Literatürde Başbakanlık Müsteşarı En Yüksek Devlet Memuru olarak tanımlanmakta ve birçok ödeme unsuru buna göre yapılmaktadır. Buna rağmen kamuda en yüksek ücreti alanın Başbakanlık Müsteşarı olduğunu söyleyemeyiz. Kamu kesiminde en yüksek ücret alan gruplar ile bunların Temmuz 2015 ayı itibarıyla ne kadar ücret aldıklarını ve nasıl istihdam edildiklerini açıklamaya çalışacağız.
Kamu kesiminde bilişim uzmanlarının öneminin artması ve bu hizmetlerin düşük ücretlerle yerine getirecek personel bulmadaki zorluklar yeni bir istihdam modeli getirilmesine zemin hazırlamıştır. İşte bu durum, yüksek ücretle bilişim uzmanı çalıştırmanın önünün açılmasına zemin hazırlamıştır.
Bilişim uzmanının ilk uygulaması hangi kurumda başladı?
Kamuda yüksek ücretle bilişim uzmanı istihdamı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nda başlatılmıştır. Bilişim uzmanı istihdamına ilişkin düzenlemeye 5502 sayılı Kanun'un 28'inci maddesinde yer verilmiştir. Buna göre; Sosyal Güvenlik Kurumu'nda bilişim hizmetlerini yürütmek ve 80 kişiyi geçmemek üzere sözleşmeli olarak uzman personel çalıştırılabilecektir.
Bu şekilde çalıştırılacak olanlardan kurumca belirlenecek en fazla beş kişiye ödenecek ücret, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4'üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının beş katını, diğer beş kişiye dört katını, geri kalanlara ise üç katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir ödeme yapılamaz. Bu personele ödenecek ücret ile sözleşme usül ve esasları Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye Bakanlığı'nın görüşü alınarak Yönetim Kurulunca belirlenmektedir.
Bilişim uzmanının yaygınlaşması 375 sayılı KHK ile olmuştur
Bilişim uzmanının kamuda yaygınlaşması ise 375 sayılı KHK'nin 6'ncı maddesi ile yaygınlaşmıştır. Buna göre, 375 sayılı KHK'nin ek 6'ncı maddesinde; 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2'nci maddesi kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatları ile 5018 sayılı Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde sayılan düzenleyici ve denetleyici kurumların büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde, bilişim hizmetlerini yürütmek ve 30 kişiyi geçmemek üzere tam zamanlı, kısmi zamanlı veya kurumların bilişim projeleri ile sınırlı sözleşmeli olarak bilişim personeli çalıştırılabileceği ve bu şekilde çalıştırılacak olanlardan Kurumca teklif edilecek en fazla sekiz kişiye ödenecek ücretin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4'üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının dört katını, diğer on kişiye üç katını, geri kalanlara ise iki katını geçemeyeceği belirtilmiştir.
Bu hüküm çerçevesinde çıkarılan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Büyük Ölçekli Bilgi İşlem Birimlerinde Sözleşmeli Bilişim Personeli İstihdamına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik'te bilişim personeli olarak istihdam edilecek personelin alım süreci ve diğer hususlara yer verilmiştir. Dikkat edileceği üzere, hükmün yazılış şeklinin dahi 5502 sayılı Kanun'daki hükme göre şekillendiği görülecektir.
Bilişim personeline ödenecek ücret tutarı ne kadardır?
2015 yılında Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü'nce çıkarılan mali ve sosyal haklara ilişkin genelgede; Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 3'üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ücret tavanı 4.054,28 TL olarak belirlenmiştir.
Bu genelgede yer alan sözleşmeli personele ödenecek 4.054,28 TL ücret tavanına göre;
1- Bilişim personelinden tavan ücretin iki katını alacak personele brüt 8.108,56 TL ücret ödenecektir. Bu ücretin neti ise vergi dilimindeki artışlar dikkate alındığında Temmuz ayında 5.059 TL civarında olacaktır.
2- Bilişim personelinden tavan ücretin üç katını alacak personele brüt 12.162,84 TL ücret ödenecektir. Bu ücretin neti ise vergi dilimindeki artışlar dikkate alındığında Temmuz ayında 7.970 TL civarında olacaktır.
3- Bilişim personelinden tavan ücretin dört katını alacak personele brüt 16.217 TL ücret ödenecektir. Bu ücretin neti ise Temmuz ayında 10.899 TL civarında olacaktır. Vergi dilimindeki artışlar dikkate alındığında yıllık ortalama ücret ise 10.412 TL civarında olacaktır.
4- Bilişim personelinden tavan ücretin beş katını alacak personele brüt 20.271 TL ücret ödenecektir. Bu ücretin neti ise Temmuz ayı 12.305 TL civarında olacaktır. Vergi dilimindeki artışlar dikkate alındığında yıllık ortalama ücret ise 12.958 TL civarında olacaktır.
Başbakanlık Müsteşarı'nın Temmuz ayı maaşının 8.500 TL civarında olduğu dikkate alındığında yukarıda yer vermiş olduğumuz bilişim personelinin daha yüksek ücret aldığını ifade etmek isteriz. Bilişim çağında bu durumun normal olduğunu ve nitelikli bilişim personelinin düşük ücretle kamu kesiminde çalıştırılmasının da imkansız olduğunu ifade etmek isteriz. Bu ifadeleri yazarken bunların aldıkları ücretleri haketmediğini asla ifade etmek istemeyiz, hepsine helal olsun.
Arsa alıp satarsam canımı yakarlar mı?
1-Gerek 399/2, gerekse 657'ye göre çalışan bir memur arsa, konut veya araç alıp satabilir mi? 2- Her satın aldığı konut/arsa/araç için mal beyanı vermesi gerekir mi? Eğer mal beyanı vermesi gerekirse süre ne zaman başlar? 3-Her konut/arsa/aracı sattığında mal beyanı vermesi gerekir mi? Eğer mal beyanı vermesi gerekirse süre ne zaman başlar? 4-Konut/arsa/aracı birkaç memur arkadaş ortak almayı düşünüyoruz ve aramızda güven problemi yok. Bu yüzden arsa konut/arsa/aracı bir kişinin adına alıp satmayı düşünüyoruz. Bu durumda bir sorun oluşturur mu? Mal beyanı verirken nasıl bir yol izlenmeli? (Murat D.)
657 sayılı Kanun'un ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı başlıklı 28'nci maddesini daha önce detaylı bir şekilde izah etmiştik. Devlet Personel Başkanlığı'nın vermiş olduğu görüşlere göre memurların anonim şirketin esas sözleşmesinde veya limited şirketin şirket sözleşmesinde şirketi idare ve temsil edecek kişiler arasında sayılmamak ve bu şirketlerin yönetimi ile denetiminde de görev almamak kaydıyla 657 sayılı Kanun'a tabi devlet memurunun anonim veya limited şirket ortağı olmasında yasal açıdan bir sakınca yoktur. Yapacağınız faaliyeti bu çerçevede yaparsanız fazla sorun oluşturmaz.
Ancak, sorunuzda geçen husus açıkça ticari faaliyettir ve yapılan faaliyetin devamlı yapıldığı tespit edildiğinde Maliye Bakanlığı tarafından vergi mükellefiyeti tesis edilmektedir. Vergi mükellefiyeti tespit edildiğince de tacir veya esnaf sıfatını kazanırsınız ve disiplin suçu işlenmiş olur. Bununla birlikte, alacağınız büyük bir arsadan dolayı esnaf veya tacir sıfatını kazanmazsınız. Yani alım satımın devamlı yapıldığının tespiti önemlidir. Bu durumda da en geç bir ay içerisinde ek mal beyanı vermek zorundasınız. Mal beyanı verme süresi tapu kaydının yapıldığı günden itibaren başlar. Bir inceleme esnasında ise bu malı nasıl aldığınızı da izah etmek durumunda olduğunuzu belirtmek isteriz. Daha önce bu köşede detaylı bir şekilde izah edilen mal beyanı verilmesine ilişkin açıklamalara bakmanızı öneririm.