Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) Süleymaniye kentinin Lewawan köyünde 23 yıldır sigara içilmiyor.
Kelar ilçesine 30 kilometre uzaklıktaki, 50 hanelik ve 275 nüfuslu Lewawan köyünde kimse sigara kullanmıyor. "Sigara içmeyenlerin köyü" olarak ünlenen Lewawan'ı, IKBY Sağlık Bakanlığı, örnek köy olarak gösteriyor.
Köyün önde gelenlerinden 60 yaşındaki İbrahim Kerim, sigarayı bırakma öykülerini şöyle anlattı:
"Irak-İran Savaşı (1980-1988) yıllarında Baas rejiminden kaçıp İran'a sığındık. Sonra 1991'de köyümüze döndük. Bu kaçış sırasında günlerce yürümek zorunda kaldık. Kimi yerlerde koştuk. Tabi özellikle sigara içenler çok zorlandılar. Sigara kullananların, çoğu genç yaşta hayatını kaybetti. Bu hepimizi derinden etkiledi. Köyümüze döndüğümüzde içenler, sigarayı bıraktı. Gençler de çok şükür hiç başlamadı."
- "Büyüklerimizin ölümü bize ders oldu"
Kendisi ve 9 çocuğu sigara kullanmayan Muhammet Cafer de köy halkı olarak tütün ürünlerine kötü bir alışkanlık olarak baktıklarını, bu nedenle kimsenin sigara içmediğini ifade etti. Köylerinin, Germiyan bölgesinde, "sigara içmeyenlerin köyü" olarak bilindiğini aktaran Cafer, "Bu da bizim nasıl doğru bir karar aldığımızı gösteriyor. Büyüklerimizin sigaradan dolayı çok genç yaşta hayatlarını kaybetmesi bize ders oldu" diye konuştu.
Kürt bölgesinde 2007 yılında çıkarılan özel bir yasayla kapalı ortamlarda sigara içilmesi yasaklandı. Ancak yasa gerektiği gibi uygulanmadı, halen birçok kapalı mekanda sigara içiliyor.