Örneğin; bulantı, kusma, sırt ağrısı, halsizlik, midede yanma ve kabızlık gibi. Bu sorunlar bazı hamilelerde hafif seyrederken, bazılarında ise yaşam kalitesini ciddi boyutlarda etkileyebilecek kadar şiddetli gelişebiliyor. Neyse ki gerekli önlemler alınarak hamilelikte bu yakınmalardan büyük oranda korunmak mümkün olabiliyor. Üstelik yaşam alışkanlıklarında ve beslenme düzeninde alınacak basit yöntemlerle. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Belgin Selam, hamilelikte en sık rastlanan 5 şikayeti anlattı, bu sorunlardan kurtulmak için alınması gereken önlemleri sıraladı.
1. BULANTI VE KUSMA
Bulantı ve kusma sabahları daha sık olmakla birlikte, günün her saatinde gelişebiliyor. Genellikle ilk hamileliklerde, genç kadınlarda ve ikiz hamileliklerde daha şiddetli oluyor.
Bulantılar, çoğunlukla 4 - 8 haftalıkken başlıyor ve 14 - 16 haftalar arasında azalıyor. Fakat bazı hamilelerde 3. aydan sonra başlayabiliyor ve bazılarında da tüm hamilelik süresince devam edebiliyor.
Ne yapmalısınız?
- Sabah kalktığınızda bulantınız çok ise yataktan çıkmadan önce demli olmayan bir çay için. Yatağın başında galeta ve tuzlu kraker gibi kuru şeyler bulundurun.
- Sabahları yataktan ani bir şekilde kalkmayın.
- Hamileliğin erken döneminde sık görülen yorgunluk da bulantıyı şiddetlendirebiliyor. Dinlenmeyi ihmal etmeyin.
- Mideyi tamamen boş veya tamamen dolu tutmak bulantıyı artırabiliyor. Gün içinde sık sık ve küçük öğünler şeklinde beslenin.
- Yemekler sırasında az sıvı almak da bulantı sorununuzun hafiflemesine yardımcı olabiliyor.
- Katı, kuru, yağsız ve tuzlu gıdalara yönelin. Tatlı veya meyve yediğinizde bulantınız olmuyorsa bunları da yiyebilirsiniz.
- Hoş olmayan koku ve yiyeceklerden kaçının. Özellikle mutfak kokularından ve ağır parfümlerden uzak durun.
- Tüm önlemlere rağmen bulantınız geçmiyorsa doktorunuza başvurun. İlaç tedavisi veya bir süre için hastanede yatışınız gerekebilir.
2. SIRT VE BEL AĞRISI
Hamilelikte hormonların etkisiyle eklemlerde gevşeme ve özellikle ilerleyen hamilelik haftalarında postür değişiklikleri bel ağrılarından sorumlu oluyor. Yürüyüş, eğilme ya da yük kaldırma hareketlerinin ardından hafif dereceli ağrı hissedilebiliyor. İlerleyen hamilelik haftalarında sırt ve bel ağrısının şiddeti artıyor. Bazı kadınlarda hamilelik sonrası da kalıcı şikayetler devam edebiliyor.
Ne yapmalısınız?
- Hamilelikte aşağı doğru hareket ederken belden eğilmek yerine diz eklemlerinizi kullanarak çömelin.
- Otururken belinizi destekleyen yastık kullanmaya çalışın.
- Yüksek topuklu ayakkabılardan kaçınarak ortopedik destekli, az topuklu ayakkabılar kullanın.
- Çok fazla ağırlık kaldırmayın.
- Uzun süre ayakta durmayın.
- Yatakta çok yumuşak zemin tercih etmeyin.
- Hafif ağrı kesici ilaç kullanabilirsiniz.
- Sıcak uygulama yapın ve istirahat edin.
- Sırt kaslarınızı güçlendirecek egzersizler uygulayın. Günlük 30-40 dakika yürüyüş, yoga ve yüzme gibi aktiviteleri düzenli yapmayı ihmal etmeyin.
3. HALSİZLİK
Erken hamilelik haftalarından başlayarak pek çok hamilede yorgunluk ve artan uyku ihtiyacı görülüyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Belgin Selam, bu sorunun genellikle hamilelikte artan hormon seviyeleriyle bağlantılı olduğunu belirterek, "Özellikle hamileliğin ilk haftalarında gelişen bulantı ve kusma, halsizlik şikayetlerini arttırıyor" diyor. İlerleyen hamilelik haftalarında ise uyku kalitesi zamanla azalabiliyor. Hamileliğin son aylarında uyku süreleri kısalıyor, huzursuz bacak sendromu gelişebiliyor. Kansızlık sorunu varsa demir ve B12 vitamin takviyeleri kullanılıyor. Tiroit fonksiyonlarında sorun mevcutsa, gerekli tedaviler uygulanıyor.
Ne yapmalısınız?
- Hamileliğin ilk haftalarında artan uyku ihtiyacını doğal olarak kabul etmelisiniz. İlerleyen haftalarda gece uykusuz kaldığınız dönemlerde gündüz kısa süreli uyku molaları verin ve düzenli egzersiz yapın.
4. MİDEDE YANMA
Hamilelikte en sık görülen şikayetlerden birini midede yanma oluşturuyor. Hamilelerin yüzde 50-80'inde bu sorun mide içeriği ve asidin yemek borusuna kaçması sonucu oluşuyor. Rahmin büyümesi mideye baskı yaparak yukarı doğru itiyor. Progesteron hormonunun etkisiyle yemek borusunun alt seviyesini büzen kaslarda gevşeme görülüyor. Dirençli durumlarda ender de olsa endoskopi gerekebiliyor.
Ne yapmalısınız?
- Az miktarda sık öğünler tercih edin.
- Yemekten hemen sonra yatarak istirahat etmeyin.
- Yatağınızın başucunu yükseltin.
- Gerekirse yemeklerden sonra antiasit sıvı ya da tabletler kullanabilirsiniz.
5. KABIZLIK
Kabızlık da hamilelikte sık görülen bir sorun. Hormonların etkisiyle bağırsak hareketlerinde yavaşlama görülüyor. Büyüyen rahim ve bebeğin bağırsaklar üzerine bası yapmasıyla şikayetler artıyor. Özellikle hamilelikte demir takviyeleri kullanımı da bağırsak hareketlerini etkiliyor.
Ne yapmalısınız?
- Sıvı alımı bağırsak hareketlerinin artmasında ve hamilelikte ortaya çıkabilecek kabızlık sorunlarının azalmasında etkili oluyor. Günde 1-2 litre sıvı alımını, su, süt ve ayran gibi içeceklerle sağlamalısınız.
- İçerdikleri bol lif nedeniyle sebze ve salata ve ara öğünlerde de meyve tüketin. Aynı şekilde düzenli egzersiz yapmak ve probiyotik kullanımı da fayda sağlayacaktır. Gerekirse arada bağırsak hareketlerini arttıran hafif laksatifler de kullanabilirsiniz.