Okan Güray BÜLBÜL
Çalışma Bakanı Faruk Çelik’in açıklamaları sonrası emeklilere maaş promosyonu ödenmesi konusu yeniden gündeme geldi. Bakan Çelik, maaş promosyonu konusunda mutlaka bir düzenlemeye gidileceğini ancak memurların çok fazla bir miktar beklememeleri gerektiğini söyledi. Bu açıklamaların ardından milyonlarca emekli maaş promosyonunda gelinecek noktayı beklemeye başladı. Maaş promosyonu şöyle çalışacak. Kamunun maaş ödemelerini gerçekleştirecek bankayla anlaşma yapılıyor. Ve anlaşma çerçevesinde maaşlar yatırılıyor.
KAMUYA YATIRILIYOR
Emekliler için böyle bir anlaşmayı yapması gerekenler ise SGK’nın emekli maaşlarını ödemek için kullandığı kamu bankaları ve 7 milyon 193 bin emekliyi temsilen Çalışma Bakanlığı. Çalışma Bakanlığı’nın promosyon için anlaşacağı kurumlar da devlet kurumları olacağı için devlet, bu bankalarında kâr-zarar tablosunu gözetmek durumunda. Dolayısıyla buradaki anlaşmada iki taraf için de hassas dengeler var.
AYDA 9.5 MİLYAR TL
Yaklaşık olarak geçtiğimiz temmuz ayına kadar 7 milyon emekliye 68 milyar TL’den fazla emekli aylığı ödemesi yapılmış. 2012’de ise 105 milyar TL tutarında emekli aylığı ödemesi yapılmış. Bu rakam üzerinden kamu bankalarının elde edecekleri kârlar hesaplanarak bir miktar belirlenmeli. Kamu bankaları memur maaşlarını yatırmak için rekabet içine girip promosyon konusunda yarışıyor. Aynı hassasiyet emekliler için de gösterilmeli.
MAAŞLAR YARIYA İNDİ
Türkiye'de emekli maaşlarının hesaplanmasında yapılan değişiklik dolayısıyla son yıllarda emekli olanlar çalıştıkları zamanki ücretlerinin ortalama yüzde 40 veya 50’lerini alabiliyorlar. Emeklilerimize bir de çok düşük miktarlarda promosyon ödemesi verilmesi onların satın alma güçlerini düşürecektir.
3 SORU 3 CEVAP
Kendime iş kurarsam aylığım kesilir mi?
Soru 1: Ben astsubay iken kalp rahatsızlığından TSK’da görev yapamaz sağlık kurulu raporu verildi. 15 yıl üzerinden malulen emekli oldum. Kendime iş kurarsam malulen emekli maaşım tamamen kesilir mi?
Cevap: Şakir Bey, malullük aylığının hangi tarihte bağlandığına bağlı olarak durumunuz değişir. 2008’den önce malullük aylığı bağlanmış ise aylığınız kesilmez. 2008 sonrası bağlanmış ise sosyal güvenlik destek primi ödemeniz gerekir.
İşverene tazminat davası açabilir miyim?
Soru: 2010’da iş kazası geçirdim. Haziran 2013’te malulen emekli oldum. Emekli maaşım çok düşük. İşverene tazminat davası açabilir miyim? Ne kadarlık dava açabilirim?
Cevap: Gerekli sağlık yardımları yapılıp yapılmadığı önemli. Ayrıca kazada işveren sorumluluğu olup olmadığı da önemli. Bu bilgiler ile birlikte bir dava açmanız mümkün olabilir.
Primleri tamamlayın 2018’de emeklisiniz
Soru: 10 Mart 1972 doğumluyum. 2 Ekim 1989 SSK girişim var. 3287 prim günüm var. 600 gün doğum borçlanması yapabiliyorum. Ne zaman emekli olabilirim?
Cevap: 20 yıl sigortalılık / 46 yaş ve 5375 prim günü şartlarına tabisiniz. Primlerinizi tamamlarsanız 2018’de emeklisiniz.