Erkeklerde ve sporcularda sık görülen kasık fıtığı sorunu, kabızlık veya öksürük gibi kasık bölgesini zorlayan hareketler sonucu ortaya çıkabiliyor. Kasık fıtığı erken tedavi edilmediğinde hayatı ciddi sekteye uğratıyor. Hasta yürürken, oturup kalkmakta bile güçlük çekiyor. "Her 100 hastadan 5'inde fıtık görülüyor, bunların yüzde 80'i kasık fıtığı vakasıdır" diyen Medical Park Bahçelievler Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Adem Dervişoğlu; kasık fıtığıyla ilgili soruları yanıtladı:
Kasık fıtığı nedir?
Fıtık, bir iç organın, normalde içinde bulunduğu beden bölgesindeki zayıf bir noktadan dışarı çıkmasıdır. Eğer bu şişlik kasık bölgesinde görülürse, bunlara kasık fıtığı diyoruz.
Neden olur?
Kasık fıtıkları iki nedenle oluşur. Birincisi doğumsal nedenlerdir. Erkeklerde, ana rahminde testisler karın içerisindedir. Doğuma yakın dönemde yer değiştirerek skrotuma (testis torbası) inerler. Bu yer değiştirme esnasında, bu alanda zayıflık ortaya çıkarsa fıtık olabilir. Kasık fıtıklarının indirekt şekli bu şekilde oluşur. İkincisi; kasık kanalı, bu bölgenin zayıf bir alanıdır. Kasık bölgesinin zorlanması sonucu oluşan yırtıklar fıtık oluşumuna neden olabilir.
AĞIR KALDIRMAYIN
Ne tür zorlanmalar kasık bölgesini zorlar?
Kasık bölgesini zorlayan nedenler; kabızlık, kronik öksürük, ani hareketler, ağır yük kaldırma, şişmanlık, karın içinde sıvı birikmesi (asit) olarak belirtilebilir. Bunların hepsi kasık bölgesinin anatomik yapısını zorlayarak fıtık oluşmasına neden olabilir.
Ne sıklıkta görülür?
Genel cerrahide neredeyse ameliyat ettiğimiz her üç hastadan biri fıtık hastasıdır. Genel cerrahi pratiğinde bizim sık gördüğümüz bir hastalık grubudur; 100 hastadan 5'inde görülür ve bunların yüzde 80'e yakını kasık fıtığıdır. Karın duvarı fıtıklarının yüzde 90'ı kasık fıtığıdır.
ERKEKLER FITIK OLUYOR
En çok kimlerde rastlanır?
Karın duvarı fıtıkları, toplumun yaklaşık yüzde 2-5'inde görülür. Kasık fıtıkları erkeklerde, kadınlara göre yedi-sekiz kat daha fazla görülüyor. (Yaklaşık yüzde 10'u da iki taraflı fıtıklardır). Çünkü erkeklerde kasıklarda potansiyel zayıflık oluşturan kasık kanalı bulunur. Kadınlarda ise yumurtalıklar karın içinde oluşuyor. Testisler gibi karın dışına doğru yer değiştirmiyorlar.
Kasık fıtıkların çeşitleri nelerdir?
Kasık bölgesinde üç tip fıtık görülür: 1) İndirekt fıtıklar: Kasık kanalından geçerek oluşan fıtıklardır. Doğumsal bir zayıf noktadan çıktıkları için oluş nedenleri doğumsaldır. Ancak ortaya çıkmaları her zaman çocukluk döneminde olmayabilir. Erişkinlerde de kanalın zorlanma sırasında aniden açılması sonucu ortaya çıkarlar. 2) Direkt fıtıklar: Kasık ön duvarının zorlanma (öksürük, kabızlık vb.) sonucunda yırtılması ile oluşan fıtıklardır. 3) Femoral fıtık: Bu fıtık türü; kadınlarda, erkeklerde olduğundan fazla görülür. Fıtık, kasık bağının altındadır ve aşağı, üst bacak bölgesine doğru iner.
KİSTLE KARIŞTIRILIYOR
Kasık fıtığı olan kimse en çok hangi konularda zorlanır?
Uzun yürüyüşler yapamaz, oturup kalkarken ağrıları olabilir. Uzun süre ayakta kaldığında ağrıları artabilir.
Nasıl tanı konur?
Kasık fıtıklarının tanısı, genellikle fizik muayene sonucunda konulur. Bazen şişlik oluşmadan ağrı varsa ultrason veya MR gerekebilir.
HEM ŞİŞLİK HEM AĞRI YAPAR!
Kasık fıtığında en sık belirti kasık bölgesinde oluşan şişliktir. Şişlik genellikle ayakta veya yürüme sırasında ortaya çıkar, yatınca kaybolur. Şişlik zamanla büyüyerek, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkiler, hareket etmesini ve aktivitelerini kısıtlar.
Başlangıç döneminde fıtıklar kendiliğinden yatınca kaybolurken, fıtığın büyümesi ile hasta el ile fıtığı içeriye iter.
Ağrı, kasığın zorlanması durumunda ortaya çıkan diğer bir şikayettir. Bu ağrılar zamanla artar.
Hareket veya eğilip doğrulma sırasında zorlanma olur.
Yürüme zorluğu da ilerleyen dönemlerde ortaya çıkabilir.
TECRÜBELİ CERRAH KISIRLIĞA İZİN VERMEZ
Fıtık ameliyatları deneyimli cerrahlar tarafından yapıldığında, cinsel fonksiyonları etkilemez. Yalnız ameliyat esnasında testislere giden damarlara yakın çalışırız. Eğer o damarlarda veya spermi taşıyan kanalda bir yaralanma oluşursa, testiste küçülmeye veya ağrıya yol açabilir. Fıtık ameliyatları, kolay ameliyatlar olarak görülmekle birlikte, deneyim ve uygun teknikle yapılması gerekir. Laparoskopik operasyonlar ciddi deneyim gerektirir.
SPORCULARIN SİNSİ DÜŞMANI: KASIK FITIĞI
Futbol gibi sporlarla uğraşanlarda, aşırı efora bağlı olarak kasık bölgesi zorlanarak yırtıklar meydana gelip fıtık oluşabilir. Kasık fıtığı genellikle ağrı ve şişlik belirtisi verir. Ancak bazı durumlarda; özellikle sporcularda ve gençlerde sadece kasık ağrısıyla belirti verir, şişlik çok azdır. Bu nedenle kasık fıtığı gözden kaçabilir. Sporcularda laparoskopik yöntem tercih ediyoruz, çünkü bu yöntem spor yaşamlarına daha çabuk dönmelerini sağlıyor.
FITIK ELLE İÇERİ İTİLMİYORSA ACİLEN DOKTORA GİDİN!
Kasık fıtığı teşhis edildiği zaman vakit kaybetmeden ameliyat edilmelidir. Ameliyat zamanındaki gecikmeler fıtığın büyümesine ve fıtık boğulmasına yol açabilir. Kasık fıtığı olan hastalar şişliğe dikkat etmezse ve hekime geç başvurursa; fıtık, testislere doğru büyüyerek ilerleyebilir. Bu da tedaviyi güçleştirebilir. Karın duvarı fıtıklarının en korkulan komplikasyonu 'boğulmuş fıtık'tır. Sırt üstü yatınca veya elle itince karın içine giren bir fıtığın, uzanmakla veya el yardımıyla kaybolmaması durumunda boğulmuş fıtıktan söz edilebilir. Boğulmuş fıtığın ilk bulgusu, fıtık şişliğinin artık kaybolmamasıdır. Hasta bir hekime başvurmadığı takdirde: bağırsakta kangren, sonra delinme olabilir ve en sonunda da ölüm gelebilir.
Didem SEYMEN
SABAH