Kış aylarında güneş ışığının az olması nedeniyle ortaya çıkan depresyondan kurtulmak için; çayınızı sabah güneşinde için, restoranlarda pencere kenarında oturun, gün ışığı etkisi yaratan ampulleri tercih edin
Massachusetts Üniversitesi'nde kısa süre önce yapılan bir araştırma; depresyon, kızgınlık, huzursuzluk ve kaygı durumlarının, kış aylarında en üst düzeye ulaştığını gözler önüne serdi. Psikiyatrist Dr. Zafer Atasoy bu araştırmanın ışığında; kış depresyonunu anlatarak bu ruh halinden kurtulmanızı sağlayacak bir mutluluk reçetesi verdi.
IŞIK KUTUSUYLA TEDAVİ
Yapılan araştırmalar; her kış 10 milyonlarca insanın, ışık azlığı nedeniyle duygudurum bozukluğuna yakalandığını gösteriyor. Buna tıp literatüründe mevsimsel duygudurum bozukluğu (seasanol affective disorder-SAD) deniyor. Bu rahatsızlık; sabah parlak bir ışık algılanmadığı zaman, beynin iç saatinin düzgün çalışmaması nedeniyle ortaya çıkıyor.
Mevsimsel duygudurum bozukluğunun tedavisinde; yıllardır yapay bir ışık kaynağı kullanılmaktadır. 'Işık kutuları' olarak bilinen özel yapım araçlar; bu rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olmuştur. Kutular, güneş ışığının parlaklığına benzer bir parlaklık vermektedir. Uzmanlar, bu hastalığı olanların; günde yarım saat kutunun önünde oturmasını önerirler.
BAHAR ATEŞİ DE VAR
Bahar geldikten sonra günlerin uzaması ruh halini düzeltir. Ancak bu kez de bazı insanlar kışın sıkıntısını üzerlerinden attıkları için o denli mutlu olurlar ki, rahatsızlık ters yönde ilerleyebilir. Bu durumun adı da bahar ateşidir.
Kış depresyonundan en az etkilenenler; gün ışığının daha uzun süre görüldüğü aydınlık yerlerde yaşayanlardır. Güneş ışığı, günü düzene sokmaya yardımcı olmanın dışında geceleri uykunuzun gelmesini de sağlar.
Kış aylarında melatonin hormonunun üretimindeki artışla birlikte de depresif belirtilerin görülme sıklığı artar. Bu nedenle kış depresyonuna yakalanmamak için sabah ve öğle saatlerinde dışarıda daha fazla zaman geçirmek gerekmektedir.
PERDELERİ AÇIN
Özellikle sabahın erken saatlerindeki gün ışığı daha yararlıdır. Dışarı çıkmasanız bile her sabah güneş ışığının içeri girmesi için perdeleri açın. 10 dakika boyunca çayınızı sabah güneşinin önünde için. Restorana gittiğinizde, pencere kenarında bir yer tercih edin. Evinizin güneşten maksimum faydalanmasını sağlayın. Ayrıca gün ışığı etkisi yaratan ampülleri tercih edebilirsiniz.
10 DAKİKALIK SİEASTA İYİ GELİR
İnsanlar doğal olarak kış aylarında biraz daha fazla uyku ister. Bu nedenle aynı saatlerde uyuyup uyanmaya dikkat edin. Her gün 7-8 saat uyumaya çalışın. Fırsat bulabilirseniz; öğle saatlerinde yapacağınız 10 dakikalık şekerlemeler de iyi gelecektir.
ÇİKOLATA MUTLULUK HORMONUNU ARTIRIR
Dengeli beslenme; hem ruh, hem de beden sağlığı üzerinde oldukça etkilidir. Bu nedenle özellikle depresyona meyilli olduğumuz kış aylarında, stresin sağlığımızı etkilememesi için, aldığımız besinlere özen göstermemiz gerekir. İşte dikkat edilmesi gerekenler:
Serotonin, vücut tarafından oluşturulan ve gıdalarda bulunmayan bir iç salgıdır. Vücut, serotonini kendisi üretir. Ancak serotonin üretimini destekleyen besinler tüketmek de vücudun bu hormonu üretmesine katkıda bulunulabilir. Çikolata da bu besinlerden biridir. Ancak yüksek kalorili olduğu için aşırıya kaçmamak gerekir.
AÇLIK SEROTONİNİ DÜŞÜRÜR
Serotonin düzeyini, çeşitli hormonlar etkiliyor. Örneğin; östrojendeki artış, serotoninin de artmasına neden olur. Açlık, yorgunluk, stres ve bazı ilaçların da serotonin düzeyini düşürdüğü tespit edilmiştir. Kişi bunu beslenmesine özen göstererek dengeleyebilir.
Depresif hal; karbonhidratlara olan eğilimi artırır. Bu duygudurum bozukluğu; kişiyi yağlı ve şekerli gıdalara yöneltir. Bu da kiloya neden olabilir.
BOL BOL SEBZE VE MEYVE
Kışın rafine edilmiş ve işlenmiş gıdalardan (beyaz ekmek, pirinç ve şeker gibi) kaçının. Kepekli ekmek, esmer pirinç, sebze, meyve yiyin.
Günde 8 bardak su içmeye çalışın.
Aşırı alkol tüketiminden kaçının. Alkol bir antidepresan değildir, ruh halinizi iyileştirmek yerine, daha kötü hale de getirebilir. Aşırı alkol, kendinizi yorgun hissetmenize neden olur.
Serotonin ilaçları da tedaviye yönelik ilaçlardır ama uzman kontrolünde kullanılmalıdır.
30 DAKİKA YÜRÜYÜŞ STRESİ AZALTIR
Kış aylarının stresinden korunmak için egzersiz yapmak çok iyi bir çözüm olacaktır. Çünkü sıkı bir egzersizin etkisi gün boyu sürer. Zihni açar, daha olumlu düşünmeyi sağlar. Bu nedenle yaz aylarında yapılan spora kışın da devam edilmelidir. Özellikle yüzme, enerji harcamak için son derece ideal bir spordur. Bu sporu mümkünse kış aylarında da devam ettirmek gerekir.
Eğer spor yapma alışkanlığınız yoksa, en azından günde 30 dakika boyunca düzenli olarak yürümeye çalışın! Bu yürüyüşler; hem kilo kontrolüne, hem de ruh sağlığınızı korumaya da yardımcı olacaktır.
HAFTA SONU GEZİSİ VEYA SPA KEYFİ
Kış aylarında kendinizi motive etmek için çeşitli etkinliklere katılabilirsiniz. Doğada ailenizle veya arkadaşlarınızla yapacağınız bir hafta sonu gezisi veya SPA keyfi ruhunuza çok iyi gelecektir.
Her gün, hiçbir şey yapmadan birkaç dakika durmaya çalışın. Bu da stresinizi azaltır.
YOGA KURSU
Kitap ve dergi okuyun, erkenden yatağa girin, meditasyon yapın veya bir yoga kursuna başlayın. Pozitif düşünmeyi teşvik eden egzersizler de depresyondan korunmanıza yardımcı olabilir.
Buz pateni, snowboard, buz hokeyi gibi kış sporlarını öğrenmeyi çalışın. Bu süre içinde sürekli aktif olmak moralinizi de yüksek tutacaktır.
Ailenizi, çalışma arkadaşlarınızı ve komşularınızı asla hafife almayın. Onlarla birlikte keyifli vakit geçirmeye çalışın. Evde oynanan oyunlarla, uzun kış gecelerini eğlenerek geçirebilirsiniz.
ESRA TÜZÜN