Engelli yazar, kariyer ve kişisel gelişim uzmanı Mehmet Kızıltaş, iş adamlarının engellilere nasıl yaklaşması gerektiği konusunda yol haritası hazırladı. Elma Yayınlarından çıkan "Engellilerle 360O İletişim" isimli kitapta yazar, kendi yaşadıklarından da örnekler vererek engellilerle doğru iletişim kurma metotlarını anlatıyor. İşverenlerin bu konuda bilinçli olmadığını engelliler hakkında "acaba", "belki", "olmaz" ya da "yapabilirler mi" kaygısı ve endişesi taşıdığını belirten Kızıltaş, şunları söylüyor: "Engelliler günümüzde hâlâ yardıma ihtiyacı olan kişiler olarak görülüyor. İş başvurularında engellilere sanki hep asgari ücretle çalışmak zorundalarmış gibi bakılıyor. Bu lütufkâr yaklaşımlar engellinin devamlılık ve verimliliğini olumsuz yönde etkiliyor. İşveren engelliye 'Biz sigortanı yapalım, paranı da hesabına yatıralım ama sen işe gelme ne yaparsan yap' diyebiliyor."
VASIFSIZ DİYE BAKILIYOR
Ön yargının olmadığı, engelli çalışana eşit fırsatlar sunulduğu, gerekli fiziki düzenlemelerin yapıldığı iş yerinde engelli çalışanların diğerlerine göre daha verimli olduğunun ispat edildiğini anlatan Yazar Kızıltaş, şunlara dikkat çekiyor:
"İşveren çalıştığı engelliden utandığı için ya da ön yargısı sebebiyle onu ön planda çıkarmak istemiyor. Eğitim durumu, potansiyeli ve deneyimleri ne olursa olsun verilen iş ilanları ya da aranan aday kriterlerinde engelliler bulunmaz. Engellilere çoğunlukla arka planda olmalarını sağlayacak basit, vasıfsız, gözden uzak, sekreterlik veya santrol operatörlüğü gibi potansiyel ve yeteneklerinin çok altında ya da dışında işler yaptırıyorlar. Oysa bir engellinin fırsatlar verildiğinde yapabileceği pekçok iş bulunuyor. On milyon engellinin yaşadığı ülkemizde engelli iş gücüne yönelik profesyonel çabanın yetersiz olması hem düşündürücü hem kayıp hem de üzücü. Engellilere yönelik kazanımları başlatması ve devam ettirmesi gerekenlerin başında insan kaynakları bulunuyor. Mülakata katılan insan kaynakları yöneticisinin engelli adayın özgeçmişini incilerken en çok soru sorduğu ve üzerinde durduğu konunun başında ise adayın engeli geliyor. Engellilerin, en çok mutsuz olduğu konu, iş görüşmesi sırasında potansiyelini açığa çıkarmak yerine engeline odaklanılması."
O istemedikçe yardım etmeyin
İletişim kazalarının yaşanmaması için toplumun doğru iletişim yöntemlerini bilmesi gerektiğini belirten Mehmet Kızıltaş, engellilere karşı nasıl davranılması gerektiğini şöyle sıralıyor:
- Karşınızdaki görme engelli biriyse tanıştığınızda daima yanınızdakini de tanıştırın.
- Görme engelliyle normal ses tonuyla konuşun. Sesinizi yükseltmeyin. Çünkü görme engelliler genellikle duyma engelli değildir.
- Eğer görme engelli birisiyle yürüyorsanız, koluna girmeyin onun kolunuza girmesini bekleyin.
- Duyma engelliyle karşı karşıyaysanız, aracı kullanmayın doğrudan iletişim kurun. Ağız hareketlerinizi abartmayın. Gerekirse kağıt ve kalem kullanın.
- Ortopedik engellinin kullandığı koltuk değneklerine dokunmayın ve kullanarak onları taklit etmeyin.
- Sizden istemediği sürece tekerlekli sandalyesini itmeyin.
- Tekerlekli sandalyedeki kişinin görme seviyesine inerek konuşun. Tepeden bakmayın.
- İşitme engellinin söylediğinizi anlamadığınızda tekrar etmesini isteyin. Anlamadığınız zaman anlıyormuş gibi yapmayın.
- Zihinsel engellilere karşı sabırlı olun. Kişinin bilgileri algılamasına yardımcı olun. Sözlü talimatlarınızı pekiştirin.
Patrona tavsiyeler
- Engelliyi bir birey olarak kabul edin.
- Söylediklerini dikkatlice dinleyin.
- Potansiyeline uygun iş verin.
- Gereksiz yere endişeli ve korumacı olmayın.
- Engellilik bir hastalık değildir, onlara hastalıklıymış gibi davranmayın.
- Yaşına uygun hareket edin.
Görmeden pedal çevirdiler
Kadıköy'de, "Engelliler Bisiklet Sürme Şenliği" düzenlendi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Özürlüler Müdürlüğü (İSÖM), Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı Gençlik ve Spor Müdürlüğü ile Spor AŞ'nin ortaklaşa gerçekleştirdiği şenlikte, zihinsel engelliler tek başına bisiklet sürerken, görme engelliler de "tandem" denilen çiftli bisikletlerle eğitmenler eşliğinde Caddebostan sahilinde tur attı. Şenlik hakkında açıklama yapan İSÖM Müdürü Bekir Köksal, vatandaşların engellilere karşı farkındalığını artırmak ve engellileri sosyal hayatın içine çekmek için bu tür etkinlikler gerçekleştirdiklerini söyledi. Şenliğe katılan engellilere, madalya ve çeşitli hediyeler verildi.
Kamu çalışanına işaret dili eğitimi
İstanbul Çekmeköy Belediyesi öncülüğünde kamu personeline işaret dili eğitimi veriyor. İSÖM uzmanlarının verdiği eğitimlere kaymakamlık, belediye, emniyet müdürlüğü, ilçe tarım müdürlüğü, jandarma gibi tüm kurumlardan kamu personeli katılıyor. Çekmeköy Belediye Başkanı Ahmet Poyraz, her vatandaşın belediyeden eşit hizmet almasını istediklerini belirterek "İşin içine girince daha net görülüyor ki işaret dilini herkesin bilmesi gerekiyor. Üstelik öğrenimi de çok kolay. Bu eğitimin daha erken yaşlarda verilmesi birçok vatandaşımızın hayatını kolaylaştırabilir" dedi.
Kur'an kursuna onlar da gitsin
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından düzenlenen yaz Kur'an kurslarında, 18 Haziran'da ders başı yapılacak. Kurslarda engelli öğrenciler de unutulmadı. Her ilde en az bir cami veya Kur'an kursu, engelli öğrencilere göre dizayn edilecek. Engelli öğrencilere ders verecek görevliler de engelli eğitim kursuna katılanlardan veya Braille alfabesini okumayı ve işaret dilini bilen öğreticilerden seçilecek.
Engelliler için yaz okulu
Üsküdar Belediyesi tarafından bu yıl 3.'sü düzenlenen Engelliler Yaz Spor Okulu 9 Haziranda başladı. 18 Temmuza kadar Bağlarbaşı Spor Salonunda gerçekleştirilecek etkinliğe 64 zihinsel, 30 otizmli, 15 bedensel, 6 görme ve 9 çoklu engelli olmak üzere toplam 124 engelli çocuk ve genç katılıyor. Hafta içi 5 gün gerçekleştirilecek okulda, engelli çocukların fiziki gelişimine yardımcı olunacak.