Dizlerde ilerleyen yaş ve kiloya bağlı olarak ortaya çıkabilen hastalıklar arasında en sık görülenin menisküs yırtıkları olduğu belirtiliyor. Problemin en önemli belirtileri arasında; ağrı, şişlik, harekette kısıtlanma gibi işaretler bulunuyor. Gençlerde menisküs yırtıkları sıklıkla ameliyat gerektirirken, yaşlılarda görülen ve daha çok kireçlenme ile ortaya çıkan bu sorun egzersizle tedavi edilebiliyor. Memorial Kayseri Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Sinan Karaoğlu, menisküs yırtıkları ve tedavisi hakkında önemli bilgiler veriyor.
AYNI YERDE UZUN SÜREN AĞRILARA DİKKAT!
Menisküsler diz eklemini oluşturan kemiklerin arasında yer alan küçük hilal şeklinde kıkırdak parçaları olarak tanımlanıyor. Temel görevlerinin kemiklerin kıkırdak yüzlerinin birbirine sürtünmesini azaltmak ve ekleme gelen yükleri dengeli bir şekilde dağıtmak olduğu belirtiliyor. Dizdeki ağrı hep aynı yerde meydana gelip uzun süre devam ediyor ise doktora gitmek gerekiyor. Bu durumun kişinin yaşına göre de değişiklik gösterdiği belirtiliyor.
YAŞ İLERLEDİKÇE MENİSKÜS RİSKİ ARTIYOR
Genç yaşlarda esnek ve yumuşak olan menisküslerin diz zorlanmalarına dayanıklı olması dikkat çekiyor. İlerleyen yaş ile beraber menisküs kıkırdağı da diğer eklem elemanları gibi yıpranmaya başlıyor. Özellikle gençlerde menisküslerin spor aktiviteleri sırasında diz ekleminde meydana gelen anormal bir yüklenme olduğunda yırtıldığı görülüyor. Menisküs yırtıkları kendini; ağrı, şişlik, harekette kısıtlanma gibi belirtilerle gösteriyor.
MERDİVEN ÇIKARKEN AĞRI VE DİZDE TAKILMAYA DİKKAT!
Ağrıyla birlikte; dizde kayma, boşalma, kuvvetsizlik ve boşluk hissinin olması kişide çapraz bağ yırtığı olduğu anlamına gelebiliyor. Diz ağrısı olan bir kişi merdiven inerken veya yürürken diz kapağında takılma gibi problemler yaşayabiliyor. Bu tip durumlarda hastanın klinik bulguları, başlangıç süresi, ağrının ne zaman olduğu ve hikayesi büyük önem taşıyor.
DÜŞÜK DERECELİ YIRTIKLARA EGZERSİZLE TEDAVİ
Araştırmalara göre 45 yaş üzerindeki hastalara değişik uygulamalar yapıldığı belirtiliyor. Çok sayıda hastadan bir kısmına ameliyat yapılırken, geri kalan kısmına ameliyatsız egzersiz tedavisi veriliyor. Her iki tür tedavide de sonuçların aynı olduğuna dikkat çekiliyor. Prof. Dr. Sinan Karaoğlu, menüsküs yırtığı tedavisinde egzersizlerin yanı sıra ilaçlar, ağrı kesici ilaçlar ve bandajların kullanıldığını belirtiliyor. Tedaviden sonra bir süre yırtığın üstüne fazla yüklenilmemesi ve vücudun kendisini toparlaması için dinlenilmesi öneriliyor.
Gençlerde menisküs yırtıklarına kapalı yöntem ameliyat
Gençlerde dizde takılma ve ağrı görülmesi mekanik bir problem olarak değerlendiriliyor ve çözümünün ameliyatta olduğu belirtiliyor. Takılmaya neden olan bir menisküsü ilaç vererek veya egzersizle düzeltmenin mümkün olmadığına dikkat çekiliyor. Prof. Dr. Sinan Karaoğlu, bu noktada araya takılan parçayı mutlaka dikmek ve takılmıyor hale getirmek gerektiğini söylüyor. Kemiklerin birbirine sürtünmesi ise eklemin yıpranma sürecini hızlandırıyor.
Detaylı muayene çok şey anlatıyor
Menisküs yırtıklarında muayene bulgularının çok önemli yer tuttuğu belirtiliyor. Hastaya zaman ayırarak muayene edilmesi çok önemli görülüyor. Doktorun hasta ile konuşup ne zaman ağrısı olduğunu öğrenmesi tedavi açısından büyük önem taşıyor. Dizdeki her ağrının nedeninin menisküs yırtığı olmadığı belirtiliyor.
İlk tedavi buzla yapılmalı
Menisküs ameliyatlarında farklı yöntemler kullanıldığı belirtiliyor. Bunların menüsküs nakilleri, kadavradan nakiller ve yapay menisküsler olduğuna dikkat çekiliyor. Bu noktada öncelikli olarak yapılması gerekenin yırtılan menüsküsün tedavisi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Sinan Karaoğlu, sorunun tedavisinin hiç açmadan (Artroskopi) ufak kesiler ve kapalı yöntemler ile yapılabildiğini söylüyor. Menisküs yırtıklarında ilk aşamada buz uygulaması öneriliyor. Soğuk uygulama dokulardaki şişlik ve ağrıyı önleyerek şikayetlerin azalmasına yardımcı oluyor.
Kilolu insanlarda menisküs yırtığı daha fazla
Kilolu insanlarda daha fazla menisküs yırtığı görülmesinin nedeninin dizlere binen aşırı yükten kaynaklandığı belirtiliyor. Aynı durumun dizdeki kıkırdaklar, kemikler, bağlar yani bütün yapılar için geçerli olduğuna dikkat çekiliyor. Çok uzun süreli olmayan yürüyüşler, yüzme, bisiklet, kürek gibi kas kuvvetlendirici egzersizler kasların güçlenmesini ve dize binen yüklerin azaltılmasını sağlıyor. Bunun dışında bol su içmek, sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek, vitamin ve proteinlere önem vererek sağlıklı beslenmek de kıkırdak sağlığı açısından büyük önem taşıyor.