Grönland'da istekleri dışında doğum kontrolü uygulanan kadınlar, Danimarka'dan tazminat talep ediyor

Grönland'da 1960'larda istekleri dışında doğum kontrolü uygulanan bir grup yerli kadın, Danimarka hükümetinden tazminat talebinde bulundu.

BBC'nin haberine göre, doğum kontrol programının muhatabı 67 kadın, Danimarka hükümetinden kişi başı 42 bin 150 dolar tazminat talep ediyor.

Tazminat talebi girişimini başlatan psikolog Naja Lyberth, Danimarka hükümetinin, insan hakları ihlalinde bulunduğunu ve kendilerine ciddi zararlar vererek yasaları çiğnemiş olmasının apaçık olduğunu vurguladı.

Bazı durumlarda, 1960'larda yerleştirilen doğum kontrol cihazlarının kızların vücutlarına göre çok büyük olduğunu ifade eden Lyberth, bunun ciddi sağlık sorunlarına ve hatta kısırlığa yol açtığını söyledi.

Lyberth, bazı kadınların ise yakın dönemde jinekologlar tarafından tespit edilene kadar üreme organlarındaki bu cihazların varlığından habersiz olduklarını aktardı.

Soruşturmanın sonuçlarını beklemek istemediklerini belirten Lyberth, "Yaşlanıyoruz. 1960'larda rahim içi spiral (IUD) taktıran en yaşlılarımız 1940'larda doğdu ve 80 yaşına yaklaşıyor. Şimdi harekete geçmek istiyoruz." ifadesini kullandı.

Lyberth, Danimarka hükümetini, refahtan tasarruf etmek için Grönland'ın nüfusunu kontrol etmek istemekle suçladı.

- Başbakan Mette Frederiksen'in ofisine tazminat talebinde bulunuldu

"Doğum kontrol programı mağduru" kadınları temsil eden avukat Mads Pramming de kadınlar adına Başbakan Mette Frederiksen'in ofisine tazminat talebinde bulundu.

Hükümetin, komisyonun soruşturması sonuçlanana kadar talebi reddetmesi beklenirken, Grönlandlı mağdur kadınlar konuyu mahkemeye taşıyacağını duyurdu.

- Programın, "Ada'daki yerli nüfusun doğum oranını sınırlandırmak amacıyla yürütüldüğü" iddiası

Ulusal Arşiv kayıtları, 1966-1970 döneminde bazıları 13 yaşındaki kızlara, rızaları ve bilgileri olmaksızın, rahim içi spiralin takıldığını gösteriyor.

Grönland hükümetince, 1969'un sonuna kadar bölgede potansiyel olarak çocuk doğurabilecek kadınların yüzde 35'inde rahim içi spiral takılı olduğu tahmin ediliyor.

Danimarka hükümetinin söz konusu programı Ada'daki yerli nüfusun doğum oranını sınırlandırmak amacıyla yürüttüğü öne sürülürken, bir kısmı ergenlik çağında 4 bin 500 kadına istekleri dışında doğum kontrol bobini takılmıştı.

Ada'da yürütülmüş olan doğum kontrol programının kapsamı ve boyutu, 2022'de Danimarka kamu yayıncısı DR’de yayımlanan bir podcast programında ortaya çıkarılmıştı.

Söz konusu zorunlu doğum kontrol programını araştırmak üzere Danimarka ve Grönland hükümetlerince komisyon kurulmuştu.

Programa ilişkin yürütülen soruşturmanın en erken 2025'te tamamlanması bekleniyor.

Manşetler

DUYURU-4