Elazığ'da bir öğrenci zerdeçal kullanarak geç küflenen ekmek üreterek israfı önlemeye katkı sunacak örnek bir çalışma yaptı ve katıldığı yarışmada birincilik kazandı.
İmam Efendi Kız Anadolu İmam Hatip Ortaokulu öğrencisi Edanur Kılıç, zerdeçal bitkisinin antifungal yani mantar önleyici özelliğini ortaya çıkarmak için öğretmeni Aysel Kös'ün de desteğiyle çalışma yaptı. Biri normal, diğeri zerdeçallı ekmek yapıp 8 gün bekleten Kılıç ikisinin arasındaki küflenme oranını ortaya çıkardı. 8 gün sonunda zerdeçal katılan ekmek yeni yeni küflenmeye başlarken, normal ekmek tamamen küflendi. Çalışmasıyla TÜBİTAK 12. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasına katılan Kılıç, bölge birinciliği kazandı.
"Zerdeçalın küfü önleme etkisini öğrendik"
Amaçlarının zerdeçal bitkisinin antifungal özelliğini araştırmak olduğunu belirten 7. sınıf öğrencisi Edanur Kılıç, "Zerdeçallı ekmek ve zerdeçalsız ekmek yaptık. Bu ekmekleri 8 gün boyunca aynı ortamda beklettik. 8. günün sonunda zerdeçallı olan ekmek küflenmedi. Ama zerdeçalsız olan ekmek küflendi. Buradan zerdeçal bitkisinin küfü önleme etkisinin olduğunu öğrenmiş olduk. Zaten bizim projemizin amacı da buydu" dedi.
Kendisinin daha önce zerdeçal bitkisinin iyi ve kötü özelliklerini bildiğini anımsatan Kılıç, antifungal özelliğini de yaptığı proje ile öğrendiğini, yarışmaya katılarak bölge birinciliği kazandığını, Türkiye genelinde de birincilik almak istediğini aktardı.
Kılıç'ın proje ve Fen Bilimleri öğretmeni Aysel Köse ise, "Amacımız çok faydası bulunan zerdeçal bitkisinin antifungal etkisini araştırmaktı. Bunun için zerdeçallı ve zerdeçalsız ekmekler yaptık. Etkisini bu şekilde gözlemeye çalıştık. Çünkü bize göre en kolay gözleyebileceğimiz yol buydu. Önce iki kap içinde aynı miktarlarda un ve su ile birine zerdeçal ekleyerek birine de eklemeden hamur yaptık. Bunları pişirip ekmek yaptık. Ekmekleri buzdolabı poşetlerinde beklettik. Bir hafta sonra gözlediğimiz de zerdeçallı ekmeklerde belirgin bir küflenme gözlenmezken, zerdeçalsız ekmeklerde yoğun bir küflenme oluşmasıydı. Biz böylece amacımıza ulaştığımızı gördük" diye konuştu.
"Ekmek, kek ve poğaça da kullanılabilinir"
Ekmeklerin çok fazla israf edildiğine de dikkat çeken Köse, "Bunun nedenlerinden biri de insanlar ekmeklerini bir süre unutuyorlar. Bazen de uzun süre bekletmek zorunda kalıyorlar, küfleniyor sonra da çöpe atılıyor. Zerdeçal ekmekte kullanılabilir. Bir süre rafta beklemesi gereken keklerin ve poğaçaların yapımında da kullanılabilir diye düşünüyoruz. Bunun dışında laboratuvarlarda daha kapsamlı çalışmalar yapılarak farklı mantar türlerine olan etkileri de incelenerek ve belirlenerek farklı şeyler üzerinde de kullanılabilir" diyerek öneride bulundu.