Akşam-Op.Dr. O. MURAT UYAR / omuyar@gmail.com
Telefonla, e-postayla hekimden talep edilen ya da arkadaşa, komşuya iyi gelen bir göz damlasının ezbere kullanımı ‘’Damla deyip geçme!’’ dedirtecek cinsten. Muayene ile önerilen en uygun damla dahi yararlı etkiler kadar yan etkilere de sahip. Örneğin, bazı göz tansiyonu damlaları nefes darlığı, kalp ritminde bozulma, yavaşlama, halsizlik, baygınlık, depresyon dahi yapabilirken; kaşıntı için kısa süreli önerilen kortizonlu bir damla uzun kullanımda korneada ülsere, delinmeye, uçuk gibi enfeksiyonlara, katarakta, göz tansiyonu yükselmesi ve görme sinirinde kuruma ile körlüğe varabilecek sonuçlara neden olabilir.
Hele hele aynı aile veya arkadaş grubunun neredeyse tamamında ezbere ve uzun süreli kortizonlu damla kullanımı sonucunda kaşıntının da, görmenin de kaybolduğu acı tablolara rastlayabiliyoruz. Biyomikroskopla muayene ve çeşitli testlerle gözün bütün tabakalarının, gözyaşının yapısı, göz tansiyonu ve enfeksiyon etkenlerini belirleyebiliyoruz.
Oysa gelişigüzel bir antibiyotikli damla kullanımı gibi, uygun olmayan doz ve süreler hem bakterilerde direnç gelişimine, hem de tedavi süresinin ve bulaştırıcılığın uzamasına neden olurken, zaten sınırlı tedavi seçenekleri olan virüs ve parazit enfeksiyonları da atlanabilir. Neredeyse marketlerde satışı söz konusu olan onlarca çeşit yapay gözyaşı damlası da aslında kişinin gözyaşı miktarı, protein, yağ, su, elektrolit oran ve içeriğine özel farklı seçimler gerektirir.
Muayene ve hekim önerisi şart
Damlalar uygun dozda, uygun şekilde, kullanım süresine ve hijyen şartlarına dikkat edilerek kullanılmalıdır. Tercihen yatar pozisyonda, yukarıya bakarken aşağı çekilen alt kapağın içine tek bir damla yeterlidir. Göz bir süre açık kaldıktan sonra yavaşça kapatmak, baş ve işaret parmaklar ile göz pınarlarına bir dakikalık baskı, damlanın hem gözde daha fazla kalmasına, hem de genizden kan dolaşımına geçişini ve yan etkilerini engelleyecektir. Farklı damlaların birbirini etkilememesi için de aralarında en az beş dakika olmalıdır.