Enerji nedir? Vücudumuz enerjiyi nasıl sağlar?
Enerji doğumdan ölüme kadar yaşamsal fonksiyonlarımızı sürdürebilmemiz için almamız gereken yakıttır.Alınması gereken miktar, kişiden kişiye değişir; Yaş, boy, metabolizma hızı, beden kitle indeksi ve fiziksel aktivite düzeyi enerji gereksinmesini belirleyen faktörlerdendir.
Yediğimiz yiyeceklerdeki karbonhidrat, protein ve yağlardan enerjimizi elde ederiz, protein ve karbonhidrat gram başına 4kcal. sağlarken yağlar 9kcal verir. Vitamin ve mineraller enerji vermezler sadece enerjinin üretilmesine yardımcı olurlar.
Açık havada yapılan yürüyüşle evde yapılan aynı enerjiyi harcamamızı sağlar mı?
Egzersiz süresi ve şiddetine göre harcanılan enerjide kişiye göre değişir. Günlük aldığımız enerjinin %30 ‘u günlük normal hareketlerimiz için harcanır eğer düzenli olarak sporda yapılırsa bu oran artar. Açık havada yaptığınız sporda oksijen daha fazla alacağınız için harcadığınız enerji kapalı bir ortamda aynı şiddette ve zamanda yaptığınız spordan 20 kat fazla fark gösterecektir.
Erkekler kadınlara göre neden daha fazla yedikleri halde daha fazla harcarlar?
Vücut yapısı, kas- kemik oranı enerji gereksinimini etkileyen faktörlerdendir. Kas oranı fazla olan bir kişinin metabolizma hızı da fazla olduğundan daha fazla enerji harcayacaktır.
Kadınlarda yağ oranı %20 iken erkeklerde %10 dur, buna paralel olarak ta erkeklerin kas oranı daha fazladır. Kişinin vücut yüzey alanı da harcayacağı enerjiyi etkiler, uzun boylu bir kişi kısa boylu bir kişiye göre daha fazla vücut alanına sahip olduğu için vücut ısısını korumak için daha fazla enerji harcar.
Bazı kişiler çok yedikleri halde kilo almazken kimine ise su bile yarar, bunun nedeni nedir?
Kişinin yaşı, boyu, yaptığı sporun yanı sıra genetik yapısı da metabolizmasını etkileyen bir faktördür. Kimi kalori hesabı yapmadan canı ne isterse yesin kilo almazken kimileri de hep dikkat etmek durumundadır. Genler metabolizma hızında farklılıklar yaratır ve bunu kalıtsal yapabilir. Ama bunların yanı sıra kişinin kan bulguları da önemlidir, troidi fazla çalışabilir, barsak paraziti bulunabilir, enfeksiyonel bir durumu olabilir. Sürekli diyet yapmakta bir diğer neden, çünkü vücut az yemeğe alıştığı için metabolizma hızıda yavaşlayacaktır.
Beynin çok çalışması enerji harcanmasını sağlar mı?
Beyin fonksiyonlarının çalışması enerji gerektirir ve beynimizde sadece glukozu enerji kaynağı olarak kullanır ve alınmazsa yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu görülebilir. Sedanter bir yaşama sahip kişi ne kadar çok çalışsa da, masa başı iş yapıldığında ve hareket olmadığında vücut yağ depolayacaktır.
Stres kalori harcatır mı?
Genelde stresli insanların daha fazla kalori harcadığına dair bir görüş vardır. Aslında bazı kişilerde stres iştahı anlık olarak kapatabilmektedir, bazılarında ise tam tersi açar hatta karbonhidrat ağırlıklı beslenmeye yönlendirir. Stres anında salgılanan hormonlar kalbin daha fazla atımını sağlayarak metabolizmanın da hızlanmasına neden olur. Bunların yanı sıra stresin sindirimi azaltıcı özelliğinden dolayı da fazla yeme isteğini baskılar.
Sigarayı bırakmak kilo artışı yapar mı?
Sigara bırakıldığında kilo alınmasının nedenleri metabolizma hızının azalması ve iştahın artmasından kaynaklıdır. Sigarada bulunan nikotinin metabolizmayı hızlandırıcı özelliğinin olduğu bilinmektedir. Düzenli beslenerek, hergün en az yarım saat, 1 saat yürüyüş yaparak, 2 litre su içerek, düzenli nefes egzersizleri ile metabolizma hızlanacaktır ve böylelikle kilo artışı da önlenecektir. Sigarayı bıraktıktan sonra iştahın artması ise aslında bir ağız alışkanlığıdır. Kişi sigara içmek istediğinde kendini abur cubura yönlendirir. Alışkanlıklar ise değişebilir.
Manşetler
DUYURU-4