Aykut YILMAZ
Canan Karatay ve Ahmet Maranki gibi medyatik uzmanların ekranlarda dile getirdiği sağlık önerilerinin kamuoyunda tartışma ve kafa karışıklığı yaratmasının önüne geçmek isteyen Sağlık Bakanlığı ilk adımı attı. Bakanlık, RTÜK'e gönderdiği bir yazıyla, ekrana çıkacak doktorlara ve uzmanlara, sağlık meslek mensuplarının uyacağı kuralları ve etik değerleri içeren bir taahhütname imzalatılmasını istedi. Taahhütnameyi uzmanlara, yayınına katılacakları televizyon ya da radyo kuruluşları imzalatacak. Sağlık Bakanlığı'nın televizyon kanallarına ve radyolara duyurulmasını istediği taahhütnamede, yayına katılacak uzmanın adı-soyadı, imzası ve diploma numarasının yazılacağı alanlarla, yayın boyunca 'uyacakları' 12 madde yer alıyor. İşte o maddeler:
'UZMANLIK SINIRLARIM İÇİNDE KALACAĞIM'
-Kanunlara, genel ahlaka, tıbbi deontoloji ve sağlık meslekleri etik kurallarına uyacağım.
-Dürüstlük ve tarafsızlık, saygınlık ve güven, nezaket ve saygı gibi temel etik ilkelerine uygun davranacağım.
-Bilgilendirmelerimde uzmanlık/mesleki alanım sınırları içinde kalacağım
-Belirli hasta veya hastaların teşhis ve tedavisine yönelik bilgilendirme yapmayacağım.
-Kişileri yanıltacak, yanlış yönlendirecek ve paniğe sevk edecek şekilde konuşmayacağım.
-Kişilerin bilgi ve tecrübe eksikliğini istismar edecek şekilde veya abartılı iddialar ileri sürerek yanlış izlenim oluşturmayacağım.
-Doğruluğu bilimsel ve klinik olarak kanıtlanmamış veya mevzuatla tıbbi işlem olarak tanımlanıp düzenlenmemiş tedavi ve yöntemler hakkında; bu yöntemlerin hastalıkları tedavi ettiğine dair bilgilendirme yapmayacağım.
-Hastaları belirli bir hekim veya belirli sağlık kuruluşlarına yönlendirmeyeceğim.
-Sağlık hizmetlerinin sonuçlarını garanti eden bir dille ve kesinlik vaat edecek şekilde konuşmayacağım.
-Bilimsel yayınlardan alıntıları ve bilimsel terimleri yanıltıcı şekilde kullanmayacağım.
-Sağlık kuruluşları ve sağlık meslek mensuplarına yönelik, şiddete sevk edici, aşağılayıcı ve alay edici ifadeler kullanmayacağım.
-Ülkemizde uygulanması yasaklanmış olan tıbbi işlemlere yönelik bilgilendirme yapmayacağım.
TAAHHÜT VAR YAPTIRIM YOK
Konuyla ilgili görüştüğümüz RTÜK yetkilileri, taahhütnameye uyulmamasının bir yaptırımı olmadığını belirterek, "Tamamen kanalların, yayıncıların inisiyatifinde" dedi. Sağlık Bakanlığı yetkilileri ise "Uzmanların, imzaladıkları taahhütnameye uymamaları halinde bir cezai müeyyide yok. Tıp ve etik kurallarla ilgili genel hükümler uygulanabilir. Ayrıca taahhütnameyi uygulayıp uygulamamak noktasında karar televizyon kanallarının" diye konuştu.