BSK Eskişehir Anadolu Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Yıldıray Tabak, osteoporoz hakkında bilgiler verdi.
Osteoporoz, kemiğin azalması ve yapısının değişmesiyle kolay kırılabilir hale gelmesidir. Geçmişte dikkat çekmeyen bu hastalık, kırıklara neden olarak bireylerin hayat kalitesini de etkilediğinden, giderek dikkat çekmiş ve önem kazanmıştır.
Yaş ilerledikçe giderek yıkım, yapımdan daha fazla olur ve kemik kitlesi azalır. Kadınlarda östrojen denilen hormon kemiklerin yıkımını önlemektedir. Adetten kesilmeyle (menopoz), bu hormon azaldığından kemik yıkımı artar. Kemik kaybı, menopozun ilk 5 yılında en fazladır. Sonraki yıllarda azalarak devam eder.
Kemik erimesi kemikleri kolay kırılabilir yapar, kalçanın veya omurların kolaylıkla kırılmasına, boy kısılmasına, kamburlaşmaya, sırt ağrılarına, göğüs kafesinin şekil değişikliğine ve hacminin azalmasına neden olur. Osteoporozdan en fazla etkilenen kemikler omurga, kalça ve el bilekleridir, kırıklar en sık bu kemiklerde olur.
Osteoporozu Artıran Faktörler
Kalsiyum eksikliği, D vitamini eksikliği, sigara içilmesi, fazla alkol alınması, kortizonlu ilaçlar, kemik yapan hücrelere zararlıdır.
Karaciğer, böbrek hastalıkları, bazı kanser türleri, romatizmal hastalıklar , hareketsiz yaşantı kemik erimesini arttırır.
Osteoporoz kadınlarda erkeklere göre, ince yapılılarda şişmanlara göre ve kısa boylularda uzun boylulara göre daha sık görülür. Osteoporoz erkeklerde de görülür. Fiziksel aktivite, kemik kitlesini artırır. Hareketsiz veya yatağa bağımlılarda kas kitlesiyle birlikte kemik kitlesi de azalır.
Osteoporozdan korunmak için neler yapılmalıdır ?
Çocukluktan itibaren kalsiyumdan zengin diyet, menopozda ve yaşlılıkta diyete ek kalsiyum alınmalı
Yürüyüş – merdiven çıkma gibi egzersizler yapılmalı
Güneşli günlerde, açık havada cilt güneşe maruz tutulmalı
Sigara, alkol ve kemik yıkımını arttıran ilaçları kullanmaktan kaçınmalı
Kemik metabolizmasını etkileyen hastalık varsa uygun ve erken tedavisi sağlanmalı
Osteoporoz tedavisinde amaç, mevcut kemik kitlesinin korunması ve/veya artırılmasıdır.
Osteoporoz tanısında, ilgili hekimlere başvurarak hormon testlerini ve kemik tarama testlerini yaptırmak gerekir. Halk arasında kemik taraması olarak bilinen, kemik yoğunluk ölçümleri 10-15 dakika gibi kısa bir sürede yapılabilir. Belli bir yaştan sonra, özellikle menopoza girmiş kadınlarda, osteoporoz kontrollerinizi yaptırmanızda fayda vardır.
Manşetler
DUYURU-4