Son yıllarda besinlerin vücuda alınan ilaçlar üzerine etkileri, üzerinde durulan bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazı besinler ilaçların vücut için yararını azaltabilir, arttırabilir veya etkisini ortadan kaldırabilir. Aynı şekilde bazı ilaçlar da besinler üzerinde benzer etkiler gösterebilir.
İlaç besin etkileşimleri herkes için önemlidir. Ancak ileri yaşlarda vücuda etkileri daha hissedilir olmaktadır. İlaçlarla en çok etkileşime giren besinleri sıralayalım.
Greyfurtun etkilerini önemseyin
Yiyeceklerin ilaçlar üzerine etkisinde en çok adını duyduğumuz besin greyfurttur. Atorvastatin, simvastatin ya da lovastatin gibi kolesterol düşürücü ilaçlar greyfurtla beraber alındığında kanda olması gereken dozdan daha yüksek seviyede bulunurlar. Bu durum mide kanamalarına sebep olmaktadır.
Greyfurt kalp ilaçları ile birlikte alındığında ritmi bozarak kalp krizlerine neden olabilir. Aynı şekilde tansiyon ilaçları ile birlikte alındığında da kan basıncının aşırı düşmesine neden olarak önemli sorunlar oluşturabilir.
Greyfurt ayrıca antihistaminiklerle, tiroid ilaçları, doğum kontrol ilaçları, mide asit bloker ilaçları ve bazı öksürük ilaçları ile de etkileşime girerek bu ilaçların vücuttaki kullanımını değiştirir. Greyfurt tüketildikten 24 saat sonra bile bazı ilaçlarla etkileştiği söylenir. Bence herhangi bir ilaç kullanıyorsanız önlem olarak greyfurt tüketmemekte fayda var.
Greyfurt ilaçlarların etkisini değiştiriyor, dikkatli tüketin; dediğimizde insanların aklına haklı olarak portakal, mandalina limon gibi besinler de geliyor. Greyfurtta ilaçlara etki eden madde bu besinlerde bulunmaz. Tüketilmelerinde bir sakınca yoktur. Rahatlıkla tüketilebilirler.
Siyah meyan kökü tansiyona etki eder
Ülkemizde meyan kökünün çayı, balı, özellikle güney illerimizde meyan şerbeti kullanılır. Eczanelerde ve aktarlarda besin desteği veya bitki olarak da satılır. Tansiyon ilaçları ve kalp ilaçları ile etkileşime girer. Kalp hastalarında kullanılan ilaçların aktivitesi arttırarak kalbin düzensiz çalışmasına neden olur. Tansiyon ilaçlarının da etkisini azaltır. Birçok ilaçla etkileşime girebilir. Dikkatli tüketmekte fayda var.
Tiramin içeren besinler kusma yapabilir
İlaçlarların vücuttaki etkisini değiştiren bir diğer grup, tiramin içeren besinlerdir. Çikolata, işlenmiş etler, fermente soya ürünleri, soya sosu, dana ciğeri tiraminden zengin besinlerdir. Depresyon tedavisinde kullanılan antidepresan ilaçlar ve Parkinson hastalığında kullanılan ilaçlar ile etkileşime girerek bu ilaçların vücuttaki etkisini arttırarak yüksek tansiyon, kusma terleme ve ödem yapabilirler.
Süt ve süt ürünlerine dikkat!
Bazı antibiyotikler, romatizma ilaçları ve demir ilaçlarının vücutta emilimini bozar. Bu nedenle bu ilaçları süt ve ürünlerinin kullanımından 2 saat önce veya 6 saat sonra tüketmeye özen göstermek gerekir. Besinlerin ilaç emilimi üzerine etkileri çok geniş kapsamlı bir konudur. Yukarıda önemli olanları anlatmaya çalıştım. Yemeklerle bir arada alınması gereken ilaçlar olduğunu da unutmamak gerekir. Aksi doktor tarafından belirtilmediği sürece yemeklerden 2 saat önce veya 2 saat sonra ilaç kullanmaya dikkat edilmelidir.