Doğum kontrol yöntemlerini hep kadınlar kullanmak zorunda diye bir kanı var çoğu kişinin kafasında. Aile planlamasında kadınların kullandığı birbirinden farklı yöntemler var... Doğum kontrol hapları, tüplerin bağlatılması, kadın kondomu, takvim yöntemi gibi yöntemler bunlardan sadece birkaçı... Peki ya erkekler ne yapıyor? İlk akla gelen şüphesiz ki kondom...
Erkekler için kondom dışında bir yöntem daha var. Vazektomi... Yani daha anlaşılır bir dilde meni kanallarının bağlanması...
"Meni kanallarının bağlanması" denildiğinde "Bir daha çocuk sahibi olamam" gibi düşünceler zihninizde canlanabilir... Ancak bu yöntem Batı ülkelerinde sıkça kullanılıyor. Hatta ABD'de yılda 500 bin erkeğe vazektomi yapılıyor!
Bu yöntem nedir? Zararı var mıdır? Ne kadar korunma sağlar? Üroloji Uzmanı Op.Dr.Kadir Önem'e Vazektomi ile ilgili sorduk, yanıtladı...
Vazektomi nedir?
Vazektomi erkeklerdeki her iki tarafta bulunan meni kanallarının bağlanması demek. Bu sayede sperm üretimi devam eder fakat dışarıya çıkamadığı için korunma sağlanmış olur.
Peki neden ülkemizde pek tercih edilmiyor?
Ülkemizde nadiren yapılmasının sebepleri başında bu yöntemi bilmemek geliyor. Bunun yanı sıra erkeklerin vazektomi işlemi sonrasında erkekliklerini kaybedecekleri gibi yersiz ve yanlış inanışları erkekleri bu işlemden uzaklaştırıyor.
OPERASYON NASIL OLUYOR?
Vazektomi işlemi nasıl yapılıyor?
Vazektomi için testislerin içinde bulunduğu scrotuma lokal anestezi yapılır bir süre beklendikten sonra her iki taraftan 1 cm kadar kesilerek meni kanalı bulunur ve bağlanıp kesilir ve uç kısımları ısı enerjisi ile yakılır. Elbette ki bu işlem hastanın isteğine göre belden aşağı uyuşturularak veya genel anestezi verilerek de yapılabilir. Fakat lokal anestezi ile yapılabilecek bir müdahale için daha büyük çapta anestezileri tercih etmeyiz. Daha sonra bir dikişle veya kullanılan yönteme göre dikiş koymadan işlem sonlandırılır. Hasta evine gönderilir. Teknikler değişmekle birlikte üroloji uzmanının tercihine göre bazen bu kanalın yaklaşık 1 santimetrelik kısmı çıkarılabilir.
Vazektomi yaptırdıktan hemen sonra korunuyor olur muyuz?
Vazektomi sonrası 3 ay geçmeli ve sperm tahlili yaptırmalıyız. Üç ay sonra yapılan sperm tahlilinde eğer sperm görünmezse vazektomi başarılı demektir ve ek korunma yöntemleri kullanmanıza gerek kalmaz. Fakat bu 3 ay içinde sperm çakabilme ihtimali olabileceği için korunmadan ilişkiye girilmemeli. Ek yöntemler bu süre zarfında muhakkak kullanılmalıdır. Yapılan sperm tahlilinde sperm olmadığı gösterilse bile 3-4 hafta sonra sperm tahlilini tekrarlamayı hastalarımıza öneriyoruz.
YÜZDE 100 KORUYUCU
Vazektominin etkinliği ne kadardır?
Vazektomi yapıldıktan sonra sperm tahlilinde sperm olmadığını gördükten sonra doktorunuz size başka korunma yöntemlerine ihtiyaç kalmadığını belirttiğinden sonra yüzde 100 koruyucudur. Çünkü sperm çıkışı olmamakta.
Vazektomi ameliyatının zararları var mıdır?
Zararları kelimesine komplikasyon da diyebiliriz. Nadiren de olsa kesi bölgesinde %1-2 oranında kanama, enfeksiyon, scrotuma sperm kaçağı (%10-30), çok nadiren ağrı meydana gelebilir. Vazektominin prostat kanserine yol açabileceğine dair bir takım iddialar olsa da yapılan çalışmalarda vazektomi ve prostat kanserinin bir ilişkisi olmadığı gösteriliyor. Yani prostat kanserine neden olabileceği inanışı yanlıştır.
Bu riskler ve komplikasyonlar göz önünde bulundurulduğunda erkeklerdeki meni kanallarının bağlanması yani vazektomi operasyonu, kadınlardaki tüplerin bağlanması işlemine göre oldukça basit günübirlik yapılabilen ve anestezi ve komplikasyon riskleri kadınlardaki operasyona göre oldukça az bir işlem.
CİNSEL SORUN YARATMIYOR
Vazektomi yaptırırsam cinsel açıdan bir sorunla karşılaşılır mı?
Hayır, vazektomi sadece fertiliteyi yani çocuk yapabilme potansiyeli ile ilgilidir. Cinsel işlevlerde bir soruna neden olmaz. Ereksiyon, ilişkiye girebilme ve boşalma aynen devam eder.
TEKRAR ÇOCUK SAHİBİ OLUNABİLİR Mİ?
Vazektomi ameliyatı olan bir erkek tekrar çocuğunun olmasını isterse bu mümkün müdür?
Elbette mümkündür. Vazektomi ameliyatı olan bir hasta tekrar fertil hale gelmek yani çocuk sahibi olabilme potansiyeline sahip olmak isteyebilir. Bu hastalarda mikrocerrahi yöntemlerle özel ameliyat mikroskobu, çok ince dikiş materyalleri kullanılarak meni kanalının kesilen uçları birbirine dikilerek uç uca getirilir. Bu sayede testiste üretilen spermlerin tekrar meni kanalından geçişleri sağlanmış olur ve hasta fertil hale gelecek yani çocuk sahibi olabilme potansiyelini elde eder.
Bu hususta bilinmesi gereken nokta kanalların birleştirilmesi ameliyatını ne kadar erken yaptırırsa hasta sperm çıkma ihtimali o kadar fazladır. Rakamlarla söylemek gerekirse vazektomi sonrası 3 yıla kadar geri dönüşüm ameliyatı yapılırsa sperm çıkma ihtimali yüzde 97, 3 yıldan 8 yıla kadar yapılırsa yüzde 88, 9 yıldan 14 yıla kadar yapılırsa yüzde 79, 15 yıldan sonra yapılırsa yüzde 71'dir.
BEGÜM ÇELİKKOL/ HABERTURK.COM SAĞLIK HABERLERİ SERVİSİ