Fitoterapi Derneği Başkanı Prof. Dr. Ekrem Sezik, Türkiye'de ıhlamur elde edilirken istenen şekilde kurutulamadığı, daha sonra uygun şartlarda saklanmadığı için kolaylıkla mikroorganizma üremesi yaşandığını belirterek, aktar gibi dükkanlardan satın alınan ıhlamurlarda mikrobiyolojik kirlenme olabileceğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Sezik, yaptığı yazılı açıklamada, havaların soğumasıyla tüketicilerin en çok başvurduğu çaylardan biri olan ıhlamur hakkında bilgi verdi.
Avrupa İlaç Kurumu tarafından da soğuk algınlığı ve stres üzerindeki hafifletici etkisi kabul edilen ıhlamurun, soğuk algınlığı dışında keyif için de içilmesini tavsiye eden Sezik, soğuk algınlığı geçirenlerin aklına ilk gelenin, ıhlamur çiçekleri olduğunu ifade etti.
"Ülkemizde üç ıhlamur türü var"
Marmara ve Karadeniz ormanlarında genellikle dağınık olarak yetişen 3 ıhlamur türü bulunduğunu belirten Sezik, şunları kaydetti:
"Piyasada bu türlerin çiçekleri genellikle aktar ve baharatçılarda karışık olarak satılmaktadır. Bu dükkanlarda, çuval veya kutuların içinde, çiçek ıhlamur, ıhlamur, yaprak ıhlamur olarak isimlendirilen çeşitleri satılmaktadır. Çiçek ıhlamurda sadece çiçekler, ıhlamurda çiçek ve çiçek yaprağı, yaprak ıhlamurda ise fazla miktarda ağacın yaprakları, az miktarda çiçek ve çiçek yaprağı bulunur. Türkiye'de yetişen türlerden elde edilen çiçeklerin kimyasal yapısı çok ayrıntılı olarak incelenmemiştir. Ama bugüne kadar elde edilen bulgular, tıbbi olanlara benzer olabileceğini göstermektedir. Dolayısıyla gıda olarak kullanılmasında herhangi bir mahzur bulunmamaktadır."
"Günde 2 veya 4 kez kullanılabilir"
Ekrem Sezik, ıhlamurun kullanımı ile ilgili de şu bilgileri verdi:
"Ihlamur çiçekleri artık daha çok gıda olarak değerlendiriliyor diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Ihlamur çok eskiden beri soğuk algınlığında ter verici, göğüs yumuşatıcı olarak kullanılan bir çiçektir ve bu kullanım hala devam etmektedir. Avrupa İlaç Kurumu Tıbbi Bitkisel Ürünler Komitesi tarafından yayınlanan bilimsel raporda, ıhlamurun kullanımı ve bu kullanım ile ilgili bilimsel bilgiler bulunmakta. Şöyle ki Avrupa İlaç Kurumu, ıhlamurun uzun süre geleneksel kullanıma sahip olmasından dolayı, soğuk algınlığının ve stresin belirtilerini hafifletici olarak kullanılabileceğini kabul etmektedir. Bu amaçlarla genellikle çay halinde günde 2-4 defa kullanmak yeterli olmaktadır.
Dört yaşına kadar olan çocuklarda da aynı şekilde kullanılabilmektedir. Daha küçük çocuklarda yeterli bilimsel kayıt bulunmadığı için, kullanılması tavsiye edilmemektedir. Ama ülkemizde, halk arasında bebeklere bile, çok düşük miktarlarda verilmektedir. Diğer taraftan, ıhlamurun fazla miktarda kullanılmasından doğabilecek yan etkilere ait herhangi bir yayın bulunmamaktadır. Dolayısıyla çok da çekinmeyi gerektiren bir husus yok. Eski kitaplarda veya internette, ıhlamur için yukarıda belirttiklerimizin dışında çok sayıda kullanılış verilmektedir; migrene karşı, histeride, damar sertliği ve tansiyona karşı gibi... Yukarıda belirttiğim kullanılışlar, geleneksel bilimsel kullanılışlar olarak kabul edilmektedir, diğerlerine itibar edilmemelidir. İlaç olarak kullanılacak ıhlamur çiçeklerinin kalitesini belirleyen özellikler ve deneyler de Avrupa Farmakopesi, yani Avrupa ilaç standartları kitabında bulunmaktadır."
"Açıkta satılanlara dikkat"
Tüketicileri açıkta satılan ürünlerle ilgili uyaran Sezik, "Ülkemizde ıhlamur elde edilirken istenen şekilde kurutulamadığı, daha sonra uygun şartlarda saklanmadığı için kolaylıkla mikroorganizma üremesi olmakta ve aflatoksinler meydana gelmektedir. Dolayısıyla, aktar gibi dükkanlardan satın alınan ıhlamurlarda mikrobiyolojik kirlenme olabileceği hususu göz ardı edilmemelidir. Mikroorganizma bulaşmamış, analizi yapılmış ıhlamuru nereden bulacağız derseniz, her zamanki cevabı vereceğim; bitkisel çaylar eczanelerde satışa sunuluncaya kadar, bilinen firmaların gıda kalitesindeki poşet çaylarını alınız. Ağır metal, pestisit artıkları ve mikroorganizma taşımayan ıhlamurun içilmesi önemli. Poşet ıhlamuru bu yüzden tavsiye ediyorum. Gönül rahatlığı ile ıhlamurun keyfini çıkarın." değerlendirmesinde bulundu. AA