Ülkemizde giderek artan bir sorun haline dönüşen kalp yetersizliği ise çözümsüz değil. Memorial Ataşehir Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. İzzet Erdinler kalp yetersizliği ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Kalp, kan pompalamazsa yetersizlik oluşur
Kalbin çevre dokuların ihtiyacını karşılamak için gerekli pompalama fonksiyonunu yapamamasına “kalp yetersizliği” adı verilmektedir. Kalp damar hastalığı, kalp kapak hastalığı, yüksek tansiyon ve kalp kası hastalıkları kalp yetersizliğine yol açmaktadır.
Çarpıntı bacak veya karında şişme gibi şikayetler olabilir
Kalp yetersizliği; öncelikle eforla, sonrasında istirahatte nefes darlığına yola açar. Ayrıca yorgunluk, çarpıntı, göğüs ağrısı, bacak ve karında şişme kalp yetersizliği sorunu yaşayan hastaların şikayetleri olabilir.
Erken tanı için…
Kalp yetersizliğinin teşhisinde hastanın şikayetlerinin değerlendirilmesi, yapılan muayene, elektrokardiyografi ve göğüs filmi önemli yer tutar. Ayrıca ekokardiyografi ile kalp boyutları, kalbin kasılma ve gevşeme fonksiyonları ve kapak fonksiyonları ortaya konabilir. Kalp yetersizliğinin tanısının konulmasında koroner anjiografi ve kalp kateterizasyonu ve gerekirse kalp biyopsisi de önemlidir.
Kalp yetersizliğinde bazen kalp içi iletide gecikmeler görülür. Elektrokardiyografi ileti gecikmelerini ortaya koyar. İleti gecikmelerinden olan sol dal bloğunda, kalbin sol karıncığının kalp fonksiyonlarına zamanında katılmasını engellenir. Bu şekilde kalp performansı düşer ve kalbin senkron olarak fonksiyon görmesi mümkün olmaz. Sağ dal bloğunda da sağ karıncığın performansı azalır. Sol dal bloğunun, sağ dal bloğuna göre kalp performansını azaltıcı etkisi daha belirgindir.
İlaç tedavisi kalbin pompa fonksiyonunu düzeltmeye yardımcıdır
Kalp yetersizliğinin tedavisinde beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, kan basıncının azaltılması, kilo verilmesi, sigara ve alkolden kaçınılması, hareketli yaşam faydalıdır. Ayrıca ilaç tedavisi hem kalbin pompa fonksiyonunu düzeltmeye yardımcıdır hem de kalp yetersizliği nedeni ile oluşan fazla sıvı yükünün azaltılmasına yardımcı olur. Kalp yetersizliğinin tedavisinde cihaz tedavileri ile kalp nakli de olabilmektedir.
Üç odacıklı kalp pilleri ile kalbin performansı artırılabilir
Kalp yetersizliğinde hastalığın gidişini belirleyen iki temel faktör bulunur. İlki kalbin pompa fonksiyonun düzeltilmesi, ikincisi kalp yetersizliği nedeniyle oluşan aritmilerin önlenmesidir. Cihaz tedavileri içerisinde ilki kalbin performansını arttırmak için kalp pili takılmasıdır. Kalp pilleri bu amaçla kalbin üç odacığına takılır; çünkü amaç kasılması azalmış ve gecikmiş kalp boşluğun kalp siklusuna uygun şekilde katılmasını sağlamak ve yetersiz kalbin performansını artırmaktır. Kalp performansının artması, hastanın şikayetleri azaltacak ve günlük yaşantısının sorunsuz bir şekilde devam etmesini sağlayacaktır.
Piller ölümcül ritim bozukluklarının tedavisinde de kullanılıyor
Üç odacıklı kalp pili takılan hastalarda yapılan uzun dönemli araştırmaların sonucunda hastaların pil takılma öncesine göre yaşam kalitelerinde artış olduğunu, nefes darlığı, yorgunluk ve efor kapasitesinde düzelme olduğu görülmüştür. Objektif kanıtlar arasında; kalp boyutlarının küçüldüğü, kalbin kasılma fonksiyonlarının düzeldiği, kalp kapak bozukluklarının azaldığı, kalbin gevşeme fonksiyonlarının toparlandığı görülmüştür. Yapılan araştırmalar; üç odacıklı kalp pillerinin kalp yetersizliğinin sadece gidişini düzeltmediğini; ayrıca hastalığa bağlı ölüm riskini de azalttığını göstermektedir. Belirtilmesi gerekli önemli noktalardan biri, bu pillerin tüm kalp yetersizliği hastalarına takılamadığıdır. Uygun hasta seçimi; hastanın kalp yetersizliği durumuna, elektrokardiyografi ve ekokardiyografik parametrelerin uygunluğuna göre yapılmaktadır. Üç odacıklı kalp pilleri, sadece kalp kasılma fonksiyonunu değil; aynı zamanda bu pillere eklenen şok verme özelliği ile kalp yetersizliğine bağlı öldürücü aritmilerin tedavisinde de faydalıdır.