Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte adaylar rahat bir nefes aldı. ÖSYM bu yıl 6 günde sonuçları açıklayarak bir rekora imza attı. Adaylar geleceği şekillendirmek üzere 7 Temmuz - 17 Temmuz tarihleri arasında tercih yapacak. Lisans ve önlisans programlarına tercih yapacak üniversite adayları için bu yıl kontenjanların yüzde 10 oranında artırıldığını belirtmekte fayda var.
BU SENE 1 MİLYON 6 BİN 321 KİŞİ YERLEŞEBİLİR
Geçtiğimiz yıl 390 bin 128 olan meslek yüksekokulu kontenjanı bu yıl 500 bin 797'ye yükselirken geçtiğimiz yıl 492 bin 704 olarak açıklanan 4 yıllık lisans programları bu yıl 476 bin 850 olarak açıklandı. Uğur Dershaneleri Rehberlik Koordinatörü Nazik Kösegil, 'Lisans programlarındaki kontenjanlardaki temel düşüş, tercih edilmeyen bölümlerin kontenjan sayısında azalmaya gidildiğinin ya da bölüme öğrenci alınmadığının da bir göstergesi. Genel toplamda öğrenci kontenjanları geçen yıl 908 bin 232 olarak belirtilirken bu yıl 1 milyon 6 bin 321 olarak açıklandı. Veriler ışığında bu yıl okul kontenjanlarında yüzde 10 oranında artmış oldu' şeklinde konuştu.
HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRAMAYIN
Bir okulun puanı yüksekse sırf puanınız o okulu tutuyor diye bölüm seçimi yapmayın. Öncelikle seçeceğiniz bölümle ilgili araştırma yapın. Kendi karakterinize, mizacınıza uygun mu, mezun olduktan sonra isteyerek ve severek o bölümle ilgili çalışabilecek misiz, yetenekleriniz neler, bunların gözden geçirin. Yanlış tercihler sonrasında mutsuz olma ve hayal kırıklığına uğrama ihtimali yüksek olacağından tercihler tüm bu özellikler düşünülerek belirlenmeli. Adaylar bu yıl ilk kez öğrenci alacak üniversiteleri göz önünde bulundurmalı. Mutlaka bir üniversite kazanmalıyım düşüncesine sahip adaylar, alt sıralarda birkaç tercihin girme durumuna göre tercih yapmalı. Adaylar, taban puandan ziyade okul puanlarını dikkate alarak tercih yapmalı. Taban puanları her yıl tercihler doğrultusuna göre değişiklik gösteriyor.
NE İSTEDİĞİNİZİ İYİ DÜŞÜNÜN
Üniversite adayı gençler tercihlerini yaparken 'Ben ne istiyorum ve bundan sonraki hayatımda kendimi nerede, nasıl görmek istiyorum?' şeklinde kendilerine sorular sorması gerektiğini belirten Memorial Ataşehir Hastanesi'nden Çocuk ve Ergen Psikoloğu Uzman Psikolog Özge Merve Türk, 'İlgi alanlarınız hangi bölüme daha uygun, ileride o meslekte mutlu olabilme ihtimaliniz var mı buna karar vermelisiniz. Sırf puanınız o üniversitenin puanını tutuyor diye istenmeyen bir bölüm yazılmamalı. İleride o bölümle ilgili neler yapılabilir, o bölümden mezun olduktan sonra iş imkanları neler olabilir bunların iyice düşünülmesi gerekiyor. Zaten istenmeyen bir bölümün derslerini çalışmak ve okulu bitirmek de bir o kadar zor olacak' şeklinde konuştu.
Önce kendinizi sonra mesleği tanımalısınız
Tercihi adayın iş yaşamına attığı ilk adım olarak nitelendiren Eğitimci Uğur Ağırgöl, doğru karar verebilmek için iyi bir hazırlık dönemi geçirmek gerektiğini söyledi. Kariyer planlamasının üç basamak olarak doğru şekilde yapılması gerektiğini belirten Ağırgöl, 'Aday önce kendini sonra meslekleri tanımalı. Son olarak da meslekle kendisinin örtüşüp örtüşmediğine karar vermeli.
Adayın, tercih yaparken bu basamakları geçmiş olması sıralama yapmasını kolaylaştıracak' diye konuştu. En doğru tercihin ilk etapta kişisel istekler baz alınarak yapıldığı taktirde ortaya çıkacağını aktaran Ağırgöl, 'Daha sonra adayın sıralaması en son ise puan baz alınarak tercih yapılmalı.
Üniversitelerin puanı yoktur, üniversitelerin bölümlerinin kontenjanları vardır. Bu kontenjan için bu bölümü isteyen adaylar puanlarına göre sıralanır ve kontenjan doldurulur. Adayın bu bölümü ilk tercih sırasına yazması ile son sıraya yazması arasında hiçbir fark yoktur. Önemli olan adayın, en çok istediği bölüm ve üniversiteyi ilk sıralara yazmasıdır' ifadelerini kullandı.
Sadece puana bağlı kalmayın
Tercih ve yerleştirme dönemini aileler ve gençler için yıllardan bu yana harcanan çabanın karşılığı olarak nitelendiren Uğur Dershaneleri Rehberlik Koordinatörü Nazik Kösegil, 'Bu dönemde öğrenciler gelecek yön veren en önemli kararlardan birini alacak. Öğrencilerin bu kararı puana bağlamaması çok önemli' diye konuştu. 'Puanımın yettiği bölüme yerleşeyim' mantığının çok yanlış olduğunu belirten Kösegil, 'Aman açıkta kalmayayım gibi kaygılar taşımak yerine bu kılavuzda benim mutlu ve başarılı olacağım bölüm hangisi, sorusunun cevabını araştırın.
Tercih listenizi hazırlamadan gözlerinizi kapatın ve gelecekteki sizi hayal edin. Gözlerinizi açın kılavuzu elinize alın ve sizi bu geleceğe ulaştıracak bölümleri seçin. O yüzden verdiğiniz kararın sadece size ait olmasına dikkat edin. Unutmayınız ki seçtiğiniz bölümü siz okuyacaksınız, seçtiğiniz mesleği siz icra edeceksiniz ' şeklinde tavsiyelerde bulundu
DEĞİŞİKLİK YOK
2014 yılının üniversite tercihlerinde geçtiğimiz yıla oranla herhangi bir değişiklik yok. Adaylar, tercih etmek istedikleri okulun ve bölümün puan türüne göre, ÖSYM internet sitesi aracılığıyla 30 adet tercih hakkına sahip. Bu tarihler dışında tercih başvurusu yapılamayacak. Bu nedenle adayların 30 tercihlik okul listesini hazırlarken zaman planlaması yapması çok önemli.
Her ihtimali düşünün
Gelecek için atılan adımlardan en dikkat isteyeni için geri sayım tamamlandı. Üniversiteli olmak isteyen adaylar için bugün itibariyle tercih maratonu başlıyor. Bu yıl 1 milyon 6 bin 321'lere ulaşan kontenjan sayısı sayesinde tercihler çok daha heyecanlı hale geldi. Üniversite adaylarının dikkatli tercih yapması gerektiğini belirten uzmanlar, 'Okul kararı alırken yarın farklı bir hayat düşleyebilirsiniz. Bu ihtimali göz önünde bulundurun' diyor. Sırf bir üniversiteye kayıt yaptırmak için tercih yapılması da diğer dikkat edilmesi gereken husus.
BURS İMKANLARI ARTIYOR
Bu mantıkla yapılan yanlış tercihler okulun tamamlanmasını da sıkıntıya sokabilir. Gerek kontenjan gerek İstanbul, İzmir ve Ankara gibi şehirlerde bulunan üniversiteler için tercih örnekleri de yazı dizimizde yer alacak. Tercih önerileri uzman görüşleriyle desteklenirken, okulların yeni bölümleri ve burs imkanları noktasında da bilgi vereceğiz. Ayrıca tercihini dil alanında kullanmak isteyen adaylar için de önerilerde bulunacağız. Geleceğin işsiz bırakmayan meslekleri hakkında kariyer sitelerinin yöneticileriyle de yine sizler için görüştük. Verim almanızı umduğumuz yazı dizimizde pek çok sorunuza cevap bulacaksınız.
ÖSYM'nin kılavuzunu dikkatli okuyun
Sağduyu Danışmanlık'tan Uzman Psikolog Özge Şalk üniversite adaylarına şu tavsiyeleri veriyor:
- Tercih kılavuzu çok dikkatli okunmalı.
- İstenilen tüm bölümler puan ve sayıya bakılmadan belirlenmelidir. Daha sonra içlerinden öncelikli istekler seçilmeli.
- Öğrenci en çok istediği bölümü ilk tercih olarak sıralamalıdır.
- Kodlamanın doğru yapıldığından emin olunmalı.
- Belirlenen bölümlerin ve üniversitelerin tüm özellikleri her yönden incelenmelidir.
- Önce bölüm sonra üniversite seçilmelidir.
- Tercih edilen bölümün öğrencinin bilgi, istek ve yeteneklerine uygun olması gerekir.
- 'Puanım boşa gitmesin ya da açıkta kalmayayım' düşüncesiyle dershane, okul, aile ve çevrenin oluşturduğu baskıya takılmadan kendilerine en uygun tercih yapılmalıdır.
- Öğrenci tercih ettiği bölümde gelecekte en iyisi ve farklı olmayı hedeflemelidir.
Öte yandan 2013 yılında vakıf üniversitelerinin lisans programlarında 67 bin 675 kontenjan açılmışken bu yıl 73 bin 749 kontenjan açıldı. 2013 yılında vakıf üniversitelerinin önlisans programlarında 45 bin 495 kontenjan açılmışken bu yıl 59 bin 55 kontenjan açıldı. Devlet üniversitelerinin lisans programlarında 6 bin 75 oranında ve vakıf üniversitelerinde 13 bin 560 oranında kontenjan arttı. 2013 yılında özel yetenek alanında devlet üniversiteleri 18 bin 577 kişilik kontenjan açarken, 2014 yılında ise 18 bin 725 kişilik kontenjan açtı. Bu sayı vakıf üniversitelerinde 2014 yılı itibariyle 5 bin 174 olarak belirlendi. Genelde öğrenci kontenjanları geçen yıl 908 bin 232 iken bu yıl 1 milyon 6 bin 321 olarak açıklandı. - AYBİKE EROĞLU