Halk arasında zayıfların metabolizmasının çok çalıştığı sanılıyor ama şişmanların metabolizması daha hızlı işliyor! Acıbadem Ataşehir Cerrahi Tıp Merkezi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Aslı İçingür, bu durumu büyük bir makineyle küçük bir makinenin çalışma kapasitesine benzeterek şunları söyledi:
“Büyük makine çalışırken daha fazla enerji kullanıyor, küçük makine daha az enerjiyle çalışabiliyor. Şişman olanlar, harcadıklarından daha az enerji alıp sağlıklı bir beslenme sistemi oluşturdukları zaman, sadece 3-5 kilo fazlası olanlara göre daha hızlı ve kolay bir şekilde kilo verilebiliyor.”
KAHVALTIYI ATLAMAYIN
Sağlıklı çalışan bir metabolizma, hem kilo verilmesinde, hem ideal kilonun korunmasında önemli rol oynuyor. Metabolizmayı yavaşlatan nedenler hakkında bilgi veren Aslı İçingür, şu uyarılarda bulundu:
* Uzun süreli açlıklar metabolizmanın düşmanıdır. Bu nedenle zayıflamak uğruna uzun saatler aç kalmamaya özen gösterin.
CİPS YASAK
* Kahvaltıyı atlamak, metabolizmaya yapılacak en büyük kötülüklerden biridir. Kahvaltıyı atladığınızda öğlen yemeğine kadar olan vakit uzayacağından daha çok acıkarak fazla kalori alma eğiliminde olursunuz. Fazla alınan bu kaloriler ise, hareketsiz bir yaşam tarzınız var ve öğünleri dengeleme alışkanlığınız yoksa, kilo olarak size geri dönecektir.
* Metabolizmayı uyanık tutmanın bir başka yolu ise ana öğünlerden iki-üç saat sonrasında mutlaka bir ara öğün koymanızdır. Bunu yakıt attığınızda çalışan bir makineye de benzetebiliriz.
* Yüksek kalorili atıştırmalar, cipsler, gofretler, çikolatalar ve kuruyemişler vücuda gereksiz kalori yüklüyor ve kilo artışına yol açıyor. Azar azar da olsa ufak atıştırmalar, ileride ciddi kilo problemlerine neden olabilir.
ET YEMEMEK YANLIŞ
*Zayıf kalmak uğruna et yememek, vücudun ihtiyacı olan B12 vitaminin alınamamasına ayrıca protein alımının da eksilmesine neden olabiliyor. Bunlar da bağlantılı olarak metabolizmayı yavaşlatıyor. Kas kütlesinin fazla olması için yeterli miktarda protein alınması gerekiyor. Kas yapımı artınca vücut fazla enerji harcıyor.
YAĞI EGZERSİZLE YAKIN
*Tiroid bezi az çalışan hastalarda metabolizma yavaşlar. Bu nedenle hekim kontrolünden geçmeleri şarttır. Antidepresan, kortizon ilaçları kullananlarda da metabolizma yavaşlayacağı için düzenli hekim kontrolü gerekiyor.
* Bu tip hastalarda aktivite oldukça önemlidir ve genelde günde 45 dakikalık yürüyüş önerilir. Dünya Sağlık Örgütü, haftada 5 gün, 45’er dakika spor yapılmasını öneriyor Çünkü vücut 20 dakikalık hareketten sonra yağları yakmaya başlıyor.
KIŞIN DÜŞEN METABOLİZMA HIZI BAHARDA CANLANIYOR
Kış ayları, metabolizma için dezavantaj oluşturuyor. Kısa günler, erken çöken karanlık nedeniyle daha fazla salgılanan uyku hormonu, metabolizmayı yavaşlatıyor. Gün ışığının çoğaldığı, havaların ısındığı bahar aylarında ise metabolizma daha kolay normale dönüyor. Aslı İçingür, baharda sisteminizi hızlandırmak için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
* Greyfurt ve sirkenin, metabolizma üzerinde olumlu etkileri vardır. Beslenme programınıza eklemenizde fayda var.
* Antioksidanlar metabolizmayı kaliteli çalıştırıyor. Yaban mersini ve nar tüketmek de bu görevi sağlıyor.
* Sebze tüketmek bağırsaklara çok iyi gelir. Bağışıklığı artıran kefir de bağırsak florasını koruyan bir etkiye sahiptir.
İNSÜLİNİ DENGELEYİN
* Abur cuburdan, yağlı yiyeceklerden kaçınmak gerekiyor. Yağlı yiyecekler sindirimi engellediği için hazımsızlık ve kabızlık gibi sistemi yavaşlatan sorunlara neden oluyor.
* İnsülin hormonu salgısını düzenlemek için gece yatmadan iki saat önce ara öğün tüketmek oldukça yararlıdır. Sadece grisini ya da ekmek yememeye özen gösterin. Kan şekerini dengede tutmak için yanında kefir, yoğurt tüketirseniz iyi olur.
SİSTEMİMİZ EN İYİ SABAH ÇALIŞIYOR
Sabah kahvaltısı, uykuda geçen uzun bir sürenin sonunda vücuda giren ilk yakıttır ve metabolizmayı ateşler. Bunun için de vücudun metabolik işlevleri için en verimli saatler olan 09.00-12.00 arasında, kahvaltı yapmak metabolizmanın çalışmasına katkı sağlar.
TEMBELLİĞE ARA ÖĞÜNLE SON VERİN
Saat 08.30-09.00 arasındaki bir kahvaltının ardından, 10.30 gibi ara öğün yapmak, saat 13.00 civarında öğle yemeği yemek, metabolizmayı canlandırır. Çünkü saat 15.00 civarı kan şekeri düşeceği için yorgunluk, dikkat bozukluğu başlar. Bu zaman dilimine eklenecek ara öğünde; bir avuç leblebi, dört kuru kayısı, bir avuç kuru üzüm-leblebi karışımı, bir elma yenebilir.
EKMEK YEMEMEK BÜYÜK BİR TUZAK
Bazı kişiler diyetlerinden ekmeği tamamen çıkarır ama hiç ekmek yememek yanlış bir karardır. Tam tahıllı ve tam buğday ekmeği, B grubu vitaminleri bakımından zengin bir kaynaktır. Ayrıca midenin daha geç boşalmasını sağlayarak bizi tok tutar. Mısır gevreği ve müsli tüketiminin ise abartılmaması gerekir.
ESRA TÜZÜN