Mehmet KAYA
OECD Sağlık İstatistikleri 2015 çalışmasında, Türkiye’nin kamu hastanelerinin il bazında, bağımsız tıbbi olmayan yönetici eliyle ve merkezi idareye bağlı yönetilmesini düzenleyen Kamu Hastaneleri Kurumu’nun kurulmasının ardından, hastane harcamalarının hızlı arttığı belirtildi.
Türkiye’nin toplam sağlık harcamaları içinde yüzde 52 seviyesindeki hastanelere yapılan yatırımların, OECD içindeki en yüksek seviye olduğu tespit edildi.
OECD raporunda, hastanelerin Kamu Hastaneleri Kurumu’nun kurulmasının ardından işletme maliyetlerinin arttığı belirtildi. Hastanelere yapılan sağlık harcamasının 2012-2013 döneminde reel olarak yüzde 35 oranında arttığı kaydedildi.
Türkiye, Kamu Hastaneleri Kurum, işletme maliyetlerini ve giderlerini daha verimli hale getirmesi amacıyla yapılandırmıştı.
Karşılaştırmalı istatistikler nedeniyle 2013 yılı verilerinin yer aldığı OECD çalışmasında, Türkiye’de şahısların kendi ceplerinden yaptığı sağlık harcamasının 2013 yılında yüzde 12 arttığı, buna karşılık devletin harcamalarının yüzde 4.3 oranında yükseldiği belirtildi.
Türkiye’nin 2013 yılında kişi başına sağlık harcamalarını yüzde 5.4 ile diğer OECD ülkelerinden daha fazla artırdığı vurgulandı. Bu artışa rağmen, OECD içinde sağlık harcamalarının GSYH’ye oranı olarak en düşük seviyenin Türkiye olmaya devam ettiğinin altı çizildi.
Raporda, sağlık harcamasının GSYH’ye oranının OECD ortalamasında kamu ve özel dahil yüzde 8.9, Türkiye’nin ise yine kamu ve özel dahil 5.1 olduğu bilgisine yer verildi.
Kişilerin cebinden çıkan rakam da artış gösterdi
OECD Raporu'nun Türkiye bölümünde, ilginç bir veriye de dikkat çekildi. Türkiye’nin genel sağlık sigortası uygulamasının geniş kapsamının, kamunun sağlık harcamalarını artırarak OECD ortalamasının üzerine taşımasına karşılık, kişilerin ceplerinden karşıladıkları sağlık harcamalarının da arttığı vurgulandı. OECD çalışmasında, “Sağlık sigortası kapsamının genişlemesiyle beraber kamu harcamalarının payı önemli derecede artış gösterdi. 2000 yılında yüzde 62 olan kamu harcamaları oranı, 2013 yılında yüzde 78’e yükseldi ki bu değer OECD ortalaması olan yüzde 73’ün üstündedir. Sonuç olarak hane halkı harcamalarına ekstra yük olan cepten yapılan sağlık harcamaları 2010-2013 yılları arasında hemen hemen yarısı kadar artış gösterip yüzde 22 değerine ulaştı. Her ne kadar bu değer; Fransa (yüzde 7), Almanya (yüzde 14) ve Birleşik Krallık (yüzde 10) gibi bazı Batı Avrupa ülkelerinden yüksek olsa da; Yunanistan (yüzde 31) ve Portekiz (yüzde 28) gibi Güney Avrupa ülkelerinin altındadır. Satın alma gücü pariteleri kullanılarak farklı fiyatlara göre ayarlanmış değerlere göre Türkiye 2013 yılında sağlıkta kişi başına 941 dolar harcamıştır. Bu değer Meksika ile benzer seviyededir. OECD ortalaması ise 3.453 dolardır” denildi.