Son 10 yılda bilim insanlarının yaptığı araştırmalar egzersizin fiziksel ve zihinsel gelişime katkısı ile ilişkilerde sağlıklı ve mutlu bir hayata yol açtığını ve bilinmeyen faydalarını ortaya çıkardı.
Yaşı ya da fitness seviyesi ne olursa olsun egzersiz için yapılan çalışmaların zaman içinde ciddi zihinsel yararlar sağladığı görülüyor. Sports International eğitmeni Oktay Sağnak egzersizin beklenmeyen etkilerini aktardı;
1- Stresi azaltır: Egzersizin en yaygın ruhsal faydalarından biri stresi azaltmak. Spor salonunda ter atma çalışması bile fiziksel veya zihinsel stresinizi yönetmenize yardımcı olabilir. Egzersiz aynı zamanda norepinefrini yani beynin ortasında bir kimyasal konsantrasyonu artırarak strese yanıt verir. İster zihinsel gerginlik ile başa çıkmak için vücudun yeteneğini artırın ister vücudunuzu geliştirirken zihinsel gerginliğinizden kurtulun. Her iki türlü de sonuç aynı: Kazan-kazan!
2- Mutluluk hormonlarını yükseltir: Birkaç kilometre kaya tırmanışı yapmak zordur. Benzer etkiyi sağlayabilmek için spor salonu ise hemen yanınızdadır. Egzersiz yaparak endorfin salgılayabilir, mutluluk ve coşku kazanabilirsiniz. Duke Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar egzersizin antidepresan hapları kadar etkili olabildiğini ortaya koymuştur.
3- Beyin gücünü artırır: Fareler ve erkekler üzerinde yapılan çeşitli araştırmalar kardiyovasküler egzersizin yeni beyin hücrelerinin nöronların oluşumunu tetiklediği ve genel beyin performansını artırdığını ortaya koydu. (Justin S. Rodos, Illinois Üniversitesi) Zor bir egzersiz çalıştığınızda beyin kaynaklı protein olarak bilinen BDNF düzeyleri vücutta artıyor. Daha iyi karar verme, daha iyi düşünme, daha iyi yapma, daha iyi öğrenmeye yardımcı oluyor.
4- Bilişsel gerilemeyi önler: Hoş olmayan ama acı gerçek yaş aldıkça, beynimizin puslandığı gerçeğidir. Egzersiz alzheimer’ı “tedavi” edemese de, hastalığın seyrinin yavaşlamasına ve sağlığı desteklemeye yardımcı. 45 yaşından sonra bilişsel gerileme başlar. Egzersiz beyindeki kimyasalları artırıp hafıza ve öğrenme için beynin önemli bir parçası hipokampusu destekler.
5- Anksiyeteyi hafifletir: Egzersiz sırasında ve sonrasında yayılan sıcak ve bulanık kimyasallar anksiyete bozukluklarında sakinleştirici olarak insanlara faydalı oluyor.Oxford University Gazetesi’nde yayımlanan bir makaleye göre bazı orta-yüksek yoğunluklu aerobik egzersizleri anksiyete duyarlılığını azaltabiliyor.
6- Kendine güveni geliştirir: (Koşu bandı üzerinde bir milyon doların var gibi hissetmek) Birçok temel düzeyde, fiziksel uygunluk bile benlik saygısını artırabilir ve olumlu bir özeleştiri geliştirebilir. Egzersiz yaparken kendi kendine yarış bile kişinin algısında hızla kendi çekiciliğini ve öz değerini yükseltebilir.
7- Belleği keskinleştirir: Düzenli fiziksel aktivite bellek kapasitesini ve yeni şeyler öğrenme yeteneği artırıyor. Hafıza ve öğrenmeden sorumlu hipokampus hücrelerinin üretim artışı başlıyor. Illinois Üniversitesi’nde yapılan bir başka çalışma, sprint çalışan sağlıklı yetişkinler arasında kelime tutma hafızasının geliştiğini göstermiştir.
8- Uyku sorununu giderir: Sleep Disorders Center at Mount Sinai Medical Center’da yapılan bir araştırmada yatmadan beş altı saat önce yapılan sporun vücudun çekirdek sıcaklığını yükselttiği ve vücut sıcaklığı birkaç saat sonra normale döndüğünde de vücudun onu uyku zamanı işareti olarak kabul ettiği sonucuna varılmıştır.
9- İş verimini çoğaltır: Kendinizi yavan hissediyor musunuz? Çözüm sadece kısa süreli yürüyüş olabilir. Yapılan araştırmalar düzenli olarak egzersiz için zaman ayıran kişilerin daha verimli ve spor yapmayan yaşıtlarına göre daha fazla enerjiye sahip olduğunu göstermektedir.
10- İlham getirir: Spor salonunda yapılan bir antrenmanda kalbe kan pompalamak yaratıcılığı 1-2 saat artırabilir. Eğer ilham patlamasına ihtiyacınız varsa egzersiz yaparak egzersiz sonrası ilhamınızı güçlendirebilirsiniz.