Borcunu 31 Aralık 2018 tarihine kadar ödeyenler, gecikme faizi ve cezası ödemeden, 2012 yılından bu yana devam eden borçtan kurtulacaklar. Borcu olanlara geçiş sürecinde yılsonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) üzerinden sağlık hizmeti sunuluyor.
2012 yılında başlayan ve 8 milyon dolayında kişinin kapsama alındığı GSS'de 2.7 milyon kişinin borçları, geçen yıl mart ayında yayımlanan yasa kapsamında yeniden hesaplandı. Daha önce aylık 426 liraya kadar prim borcu çıkartılan ve faiziyle birlikte ağır bir faturayla karşı karşıya kalan milyonlarca kişiye kolaylık tanındı. Daha önce üç kademe olan primler, teke indirildi. Bu düzenleme uyarınca, hane içindeki kişi başına geliri 2018 yılı için 676.50 TL'nin üzerinde olan herkes aylık 60.89 TL prime tabi. 1 Nisan 2017 tarihinden önceki borçlar için ise aylık 53.33 TL üzerinden ödeme yapmak suretiyle borçtan kurtulma fırsatı getirildi.
31 ARALIK 2018 SON TARİH
Borçların ödenmesi için önce bir yıllık süre tanındı. Bu süre 1 Nisan 2018 tarihinde sona erdi. Bu yıl mayıs ayında çıkartılan 7143 sayılı torba kanunla yeni bir hak daha tanındı. Buna göre, Nisan 2018 tarihinden önceki GSS prim borçlarının 31 Aralık 2018 tarihine kadar ödenmesi halinde gecikme cezası ve gecikme zammının tahsilinden vazgeçilecek.
Kanuna göre, normalde GSS prim borcu bulunanlar SGK üzerinden sağlık hizmeti alamıyor. Ancak, torba kanunla, 31 Aralık 2018'e kadar kolaylık sağlandı. Bu kişiler, prim borçları dikkate alınmaksızın yılsonuna kadar sağlık hizmetinden yararlanabilecekler.
GELİR TESTİ SÜRESİ DOLDU
Hane içindeki kişi başına geliri asgari ücretin üçte birinden az olanların geçmiş prim borçları siliniyor. Ancak bunun için gelir testine girmek gerekiyor. Eski borçlara yönelik gelir testi için tanınan süre 30 Kasım'da sona erdi. Geriye dönük borçlar için gelir testi başvurusu artık yapılamayacak. Ancak, geçmiş dönem borçlarını kapatanlar, bundan sonraki GSS primlerinden kurtulmak için, koşulları uyuyorsa gelir testi başvurusunda bulunabilirler.
YENİ YILDA ARTACAK
Gelir testine girmeyen veya girip de hane içindeki kişi başına aylık gelir 676.50 liranın üzerinde olanlar bu yıl için aylık 60.89 lira prim ödüyor. Prim tutarları, asgari ücrete göre belirleniyor. Ay sonunda açıklanacak asgari ücrete yüzde 20-25 arasında zam yapılması durumunda, aylık prim de 73-76 TL arasında bir düzeye çıkacak.
GELİR TESTİNİ 2019'DA YENİLEYİN
Bu yıl yapılan gelir testinde kişi başına geliri asgari ücretin üçte birinden fazla çıktığı için prim ödemek zorunda kalanlar, gelirleri sınıra çok yakınsa gelecek yıl yeniden gelir testi başvurusunda bulunabilirler. Örneğin asgari ücret yüzde 20 arttığında bile aylık gelir sınırı 676.50 TL'den 811 TL'ye çıkacağı için prim ödemekten kurtulma fırsatı doğabilir. Altı ay geçtikten sonra yeni gelir testi yapılması mümkün bulunuyor.
YENİ MEZUNLARA İKİ YIL SAĞLIK HİZMETİ
Herhangi bir işte çalışmayan kişiler açısından GSS yükümlülüğü 18 yaşında başlıyor. Lise ve dengi okul mezunları için bu süre 20, üniversite mezunları için ise 25 yaş olarak uygulanıyor. Öğrenciler, okuldan mezun oldukları tarihten itibaren iki yıl süreyle, prim ödemeden sağlık hizmeti alabiliyor. Ancak, bu ilave süreler hiçbir şekilde, öğrenim durumuna göre 20 ve 25 yaşı aşamıyor.
Örneğin, 1 Mayıs 1994 doğumlu bir genç üniversiteyi 2017 yılı haziran ayında bitirdiyse, normalde 2019 yılı haziran ayına kadar prim ödemeksizin sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Ancak, 1 Mayıs 2019 tarihinde 25 yaşını doldurmuş olacağı için, bu tarihten itibaren sağlık hizmeti alabilmesi için prim ödemeye başlaması gerekecek
Ahmet Kıvanç