Gündüz vakitlerini okul ve işte geçiren, gece geç saatlere hatta sabaha kadar internet kullanan gençlerde uyku bozukluğu ortaya çıkıyor. Okul yaşamını olumsuz etkilediği gibi iş yaşamına atılanlarda da adaptasyon sorunu ortaya çıkıyor.
Daha çok vardiyalı çalışanlarda ortaya çıkan uyku düzenindeki bozukluk, internet alışkanlığı nedeniyle genç yaştakilerde de görülmeye başlandı. Uyku bozuklukları uzmanı, psikiyatrist Prof. Dr. Fuat Özgen, sabah uyandıklarında kendini dinlenmiş hissetmeyenler, unutkanlık, yorgunluk, konsantrasyon bozukluğundan yakınanlar, eskiye kıyasla çabuk sinirlenenler, kilo veremeyenler ve tansiyonu olanlarda uyku bozukluğunun araştırılması gerektiğini belirtti.
Normal düzene alışamıyorlar
Prof. Dr. Fuat Özgen, internet alışkanlığının uyku düzenini bozan faktörlerin başında geldiğini söyledi. İnternet alışkanlığının, özellikle gençlerin uzun saatlerini bilgisayar başında geçirmelerine neden olduğunu ifade eden Özgen, “Gündüz vakitlerini okul ve işte geçiren gençler akşamlarını internet başında harcıyor. Bu durum okul yaşamını olumsuz etkilediği gibi uyku düzeni bozuk gençler iş yaşamına atıldıklarında güçlüklerle karşılaşıyor. Bu kişiler bir türlü normal mesai düzenine alışamıyor.’’ Uyku zamanının bozulmasına ‘sirkadiyen ritim bozukluğu’ adı verildiğini ifade eden Özgen, bu tanıma uyan ve uygun zamanda uykuya geçemeyen kişilerde ise ‘gecikmiş uyku fazı bozukluğu’ bulunduğunu söyledi. Prof.Dr. Özgen, hastaların yüzde 90’ında yakınmaların genç erişkinlikte başladığını bildirdi.
Uyurgezerlik, kâbuslar...
Prof.Dr. Özgen, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Tanımlanmış onlarca uyku bozukluğu var. Uykusuzluk, uyku apne sendromu, huzursuz bacak sendromu ile narkolepsi bunlardan bazıları. Çocukluk ve ergenlikte ise bunların yanı sıra uyurgezerlik, uykuda kabus ve uyku terörü gibi rahatsızlıklara da rastlanır.’’
Uykunuz gelince hemen yatın
Prof. Dr. Fuat Özgen, sağlıklı bir uyku için önerilerini şöyle sıraladı:
Her gün aşağı yukarı aynı saatte kalkmaya özen gösterilmeli.
Gün içinde yeterli ışık alan ortamlarda bulunulmalı.
Uyku gelince yatılmalı.
Gece uykuya dalmakta ya da uykuyu sürdürmekte zorluk çekenler öğleden sonraları uyumaktan kaçınmalı.
Kahve, sigara özellikle akşam saatlerinde kısıtlanmalı.
Hafta içinde belirli günlerde yürüyüş veya diğer spor aktivitelerine zaman ayrılmalı.
Yatmadan en az bir saat önce günlük aktiviteler bitirilip fiziksel ve ruhsal açıdan uykuya hazır olunmalı.
SERDA KIVILCIM / BUGÜN GAZETESİ
Manşetler
DUYURU-4