T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Hizmet Akdiyle Çalışanlar Daire Başkanlığı
Sayı: 84228040-19662804/20101-2014/2233021 27/04/2015
Konu: Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı
GENEL YAZI
Bilindiği üzere, 11/9/2014 tarihli ve 29116 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6552 sayılı "İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun" ile 5510 sayılı Kanuna 1/4/2015 tarihinden geçerli olmak üzere ek 9 uncu madde ilave edilmiştir.
"Ev Hizmetlerinde 5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ" 1/4/2015 tarihli ve 29313 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış, ev hizmetlerinde ay içinde 10 günden az sigortalı çalıştıranların internet üzerinden başvurularının alındığı www.turkiye.gov.tr adresinde yer alan "4A On Günden Az Süreli Ev Hizmetleri İşveren Başvuru ve Sorgulama" menüsü ile kağıt ortamında yapılan başvurulara ilişkin "Ev Hizmetlerinde Çalışanlar" programının "10 Günden Az Tescil İşlemleri" 1/4/2015 tarihinden itibaren, ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıranlara ilişkin "10 günden fazla işveren tescil işlemleri", "10 Günden Fazla Sigortalı Tescil İşlemleri" menüleri 10/4/2015 tarihinden itibaren işletime açılmış olup 1/4/2015 tarihinden itibaren ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı hakkında yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1- 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 1/4/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ek 9 uncu maddesi ile ev hizmetlerinde çalışanlar, bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olanlar ile aynı veya farklı gerçek kişi yanında 10 günden az çalışanlar şeklinde ikiye ayrılmış olup bu kapsamdaki sigortalılar 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır.
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi uygulamasında; ev içerisinde yaşayanlar tarafından yapılabilecek temizlik, ütü, yemek yapma, çamaşır, bulaşık yıkama, alışveriş ve bahçe işleri ile çocuk, yaşlı veya özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin bakım işlerinin ev halkı dışındaki bireyler tarafından yapılması "ev hizmeti", aralarında aile bağı olup olmadığına bakılmaksızın bireylerin içinde yaşadığı yapı ile bu yapının garaj, depo ve bahçe gibi bölüm ve eklentileri de "ev" olarak dikkate alınacaktır. Çocuk, yaşlı veya özel bakım işi nedeniyle ev hizmeti kapsamında sigortalı sayılanların bu işi kendi evinde ya da hastanede yapmaları halinde sigortalıların çalıştığı yerler evin bölüm ve eklentisi olarak değerlendirilecektir.
Ev içinde yaşayanları evden alarak alışverişe, gezmeye götüren, boş zamanını evin bölüm ve eklentilerinde geçiren şoförlük hizmeti ev hizmeti sayılacaktır.
Örnek 1- 5/10/2015 tarihinde hasta bakımı nedeniyle işe alınan sigortalının ev hizmeti kapsamındaki hasta bakım işini hastanede yaptığı anlaşılmış olup hastanın bakım işinin yapıldığı yer evin bölüm ve eklentisi olarak değerlendirilecektir.
5510 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile aynı konutta birlikte yaşayan ve üçüncü derece dahil bu dereceye kadar hısımlar arasında ve aralarına dışardan başka kimse katılmaksızın, yaşadıkları konut içinde yapılan işlerde çalışanlar sigortalı sayamadıklarından, aynı evde oturan üçüncü derece dahil bu dereceye kadar hısımlar tarafından ev hizmeti işlerini yapanlar ek 9 uncu madde kapsamında sigortalı sayılmayacaktır. Ancak, üçüncü dereceye kadar olan hısımlar dışından olup ev hizmeti nedeniyle işe alınan ve aynı evde yaşayanlar ek 9 uncu madde kapsamında sigortalı sayılacaktır. Bu kapsamdaki kişilerin tespiti öncelikle Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) aracılığı ile aracılığıyla, ihbar ve şikayet halinde Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından yapılacaktır.
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesine tabi çalışanlar "Entegre Tescil (4/a)" Programının içinde yer alan "Ev Hizmetlerinde Çalışanlar" menüsü aracılığıyla takip edilecek olup program ile KPS kontrolü sigortalının eşi, çocukları ana ve babasına yönelik yapılmaktadır. Bu kişiler dışında üçüncü dereceye kadar hısım olanların aynı adreste oturup oturmadıklarının kontrolü "Kimlik Paylaşım Sistemi" programı ile sorgulanarak ünitelerce yapılacaktır.
Örnek 2- 28/4/2015 tarihinde ev temizliği işlerinde sigortalı olarak çalıştığı bildirilen kişi hakkında KPS'de yapılan incelemede, işverenin aynı konutta birlikte yaşadığı kardeşi olduğu anlaşılmış olup, sigortalının ek 9 uncu madde kapsamındaki sigortalılığı iptal edilecektir.
Örnek 3- 21/4/2015 tarihinde çocuk bakım işi nedeniyle sigortalı çalıştırıldığı bildirilen kişinin KPS'de yapılan incelemede işverenin teyzesi olduğu ancak aynı konutta birlikte yaşamadıkları anlaşılmış olup, ek 9 uncu madde kapsamındaki sigortalılığı geçerli sayılacaktır.
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinden evinde sigortalı çalıştıran gerçek kişiler yararlanacak olup, tüzel kişilerin ek 9 uncu madde kapsamında sigortalı çalıştırma talepleri kabul edilmeyecektir. Ev hizmeti kapsamında sayılan işlerin ticari kazanç sağlanması amacıyla yapılması ek 9 uncu madde kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Örnek 4- Gerçek kişi olarak kurduğu adi şirket ile yanında çalıştırdığı kişilere ev/büro temizliği işi yaptıran işverenin ek 9 uncu madde kapsamındaki talebi kabul edilmeyecektir.
2- Ev hizmetlerinde ayda aynı kişi yanında 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalışanlar
Ev hizmetlerinde işveren yanında ayda 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar, 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince 1/4/2015 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalılara sağlanan haklardan aynı şekilde yararlanacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar bir veya birden fazla işveren yanında çalışabildiklerinden, 10 gün ve daha fazla süreyle ev hizmetinde çalışan sigortalılar da gerek 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gerekse ek 9 uncu madde kapsamında aynı anda bir veya birden fazla işveren yanında sigortalı olabilecektir.
Örnek 1- Ev hizmeti dışında bir işveren yanında ayda 10 gün süre ile çalışan kişi, ev temizliği işi nedeniyle 21/4/2014 tarihinde 30 gün süre ile gerçek kişi işveren yanında çalışmak üzere işe alınmış olup her iki işyerinde de sigortalı çalışabilecektir.
Örnek 2- 29/4/2014 tarihinde ev hizmetlerinde ayda 12 gün süre ile ev temizliği işi nedeniyle sigortalı çalıştırmak üzere yapılan müracaatın incelenmesinde ev olarak bildirilen adresin büro işyeri olduğu ve büro temizliği işi olduğu anlaşıldığından işverenin ek 9 uncu madde kapsamındaki talebi reddedilecektir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı bulunanların ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışması halinde 53 üncü maddeye göre öncelikle 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılığı geçerli sayılacak, (b) bendi kapsamındaki sigortalılık geçerli sayılmayacaktır. Ancak, ev hizmetlerinde çalışma gün sayısı ayda 10 günden fazla 30 günden az olanların ayın kalan günlerinde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları yeniden başlatılacaktır. Sigortalının ay içindeki gün sayısı 22/2/2013 tarihli ve 2013-11 sayılı Genelgenin dokuzuncu kısım, ikinci bölüm "5-Kısmi süreli olarak 30 günden az çalışılan sürelerde hizmetlerin çakışması" başlıklı bölümde belirtildiği gibi hesaplanacaktır.
Örnek 3- Tarımsal faaliyeti nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine tabi sigortalılığı bulunan kişi 14/4/2015 tarihinde ev hizmeti kapsamında ayda 30 gün süre ile çalıştırılmak üzere gerçek kişi yanında işe başlamış olup tarım sigortalılığı 13/4/2015 tarihinde sona erdirilecektir.
Örnek 4- Örnek 3'deki kişinin ev hizmetlerindeki çalışmasının ayda 10 gün olduğu varsayıldığında çalışmaya başladığı ilk ay tarımsal faaliyeti 13/4/2015 tarihinde sona erdirilecek, 14/4/2015-23/4/2015 tarihleri arasında ev hizmetleri kapsamında, 24/4/2015-30/4/2015 tarihleri arasında tarımsal faaliyet kapsamında, takip eden aylarda ayın 1 ila 10 uncu günleri arasında ev hizmetleri kapsamında 11 ila 30 uncu günleri arasında tarımsal faaliyet kapsamında sigortalılığı devam ettirilecektir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalılığı olanlar ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışmaları nedeniyle ayrıca sigortalı sayılmayacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalı olanların ek 9 uncu maddeye göre 10 gün ve daha fazla süre ile çalışmaları halinde isteğe bağlı sigortalılıkları sona erdirilecektir. Çalışması sona erenler hakkında isteğe bağlı sigortalılığın devamında 22/2/2013 tarihli ve 2013-11 sayılı Genelgenin yedinci kısım, üçüncü bölüm "2- İsteğe bağlı sigortalılığın devam ettiği tarihteki çakışmalar" başlıklı bölüm doğrultusunda işlem yapılacaktır.
5510 sayılı Kanunun ek 5 inci ve ek 6 ncı maddelerine tabi sigortalılar ile 2925 sayılı Kanuna tabi olanların ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışması halinde bu kapsamdaki sigortalılıkları sona erdirilecek, ek 9 uncu madde kapsamında sigortalılığı sona erenlerin ek 5 inci madde ile 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılıkları herhangi bir talep alınmadan yeniden başlatılacaktır.
2.1- Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıranların işverenlik uygulamaları
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalı çalıştıran işverenlerin kayıtları 1/4/2015 tarihinden itibaren kayıtları T.C. kimlik numarası ile takip edilecek, işveren için işyeri numarası oluşturulmayacaktır. İşyeri tescili "Entegre Tescil (4/a)" Programının içinde yer alan "Ev Hizmetlerinde Çalışanlar- 10 Günden Fazla İşveren Tescil İşlemleri" menüsünden yapılacaktır.
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ayda 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıranlar için e-bildirge şifresi üretilmeyecektir. Bildirgedeki çalışma gün sayısı ve prime esas günlük kazanç beyanına göre prim tahakkukları gerçekleştirilecek olup, aylık prim ve hizmet belgesi de alınmayacaktır.
Prime esas kazanç beyanı 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak üzere işverenin sigortalıya ödediği brüt ücrete göre belirlenecektir.
Ev hizmetinde 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalı çalıştıran işverenler sigortalı ile ilgili herhangi bir değişiklik olmadığı sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre adlarına tahakkuk edecek sigorta primlerini sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma ödeyecektir. Yasal süre içinde ödenmeyen primlere 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi gereğince ödenme tarihine kadar gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanacaktır.
Ev hizmetlerinde işveren ve sigortalı bildirimi ve sigortalı tescili "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" (Ek 1) ile yapılacak olup bunlar için ayrıca işyeri dosyası açılmayacak Bildirge aslı sigortalı dosyasında muhafaza edilecektir. "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" işveren ve sigortalı tescili ile prim tahakkuk ve durum değişikliklerinde kullanılan tek belge olup imha edilmeyecektir. Ünite amirlerince Bildirgenin sigorta sicil dosyasında muhafaza edilmesi ile ilgili her türlü önlemler alınacaktır.
2.2- Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalı çalışanların bildirimi ve tescil işlemleri
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların bildirimi "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" ile gerçek kişi işveren tarafından çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet edilen en yakın yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine yapılacaktır. Bildirgedeki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç tarihidir. "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" dışında yapılan bildirimler geçerli sayılmayacaktır.
Örnek 1- 29/4/2015 tarihinde "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" ile müracaat eden gerçek kişi, ev temizliği işlerinde çalıştırdığı sigortalının işe başlangıç tarihini 15/4/2015 tarihi olarak, çalışma gün sayısını ise 12 gün olarak bildirmiş olup sigortalı işe girdiği tarih ve ev işyerinin 5510 sayılı Kanun kapsamına alındığı tarih 15/4/2015 tarihi olacak, Bildirge yasal süre içinde verildiğinden idari para cezası uygulanmayacaktır.
Ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştırılmasında sigortalılığın başladığı ayda çalışma gün sayısı 10 günden az olabilecektir.
Örnek 2- Çocuk bakımı işi nedeniyle ayda 30 gün süreyle çalıştırılacak sigortalının "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"deki işe giriş tarihi 28/9/2015 olarak bildirilmiş olup 2015 yılı Eylül ayında 3 gün, takip eden aylarda 30 gün üzerinden hizmet oluşturulacaktır.
"Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"nin sigortalıların bildirimi ve sigorta primlerinin ödenmesi ile ilgili belge olması nedeniyle işveren ve sigortalı ile birlikte imzalandıktan sonra Kuruma müracaat edilmesi gerekmektedir. İşverenin, 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi ile yapılacak işlemlerle sınırlı olarak vekalet verdiği kişiler de noter onaylı vekalet ile işveren adına müracaat edebilecektir. İşveren adına vekalet eden gerçek kişi hakkında 5510 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince işlem yapılacaktır.
Örnek 3- Hasta bakım işi nedeniyle ayda 30 gün süre ile çalıştırılacak sigortalının bakımını sağlayacağı kişinin işveren olduğu varsayıldığında "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"de işverenin farklı ilde oturan kızının noter onaylı vekaletle müracaat ettiği anlaşılmış olup Bildirge kabul edilecektir.
Ev hizmetinde birden fazla kişi çalıştırılması halinde her bir sigortalı için "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" düzenlenecektir.
Örnek 4- 10/4/2015 tarihinde ev temizliği işi nedeniyle ayda 10 gün süreyle, 5/5/2015 tarihinde çocuk bakım işi nedeniyle ayda 30 gün süre ile sigortalı çalıştırmak üzere müracaat eden gerçek kişi her bir sigortalı için "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" ayrı ayrı düzenleyip Kuruma verecektir.
10 günden az çalıştırma sebebiyle çalıştıran tarafından sadece iş kazası ve meslek hastalığı primi ödenen sigortalının aynı ay içerisinde 10 gün veya daha fazla süre ile çalıştırılacağının beyan edilmesi halinde sigortalının işe giriş tarihi çalışmanın geçtiği aydaki en eski tarih olarak esas alınacaktır.
Örnek 5- 2-9-16-23/7/2015 tarihlerinde ev hizmetlerinde 10 günden az çalıştırılan sigortalı hakkında "Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu" ile müracaat edilmiştir. Aynı gerçek kişi tarafından bu defa 27/7/2015 tarihinden itibaren ayda 15 gün çalışma süresi beyan edilerek "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" ile 31/7/2015 tarihinde müracaat edilmiş olup sigortalının aynı gerçek kişi yanında ayın 2"sinden itibaren çalışması nedeniyle işe giriş tarihi 2/7/2015 tarihi olarak dikkate alınacaktır.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle ikiden fazla sigortalı bildirimi denetim sebebi sayılacak işverenin bu yöndeki beyanı hakkında Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca inceleme yapılarak sonucuna göre işlem yapılacaktır.
Ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalışanların tescili "Entegre Tescil (4/a)" Programının içinde yer alan "Ev Hizmetlerinde Çalışanlar" "10 Günden Fazla İşveren Tescil" menüsünden işverenin TC kimlik numarası üzerinden kaydı oluşturulduktan sonra "10 Günden Fazla Sigortalı Tescil" menüsünden sigortalı tescili ve prim tahakkuk bilgileri oluşturulacaktır. Sigortalılar için "4/a Tescil" Programından herhangi bir giriş yapılmayacaktır. "10 Günden Fazla Sigortalı Tescil İşlemleri" menüsünden yapılacak sigortalı tescili "29- Ek 9 10 günden fazla" sigortalılık kodu ile takip edilecektir.
Sigortalı tescil ve tahakkuk kaydı yapıldıktan sonra "10 Günden Fazla Sigortalılık Müdür Onay İşlemleri" menüsünden işverenin TC kimlik numarası üzerinden oluşan tahakkuk kaydı müdür tarafından onaylandıktan sonra MOSİP programı aracılığıyla tahsilat yapılmak üzere bankaya gönderilecektir. Sigortalı tescili ve tahakkuku oluşturulan işverene tebligat yazısı (ek 2) gönderilecektir. Banka aracılığıyla yapılan tahsilatlarda "Ek 9 10 günden fazla" ödeme türü seçilecektir.
2.2.1- Ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklular
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında yabancı uyruklu sigortalılar da çalıştırılabilecektir. Yabancıların Ülkemizde çalıştırılması çalışma iznine bağlı olduğundan gerçek kişi işverenler "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Sigortalı Olarak Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" ile müracaatlarında sigortalıların çalışma iznini de bildirgeye ekleyeceklerdir.
Ev hizmetlerinde yabancı uyruklu sigortalılar kısmi süreli çalıştırılamayacak, bunları çalıştıranlar hakkında 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenlere ilişkin hükümler uygulanacak olup ay içinde çalışma gün sayısı 30 gün olarak alınacaktır. Ev hizmetlerinde çalışanlar hakkında 4857 sayılı Kanun hükümleri uygulanmamakla birlikte, yabancı uyrukluların çalışma ilişkileri hakkında 6098 sayılı Kanunun 393 ila 447 nci maddeleri hükümleri gereğince işlem yapılacaktır.
2.2.2- Kurumdan aylık ve gelir alanların ek 9 uncu madde kapsamında çalışması
Yaşlılık ve emekli aylığı alan sigortalılar 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süreyle çalışabilecektir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışması nedeniyle yaşlılık aylığı alanların ek 9 uncu madde kapsamında çalışması halinde "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" ile yapılacak müracaatlarda sigortalıların sosyal güvenlik destek primi ya da tüm sigorta kollarına tabi olup olmayacaklarını tercih etmeleri gerekmektedir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri kapsamında yaşlılık, emekli aylığı ve adi malullük aylığı alanların ek 9 uncu madde kapsamında çalışmaları halinde bunları çalıştıran işverenler tarafından sosyal güvenlik destek primi hükümleri uygulanacaktır.
Sürekli iş göremezlik geliri alanların ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışmaları halinde bağlanan gelir kesilmeyecek, sigortalılar hakkında "2- Ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar" başlıklı bölüm doğrultusunda işlem yapılacaktır. Malullük aylığı alanların 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışması halinde bağlanan malullük aylığı kesilecektir.
Kurumdan hak sahibi eş, çocuk, ana ve baba olarak gelir/aylık alanların 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında çalışması halinde ölüm gelirinin/aylığının kesilip kesilmeyeceği hakkında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olan sigortalılar gibi işlem yapılacaktır.
2.3- Eksik gün bildirimi/Beyan değişikliği
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılanların gün sayısının "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"de beyan edilen gün sayısından daha az olması halinde bu durum işverenler tarafından Bildirgenin "F- Sigortalının İşten Ayrılma/Durum Değişiklikleri" kısmının "Eksik gün nedeni" bölümünün doldurularak Kuruma verilmesi suretiyle yapılacaktır.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanlar için "01-İstirahat", "04-Gözaltına alınma", "05-Tutukluluk", "10-Genel hayatı etkileyen olay", "11-Doğal afet", "12- Birden fazla", "14-Diğer", "15- Devamsızlık", "18- Kısa çalışma ödeneği" eksik gün nedenleri kullanılacaktır.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenlerce beyan edilen kazancın değişmesi halinde beyan değişikliğinin aynı ay içinde "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"nin "F- Sigortalının İşten Ayrılma/Durum Değişiklikleri" kısmının "SPEK" bölümünün doldurularak Kuruma verilmesi gerekmektedir.
Eksik gün nedeni ve beyan değişikliğinin, değişikliğin olduğu ay içinde Kuruma verilmesi gerekmektedir.
2.4- Sigortalılığın sona ermesi
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanların sigortalılıkları bu kapsamdaki çalışmalarının sona erdiğinin Kuruma bildirilmesi, aylık talebinde bulunulması veya sigortalının ölümü halinde sona erdirilecektir.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılan sigortalının işten ayrılması halinde işten ayrılış bildirimi çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden on gün içerisinde "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"nin "F- Sigortalının İşten Ayrılma/Durum Değişiklikleri" kısmının "İşten Ayrılış Tarihi" ve "İşten Ayrılış Nedeni" bölümünün doldurulması suretiyle yapılmakta olup işten ayrılış nedeni olarak "8- Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle", "9- Malulen emeklilik nedeniyle", "10- Ölüm", "11- İş kazası sonucu ölüm", "12- Askerlik", "13- Kadın işçinin evlenmesi", "14- Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması", "18- İşin sona ermesi", "22- Diğer nedenler", "36- Doğum nedeniyle işten ayrılma" nedenlerinden biri bildirim yapılacaktır.
2.5- Ev hizmetlerinde 10 gün ve fazla süre ile çalışanların prim oranları
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ayda 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalılığı olanların % 34,5 oranındaki primleri gerçek kişi işverenler tarafından ödenecektir. Bu primin % 20'si uzun vadeli sigorta kolları, % 12,5'i genel sağlık sigortası, % 2'si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primi olup ayrıca 4447 sayılı Kanuna göre % 3 oranında işsizlik sigortası primi de ödenecektir. Sigortalının ücretinden kesilecek prim oranı diğer sigortalılarda olduğu gibi % 9 uzun vade sigorta kolları, % 7,5 genel sağlık sigortası, % 1 işsizlik sigortası primi olmak üzere % 15'dir.
Sigortalı hakkında işverenin ödeyeceği prime esas kazanç brüt asgari ücrete göre belirlenecek olup işverenlerin "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" günlük brüt ücret yazmaları gerekmektedir.
2.6- Damga vergisi
"Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"den 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı tablonun IV/2-e bendi kapsamında bir defaya mahsus damga vergisi kesilecektir. Damga vergisi işverenin ilk prim ödemesine ilave edilerek tahsil edilecektir. Prim tahakkuku "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" verildikten sonra her ay Kurumca oluşturulacak olup bu sebeple ayrıca damga vergisi alınmayacaktır.
2.7- Ev hizmetlerinde 10 gün ve fazla süre ile sigortalı çalıştıran gerçek kişi işverenlere uygulanacak sigorta prim teşvikleri
Kanunun ek 9 uncu maddesinde 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran gerçek kişi işverenler; Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, 4447 sayılı Kanunun 50 nci ve geçici 10 uncu maddesinde belirtilen şartları sağlamaları halinde kanunlarda öngörülen teşviklerden yararlanacaklardır.
2.8- İdari para cezası
"Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"nin işverence çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar Kuruma verilmesi gerekmektedir. Bildirgenin yasal süresinde verilmemesi halinde işverene her bir sigortalı için 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Örnek 1- 28/4/2015 tarihinde hasta bakımı işi nedeniyle ev hizmetlerinde çalıştırılmaya başladığı anlaşılan sigortalının "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirgemi 15/6/2015 tarihinde işvereni tarafından Kuruma verilmiş olup bildirgenin geç verilmesi nedeniyle işverene asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
"Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge'*nin işverenler tarafından yasal süresi dışında kendiliğinden Kuruma verilmesi halinde Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurları aracılığıyla gerekli inceleme yapıldıktan sonra işleme alınması gerektiğine karar verilenler hakkında, sigortalı çalıştırılan her ay ve her bir sigortalı için ayrı ayrı olmak ve aylık asgari ücretin iki katını geçmemek üzere, işveren hakkında ayrıca Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca asgari ücretin beşte biri, ev hizmetinde sigortalı çalıştıran işverenin çalıştırdığı sigortalıya ilave olarak çalıştırdığı sigortalı/sigortalılar için verildiğinin anlaşılması halinde ise (2) numaralı alt bendi uyarınca, her ay ve her bir sigortalı için ayrı ayrı olmak ve aylık asgari ücretin iki katını geçmemek üzere, asgari ücretin sekizde biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Örnek 2- Örnek 1’deki işverenin bildirgeyi geç vermesi sebebiyle aylık bir asgari ücret tutarında idari para cezası dışında, 2015 yılı Nisan ve Mayıs ayları için ayrı ayrı ayrıca asgari ücretin beşte biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Örnek 3- Örnek 1’deki işveren 4/5/2015 tarihinde ev temizliği nedeniyle işe aldığı diğer sigortalıya ait bildirgeyi 3/7/2015 tarihinde Kuruma verdiği varsayıldığında, bildirgenin geç verilmesi nedeniyle bir asgari ücret tutarı dışında ayrıca 2015 yılı Mayıs ve Haziran ayları için asgari ücretin sekizde biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
İşverence herhangi bir bildirimde bulunulmaksızın, 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında sigortalı çalıştırıldığının mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden tespit edilmesi, hizmetlerin veya kazançların Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiğinin anlaşılması halinde ise işverene 102 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Örnek 4- 2015 yılı Ağustos ayında yapılan şikayet sonucunda Kurum denetim elemanı tarafından yapılan incelemede 1/6/2015 tarihinden itibaren ev temizliği işi nedeniyle her ay 15 gün süre ile çalıştığı tespit edilen sigortalı hakkında "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge'nin geç verilmesi nedeniyle asgari ücret cezası dışında 2015 yılı Mayıs, Haziran, Temmuz ayları için asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılan sigortalının işten ayrılması halinde "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"nin bu Genel yazının "2.3- Sigortalılığı Sona Ermesi" başlıklı bölümde belirtilen sürede verilmemesi halinde 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
İdari para cezaları "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge'"nin verilmemesi ya da geç verilmesi halinde uygulanacak olup bildirgesini zamanında vermiş ancak primlerini yasal süre içinde ödememiş işverenlerden idari para cezası alınmayacak geç ödenen primden dolayı gecikme zammı ve gecikme cezası alınacaktır.
Örnek 5- 17/6/2015 tarihinde çocuk bakımı işi nedeniyle işe alınan sigortalının "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"si 30/6/2015 tarihinde yasal süresinde Kuruma verilmiş, 2015 yılı Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları primi ödenmemiş olup gerçek kişi işverene idari para cezası uygulanmayacak, geç ödediği primler için gecikme zammı ve gecikme cezası alınacaktır.
2.9- Genel sağlık sigortalılığı ve yararlanma şartları
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalılığı bulunanlar 5510 sayılı Kanunun 60 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaktır. Ev hizmetlerinde çalışanların sağlık yardımlarından yararlanılabilmesi için 67 nci maddede sayılan diğer haller dışında sigortalının sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının bildirilmiş olması yeterlidir.
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 gün ve daha fazla süreyle çalışması bulunanlardan ay içindeki çalışması 30 günden az olanların kalan sürelerine ait genel sağlık sigortası primlerini 88 inci maddenin dördüncü fıkrasına göre, 60 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında ödemeleri gerekmekte olup bu durumdakilerin re'sen genel sağlık sigortası tescili program aracılığıyla yapılacak üniteler genel sigortası yönünden ayrıca tescil kaydı oluşturmayacaktır.
Ay içinde eksik kalan günlerini 5510 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayanlar hakkında eksik kalan günler için ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmayacaktır.
2.10- İş kazası ve meslek hastalığı bildirimi ve sağlanan yardımlar
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılacak sigortalılara ilişkin iş kazası ve meslek hastalığı bildirimi 5510 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde belirtilen sürede Kuruma doğrudan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan "İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu"nu düzenleyerek ya da www.turkiye.gov.tr adresinin "e-hizmetler" menusunun altında bulunan "Ev Hizmetleri İş Kazası Bildirimi" aracılığı ile yapılacaktır.
3- Ev hizmetlerinde aynı kişi yanında ayda 10 günden az süre ile sigortalı çalışanlar 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanlar 1/4/2015 tarihinden itibaren iş kazası ve meslek hastalığı yönünden sigortalı sayılacaktır. Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar 10 güne kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren sayılmayacaklar, bu kapsamda sigortalı çalıştırdıkları her gün için prime esas günlük kazanç alt sınırının % 2'si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyeceklerdir.
10 günden az çalışmanın tespitinde günlük 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 gün olarak kabul edilecektir. 10 günden az çalışılan süreler birbirini takip eden günler olabileceği gibi ayın farklı günleri de olabilecektir.
3.1- Ev hizmetlerinde 10 günden az süreyle sigortalı çalışanların bildirimi
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların bildirimi "Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu" (Ek 3) ile yapılacaktır. Form çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar ikamet edilen en yakın yerdeki üniteye yapılacaktır.
"Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu" sigortalı çalıştırılan tarafından her bir çalışma için ayrı ayrı Kuruma verilecektir. Ay içinde 10 günden az süren ev hizmetine ait çalışmanın takip eden aylarda da devam etmesi halinde Formun "Çalışma devamlı mı?" kısmının işaretlenmesi halinde ayrıca bir bildirim yapılması istenmeyecektir.
Sigortalıların tescil "28- Ek 9 10 günden az" sigortalılık kodu üzerinden oluşturulacaktır.
3.1.1- İnternet yoluyla müracaat
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların bildirimi bu kişileri çalıştıranlar yönünden internet aracılığı ile de yapılabilecektir. Sigortalı çalıştıranlar www.turkiye.gov.tr adresinin "e-hizmetler" menusunun altında bulunan "4/a 10 günden Az Süreli Ev Hizmetleri İşveren Başvuru Sorgulama" kısmını seçerek bildirimde bulunabilecektir. İnternetten yapılan müracaatta ayrıca "Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu"nun Kuruma verilmesi istenmeyecektir. Bu şekilde müracaat edenlerin SGK Tescil ve Hizmet Dökümü Programında ünite kodu "9999" olarak görüntülenecektir.
3.2- Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 günden az sigortalı çalıştıranların iş kazası ve meslek hastalığı yönünden yapacakları bildirim sonucunda sigortalılar için ayrıca % 32,5 oranında uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi tescili de oluşturulacak olup bu tescil için herhangi bir müracaat alınmayacak, tescil ve tahakkuk kaydı Kurumca elektronik ortamda oluşturulacaktır.
Uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primlerinin sigortalı tarafından çalışmanın geçtiği ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmekte olup, bu süre içinde ödenmeyen primlerin bir daha ödenme imkanı bulunmamaktadır. Sigortalı adına oluşturulan uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescil kaydı da kapatılacaktır. Sigortalılığın sona ermesinde ayrıca sigortalılardan herhangi bir bildirim alınmayacaktır. Uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili aylık olarak yapılacak, takip eden ayda sigortalının ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışmasının bulunmaması halinde uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmayacaktır.
Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışması nedeniyle iş kazası ve meslek hastalığı tescili oluşturulan sigortalının takip eden ayın sonuna kadar da uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primini ödemeleri halinde Kanunun 60 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
3.3.- Ev hizmetinde 10 günden az süre ile sigortalılığı bulunanların diğer statülerdeki sigortalılığı
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile çalışan sigortalıların ay içinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında 30 gün sigortalılığının bulunması halinde uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası yönünden ayrıca tescil ve tahakkuk kaydı oluşturulmayacaktır. Sigortalının 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında 30 günden az sigortalı çalışması halinde ise ev hizmetleri yönünden uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası yönünden yapılacak tescil 30 günden az kalan süre için oluşturulacaktır.
Örnek 1- Üç farklı işveren yanındaki sigortalı çalışması toplam 30 gün olan sigortalı hakkında www.e-turkiye.gov.tr üzerinden 10-17-24/4/2015 tarihleri için 10 günden az süreyle çalışma bildirildiği anlaşılmış olup toplam çalışma gün sayısı 30 gün olduğundan sigortalı ile ilgili uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmayacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı olanlar ile yaşlılık ve emekli aylığı alanların ev hizmetlerinde 10 günden az çalışmaları halinde iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yönünden tescil kaydı oluşturulacak, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmayacaktır.
Örnek 2- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendine tabi sigortalılığı bulunan kişi hakkında "Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu" ile 29/5/2015 tarihinde ev hizmetlerinde çalışmaya ilişkin bildirim yapılmıştır. Bu sigortalı için uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmayacak olup 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılığı sona erdirilmeyecektir.
Sürekli iş göremezlik geliri alanların ev hizmetlerinde 10 günden az süre ile çalışmaları halinde uzun vade ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulacaktır. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların tescil kaydı oluşturulmayacaktır.
5510 sayılı Kanunun 50 nci maddesi gereğince 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalı olanların ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışmaları ve uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primini ödemeleri halinde prim ödedikleri aya ait isteğe bağlı sigortalılığı durdurulacaktır. İsteğe bağlı sigortalılığı durdurulanların ek 9 uncu maddeye tabi sigortalılığının sona erdiği tarihten itibaren 12 ay içerisinde prim ödemesinin bulunması halinde isteğe bağlı sigortalılığı zorunlu sigortalılığın sona erdiği tarihten bir gün sonra başlatılacaktır. 12 ay içerisinde prim ödemesi bulunmayan sigortalılar isteğe bağlı sigortalı olmak için yeniden talepte bulunacaklardır.
Örnek 3- 21/11/2008 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılığı devam eden kişi, 1-8-15-22-29/8/2015 tarihlerinde ve sonraki aylarda ayda 4 gün süre ile ev hizmetleri nedeniyle iş kazası ve meslek hastalığı yönünden tescil edilmiş olup bu sigortalılığı sebebiyle 2015 yılı Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım ayı uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primini ödemiş, 2015 yılı Aralık ve Ocak ayı primini süresinde ödememiş, 2016 yılı Şubat ayı isteğe bağlı sigorta primini ödemiştir. Bu sigortalının isteğe bağlı sigortalılığı 31/7/2015 tarihinde durdurulacak olup isteğe bağlı sigorta primini 12 aylık süre içinde ödediğinden 1/12/2015 tarihinden itibaren yeniden başlatılacaktır.
Ay içinde kısmi olarak 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre çalışıp aynı zamanda ek 9 uncu madde kapsamında haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenen sigortalılar müracaatları halinde 51 inci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında isteğe bağlı sigortaya prim ödeyebileceklerdir. Bu şekilde primi ödenen süreler zorunlu sigortalılığa ilişkin prim ödeme gün sayısına otuz günü geçmemek üzere eklenecek olup 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir.
Örnek 4- Ev hizmetleri dışında işveren yanında ayda 17 gün çalışan sigortalının, 2015 yılı Mayıs ayından itibaren ayrıca ev hizmetleri kapsamında her ay 3 gün süre çalışması halinde ev hizmetleri yönünden ödeyebileceği uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primi ayın geri kalan 13 günü üzerinde tahakkuk ettirilecektir. Sigortalının 17/6/2015 tarihinde ay içinde kalan süreleri için Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalı olmak için müracaat etmesi halinde ev hizmetlerindeki çalışmasından dolayı ayrıca uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmayacaktır.
Ay içinde kısmi süre ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre çalışanların ev hizmetleri nedeniyle kalan sürelerine ait uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primi ödenmemeleri halinde, bu sürelerde 88 inci maddenin dördüncü fıkrasına göre başlatılan genel sağlık sigortalılıkları devam ettirilecektir.
5510 sayılı Kanunun ek 5 inci ve ek 6 ncı maddelerine tabi sigortalılar ile 2925 sayılı Kanuna tabi olanların ev hizmetlerinde 10 günden az çalışmaları halinde uzun vade ve genel sağlık sigortası tescili oluşturulmayacak ve sigortalılıkları durdurulmayacaktır.
3.4- Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların prim oranları
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 günden az sigortalı olanları çalıştıranlar;
1/4/2015-30/6/2015 tarihleri arasında günlük asgari ücret üzerinden 40,05 x % 2 = 0,80 Krş,
1/7/2015-31/12/2015 tarihleri arasında günlük asgari ücret üzerinden 42,45 x % 2 =0,85 Krş
iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecektir.
Uzun vade ve genel sağlık sigortası primi ödemek isteyen sigortalılar;
1/4/2015-30/6/2015 tarihleri arasında aylık 1.201,50 x % 32,5 = 390,49 TL,
1/7/2015-31/12/2015 tarihleri arasında aylık 1.273,50 x % 32,5 = 413,89 TL
prim ödeyeceklerdir. Prime esas kazançlar yürürlükteki asgari ücrete göre belirleneceğinden asgari ücretteki artışlara göre ödenecek prim tutarları değişecektir.
Tahsil edilmeyen primler hakkında Kanunun 89 uncu maddesi kapsamında işlem yapılacaktır.
4- 1/4/2015 tarihinden önce ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran gerçek kişiler hakkında yapılacak işlemler
1/4/2015 tarihinden önce ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenler işyeri dosyasını kapattıktan sonra 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge" müracaat edebileceklerdir.
İşverenlerin 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında yapacakları müracaatlarda önceki işyeri tesciline esas iş kolu kodunun "9700" olması gerekmektedir. Bu şekilde müracaat eden gerçek kişi işverenler, bu Genel yazının "2.6- Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran gerçek kişi işverenlere uygulanacak sigorta prim teşvikleri" başlıklı bölümde belirtilen teşviklerle ilgili şartları sağlamış olmaları kaydıyla sigorta primi teşviklerinden yararlanabileceklerdir.
Ancak, 4447 sayılı Kanunun 50 nci ve geçici 10 uncu maddelerinde öngörülen teşvikten yararlanma yönünden, sigortalının "9700" iş kolu kodundaki işyerinin kanun kapsamından çıkış nedeninin işyeri tescil programında "08- Ek 9 Ev Hizmetine Geçen" olması, Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılan bildirimdeki işten çıkış tarihi ile ek 9 uncu maddeye istinaden "Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge"de belirtilen işe başlama tarihi arasında boşluk olmaması gerekmektedir.
5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesine müracaat etmeyen işverenler hakkında mevcut uygulama doğrultusunda işlem yapılmaya devam edilecektir.
1/4/2015 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin (c) bendi kapsamında ev hizmetlerinde ücretle ve sürekli 9 gün ve altına sigortalı çalıştıran işverenler mevcut uygulama doğrultusunda aylık prim ve hizmet belgesi vermeye devam edebilecektir. Bunlardan ev hizmetlerinde ayda 10 günden az sigortalı çalıştırılması nedeniyle ek 9 uncu madde kapsamında geçmek isteyenler işyeri dosyasını kapatıp, işten çıkış bildirgesi ve aylık prim ve hizmet belgesini yasal süre içinde Kuruma verecektir.
5-1/4/2015 tarihinden sonra işveren sisteminde yapılacak işlemler
Ev hizmetlerinde çalıştırılmak üzere işe alınan sigortalıların bildirimiyle ilgili işlemler 1/4/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu madde hükümleri doğrultusunda yürütüleceğinden, 1/4/2015 tarihinden itibaren ek 9 uncu madde kapsamında sigortalı çalıştıracak gerçek kişi işverenler yönünden işyeri tescili yapılmayacaktır. İşveren tescil programına gerekli kontrol 5/4/2015 tarihinde konmuş olup 1/4/2015-5/4/2015 tarihleri arasında yersiz yapılan işyeri tescil işlemleri iptal edilecek, işverenlerle irtibata geçilerek ek 9 uncu madde kapsamında müracaat etmeleri sağlanacaktır.
6- Ev hizmetlerinde Kanunun ek 9 uncu madde kapsamında çalışanların ünitelerce takibi
Ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların işlemeleri prim tahakkuk ve tahsilat servislerince, ayda 10 günden az çalışanların takibi tescil ve hizmet servislerince yapılacaktır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
İsmail YILMAZ
Kurum Başkanı a.
Genel Müdür V.
Ekler:
1-Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge
2-Tebligat (1 sayfa)
3-Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu
DAĞITIM :
Gereği : Bilgi :
Merkez ve Taşra Teşkilatına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına
Duyurunun aslı ve ekleri için tıklayınız
Sağlık Aktüel - www.saglikaktuel.com