Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) organ kaçakçılığının ulaştığı dehşet verici noktayı gözler önüne serdi. Örgütün yaptığı araştırmalara göre her yıl yaklaşık 10 bin karaborsa böbrek satışı gerçekleşiyor. Bu da saat başı 1 böbrekten fazla ediyor. Örgüt diyabet ve benzeri hastalıkların artışı nedeniyle böbrek satışına talebin arttığını açıkladı. Yasadışı şekilde nakledilen organların yüzde 75’ini böbreklerin oluşturduğunu belirten örgüt hastaların çoğunlukla Çin, Pakistan ve Hindistan’da ameliyat olduklarını ortaya koydu. Böbrek hastalıkları dışında kalp rahatsızlığı ve yüksek tansiyon görülme oranının da arttığı belirten WHO müşterilerin tek bir böbrek için 200 bin dolara (367 bin TL) kadar ödeyebildiğini açıkladı. Böbreklerini verenlere ödenen miktar ise en fazla 5 bin dolar (9 bin TL). İngiltere’de yayımlanan The Guardian gazetesi WHO’nun raporunu baz alarak Çin’deki bir çete ile bağlantıya geçti. Gazetenin konuştuğu organ kaçakçısı sloganlarının, “Bir böbrek bağışla yeni bir iPad al” olduğunu söyledi. Kaçakçı böbrekler için insanlara 4 bin dolar (7 bin 300 TL) ödediklerini, operasyonun da 10 gün içerisinde gerçekleştiğini dile getirdi. Paranın geri kalanı ise kaçakçılar ve cerrahlar arasında paylaştırılıyor. Böbreğini satacağına dair imza atan ancak daha sonra fikir değiştirenlerin ameliyatları da kesinlikle iptal edilmiyor.
Guardian’a konuşan WHO yetkilisi ve doktor Luc Noel konuyla ilgili olarak, 2006 ve 2007 yıllarında organ nakli turizminde düşüş görüldüğünü söyledi. Ancak Noel, “Son yıllarda bu durum değişti. Nakil ihtiyacı arttığı için kar da büyüyor” diye devam etti. Leicester Üniversitesi’nden Guardian’a konuşan Profesör Jim Feehally de konuyla ilgili olarak organ ticaretinin önlenmesi ve organ bağışının özendirilmesi gibi konular üzerine olan İstanbul deklarasyonunun öneminden bahsetti. Feehally, “Bir zamanlar organ turizminin merkezi olan Filipinler’deki organ kaçakçılığı İstanbul Deklarasyonu’ndan bu yana iyi yönde değişti. Çin de bazı şeylerin değişmesi gerektiğinin farkına varıyor” dedi.
Organ ihtiyacının sadece yüzde 10’u karşılanıyor
WHO’ya göre 2010’da örgütün üyesi olan 95 ülkede toplam 106 bin 879 organ yasal ve yasadışı yollardan nakledildi. Bunların 73 bin 179’unu böbrekler oluşturuyor. Ancak bu ameliyatlar dünya çapındaki ihtiyacın sadece yüzde 10’unu karşıladı. Bu organlardan 10’undan 1 tanesi ise karaborsadan elde edildi. Organ çeteleri bu sayede 2010 yılında 11 bin kat kar etmiş oldu.
Manşetler
DUYURU-4