiili hizmet zammı (FHZ) verilmekteydi. Verilen FHZ hem çalışma süresine ekleniyor hem de emeklilik yaşından düşülüyordu. Bu sebeple kamuda çalışan röntgenciler diğerlerine göre daha erken emekli oluyorlardı. Mesela kadın röntgenci 16 yıl çalışmışsa bu süre 20 yıl sayıldığı gibi verilen 4 yıllık FHZ emeklilik yaşından da düşülüyordu.
■ 1 EKİM 2008'den sonra özeldekilere de geldi 5510 sayılı Kanun'un 40'ıncı maddesine göre, radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler FHZ kapsamındadır. Bu tür işyerlerinde çalışanlardan yani kanun metnine göre, "Doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlara yüzde 25 oranında yani bir yıla 90 gün FHZ zammı verilecektir.
■ SSK hizmet dökümünde 32A veya 32E diye görünür İşverenleriniz sizleri her ayın 23'ünde SGK'ya bildirge ederken, bu tür işlerde çalışanların tümünü 32A veya 32E kodunda
bildirmelidir. Sizler de PTT'den e-devlet şifresi alıp, SGK hizmet cetvelinize bakarsanız bu kodlardan bildiriliyorsanız FHZ'niz var demektir. Şayet 1A veya 1E diye bildiriliyorsanız işvereniniz sizi hatalı bildiriyor demektir.
■ İşveren eksik prim ödeyebilir Normal çalışanlar (1A gibi) için işverenleriniz yüzde 11 oranında prim öderken, sizler için bu oran yüzde 12.5 olacaktır. Yani sizin işveren primleriniz daha yüksek olup FHZ durumlarına göre işverence ödenecek prim oranları yukarıdaki gibidir. Bu sebeple yüksek prim ödemek istemeyen işveren sizi FHZ'li bildirmemiş olabilir.
■ FHZ'niz kadar yaştan düşeceksiniz SSK hizmet dökümünüze bakın, orada 32A veya 32E diye bildirilen hizmetlerinizin- günlerinizin dörtte biri kadar emeklilik yaşından düşebilirsiniz.
***
ÇALIŞTIĞINIZ GÜN KADAR
FHZ'ye tabi işyeri ve işlerde ay içerisinde geçen çalışmaların gün sayısı dikkate alınıp günlük kazanç ile bu kapsamda çalışılan gün sayısı çarpımı üzerinden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim tutarı karşılığı hesaplanır.
Ali Tezel / Bloomberght