En hızlı yayılan kanserler arasında pankreas, beyin, karaciğer kanseri başı çekiyor. Bu ölümcül hastalıklarla ilgili en büyük risk faktörleri ve en iyi çözümleri, onlar sizi durdurmadan siz onları durdurun diye değerlendirdim. Bazı kanser türleri vücutta yavaşça ilerler ve size yakalamanız için zaman bırakır.
Ancak, bazıları tren gibi ilerler ve güm! Uyarı işaretlerini fark ettiğiniz zaman, artık çok geçtir. Peki, kendinizi bu ölümcül hastalıklardan nasıl korursunuz? İlk olarak erken tanı çok önemlidir. Risk faktörlerini bilmek erken tanıyı kolaylaştırır ve korunmanız için sizi en iyi çözümlerle donatır...
Pankreas kanseri: Gözden kaçması en olası kanser türü
Pankreas kanseri, en ölümcül kanser türlerinden biridir. Her yıl teşhis konulan yaklaşık 44.000 kişiden 38.000’i hayatını kaybediyor. Tanıyla ilgili problemlerden biri de pankreasın bulunduğu yer yani karın boşluğunun üst tarafında saklanmış olmasıdır. Çoğunlukla, tümör yerleşene kadar, kanser iç kısmın ötelerine kadar yayılır ve tedaviyi daha da zorlaştırır.
Uyarı sinyalleri
- Karın boşluğu veya sırt ağrısı - Açıklanamayan kilo kaybı - Sindirim problemleri - Dışkının açık renk olması - Sarılık
Pankreas kanserinden korunma yolları
1- Yağlı kırmızı et ve işlenmiş etleri azaltın. Fazla kırmızı et, işlenmiş et ve yüksek sıcaklıkta pişen et tüketen kişilerin pankreas kanserine daha yatkın oldukları düşünülüyor. Doymuş yağ ve nitrat zengini bu yiyecekleri daha az tüketin.
2- 2 porsiyon kırmızı ve sarı sebze yiyin. Kanserden korunmada bilinen bir kural olarak günde 5 porsiyon sebze yemeyi ihmal etmeyin. Kırmızı ve sarı sebzeler, antioksidan zengini koruyucu flavanoid ve likopen içerdiklerinden (tatlı patates, domates- kırmızı ve sarı biber) mükemmel bir tercihtir.
3- Kurkumin (750 mg / günde iki kere). Zerdeçalda doğal olarak bulunan kurkuminin pankreas kanseri hücrelerinin büyümesini engellediği ve hatta denek hayvanlarında pankreas kanserini tamamen önlediği ortaya çıkmıştır. Yapılan yeni araştırmalar günlük 750 mg kurkumin takviyesi almanın pankreas kanserinin büyümesini önlemeye yardımcı olduğunu gösteriyor.
Beyin kanseri: Baş ağrılarınız bir uyarı işareti olabilir mi?
Beyin tümörü olan hastaların yaklaşık yüzde 50’si baş ağrısı bildirir. Unutmayın ki baş ağrısı çok yaygındır ama beyin kanseri yaygın değildir. Yalnızca belli cinsteki baş ağrıları (gece yarısı veya sabah sabah sizi uykudan uyandıran) beyin tümörü belirtisi olabilir ve derhal bir doktora bildirilmelidir.
Diğer belirtiler
- Bulantı - Kusma - Bulanık görme - Denge problemleri - Kol veya bacaklarda uyuşma - Karakter veya davranış değişiklikleri - Nöbet - Sersemlik
Beyin kanseri risk faktörleri
1- 50 yaşın üstündeyseniz. Beyin kanseri en çok 55 ve 65 yaş arasında görülür. Bu yaş aralığındaysanız beyin tümörüne bağlı belirtilere dikkat edin.
2- Baş/boyun bölgesine 3 veya daha fazla bilgisayarlı tomografi çektirdiyseniz: Genellikle bilgisayarlı tomografiler zararlı olabilen iyonlaştırıcı radyasyon yayar. Ayrıca bilgilere göre Amerika’da bilgisayarlı tomografilerin üçte biri gereksiz yere uygulanıyor. Baş/boyun bölgesinde üç veya daha fazla bilgisayarlı tomografi ve beyin kanseri arasında ilişki bulan araştırma, bu aile geçmişinde bu hastalık olan kişilerde yapıldı. Bilgisayarlı tomografi çektirmeniz istenirse MR gibi alternatif testlerin yapılıp yapılamayacağını sorun.
3- Aşırı cep telefonu kullanımı. Fazla cep telefonu kullanımı ve beyin kanseri arasındaki ilişki sürekli tartışılan bir konu. Unutmayın ki cep telefonu kullanımı hala erken dönemlerinde, ve zararları hakkındaki bilgiler henüz sonuçlanmadı. Ancak yine de aşağıdaki önerileri dikkate almak faydalı olacaktır.
Beyin kanserinden korunma yolları
1- Cep telefonu kullanırken kulaklık takın. Önlem olarak, cep telefonundan gelen radyasyonu azaltmak için kulaklık kullanın. Kulaklık kullanamıyorsanız hoparlörü açarak konuşun. Özellikle çocuklar ve gençler olmak üzere aile bireylerine bunları yapmalarını söyleyin.
2- Baş ağrısı günlüğü tutun. Baş ağrılarınızın tehlikeli olabileceğini düşünüyorsanız iki haftalık bir günlük tutun. Ne zaman, nerede, hangi saatlerde olduğu ve şiddetini belirten ayrıntıları not edin. Migren gibi mi yoksa daha önce yaşadığınız başka baş ağrıları gibi mi olduğunu yazın. Daha sonra bu notları okuması için doktorunuza gösterin.
Karaciğer kanseri: En sevdiğiniz yiyecekler karaciğer kanserine yol açıyor olabilir mi?
Hastanın 5 yıl yaşayabilme oranı sadece yüzde 10 olan karaciğer kanseri en korkunç kanser türleri arasında yer alıyor. Ve çoğu hasta geç evrelere kadar belirtilerin farkına varamayabiliyor.
Belirtiler: - Yorgunluk - Uykusuzluk - Üst karın veya sağ omuz ağrısı - Sarılık - Beklenmeyen kilo kaybı - İştahsızlık -Az yedikten sonra bile çok tok hissetmek - Bulantı - Kusma
Karaciğer kanseri risk faktörleri
1- Elma şeklinde vücut tipi. Obezite, karaciğer kanserinin başlıca risk faktörlerinden biridir. İç organ yağlarıyla (karın boşluğu çevresindeki yağlı dokuyla) oluşmuş elma tipli vücut, diyabet ve karaciğer yağlanması gibi risk faktörleriyle bağlantılıdır. Bu türdeki obezite aynı zamanda karaciğer kanseri ve diğer hastalıklara yol açabilecek metabolik sendroma neden olur. Boyunuzun yarısına denk gelecek ölçüde bir bel çevresine sahip olarak fazla iç organ yağlanmasını önleyin.
2- Kronik alkol tüketimi. Sürekli olarak aşırı alkol tüketimi siroza neden olabilir. Sirozla kaplanan karaciğer, karaciğer kanserine davetiye çıkarır. Karaciğer yanan dokuları yeniden onarmaya çalışırken kansere neden olan bir mutasyon meydana gelebilir. Eğer alkol tüketecekseniz kırmızı şarabı tercih edin çünkü kırmızı şarap karaciğerdeki inflamasyonu azaltmaya yardımcı antioksidanlar içerir.
Karaciğer kanserinden korunma yolları
1- İlave şekerden uzak durun. İlave şeker içeren yiyecekler obezite ve diyabet riskinizi artırarak beraberinde karaciğer yağlanması, siroz ve karaciğer kanseri riskinizi de artırmış olur. Karaciğerinizi sağlıklı tutmak için etiketlerde yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi gizlenmiş şekerlerin olup olmadığını kontrol edin.
2- Hepatit B aşısı. Kronik hepatit, karaciğer kanserinin en yaygın nedenidir. Eğer dövmeniz varsa, korunmadan ilişkiye giriyorsanız veya kan nakli yapıldıysa Hepatit B’ye maruz kalabilirsiniz. Günümüzde çocuklara Hepatit B için aşı yapılmaktadır ama eğer 40’lı yaşlardaysanız bu aşıyı hiç olmamış olabilirsiniz. Eğer yüksek risk grubunda yer alıyorsanız aşıyla ilgili doktorunuza başvurun. Karaciğer kanseri için kan ve ultrason testleri yaptırabilirsiniz.
Dr. Mehmet Öz