Türkiye’de son 20 yılda üç kat artan obezite ülkemizi Avrupa’da birinci, dünyada sekizinci yaptı. Radikal uzmanlara obeziteye davetiye çıkaran en önemli 10 etmeni sordu.
Hamburger gibi fast food ürünler, yağda kızarmış, derisiyle yenen tavuk, her türlü mayonezli, soslu sandviç. Her türlü kolalı, gazlı içecek ve yüksek şeker içeren hazır meyve suları.
İçinde yüksek şeker ve tuz bulunan hazır besinler. Baklava gibi şerbetli hamur işi tatlılar. Hazır kek, kurabiye, börek, kremalı bisküvi ve çikolata. Yağlı süt, peynir ve yağlı, kaymaklı yoğurt. Hazır cips, patates kızartması ve kızartılmış her türlü yiyecek. Büyük tabakta, fazla porsiyonlarda yemek tüketmek. Günde en az 8-9 bardak su içmemek.
Hareketsiz ve aktivite içermeyen bir yaşam tarzı.
Ergenlikten sonra zor
Çocuk Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Atilla Büyükgebiz, “Ergenlik dönemindeki şişman çocuklar, eğer kontrol altında kilo veremezlerse büyüdüklerinde yüzde 70’i obez ya da kilolu olarak yaşıyor” diyor. Obezitenin yüzde 99’unun çok yemek ve az hareketten kaynaklandığını belirten Prof. Büyükgebiz, buna karşı listedeki ilk 10’dan uzak durmak gerektiğini söylüyor:
“Obeziteyle, ancak dengeli ve sağlıklı beslenme, ailece bir yaşam biçimi haline getirildiğinde mücadele edilebilir. Çocukların mide hacmini genişletip iştahlarını arttırıcı beslenmeden uzak tutmak gerek. Bunun için de yemek porsiyonlarını küçültmek, büyük tabak ve büyük bardak kullanmamak çok önemli. Çocuk ideal kilosundan yüzde 20 oranından fazla ise ister 1, ister 10 yaşında olsun durumu hemen ciddiye alıp obeziteyle savaşmaya ailece başlamak gerekli. Aileler, abur cuburdan uzaklaşıp, dengeli ve doğru beslenmeyi tercih ederek, çocuklarını da hareketli olmaya yönlendirmeli.”
Diyetisyen Taylan Kümeli’den incelik tüyoları
Mutlaka kahvaltı yapılmalı, öğün atlanmamalı. 3 ana öğün dışında, 3 ara öğün yenilmeli. Ara öğün metabolizmayı hızlandırır. Yenilen yemeğin saati önemli değil. Önemli olan yemeği yedikten sonra üzerinden en az iki saat geçtikten sonra uyumak. Yemeği yavaş yemek çok önemli. Çünkü beyne tokluk sinyali, yemek yemeye başladıktan 20 dakika sonra gider. Yemek yavaş yendiğinde mide besinleri parçalama işlemini çok daha verimli bir biçimde yapar. Böylece göbeklenmenin de önüne geçilir.
Günde 12 bardak su içmeli. Vücudumuz bir bardak suyu dışarı atmak için 35 kalori harcar. 10 bardak suyla 350 kalori yakar. İdrar beyaza döndüğü an vücut toksinlerden arınmış demektir.
Kilo vermek için sadece protein ağırlıklı beslenmek ya da meyve yemek çok yanlış. Bu tip diyetler vücudun dengesini bozarak, metabolik hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Yoyo olmasın
Diyeti yarım bırakıp tekrar başlamak ‘yoyo’ denilen bir kilo alıp bir verme halini doğurur. Moda diyetlerden etkilenip bilinçsiz bir şekilde kendi kendine uygulama yapılmamalı. Ailede ve sosyal çevrede obeziteyi teşvik edecek yaşam tarzından uzaklaşmak önemli. Fiziksel aktivite yoksunluğu içinde olmamak.
Beslenme ihtiyacının duygusal duruma göre belirlemesi (Üzgün ya da mutluyken çok yemek). Anne ve babanın kilolu olduğu durumlarda da çocuk için genlerden gelen yüzde 35’lik bir etki söz konusu.
MİNE TUDUK