Eczaneler Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan yılda 1 milyar TL ‘reçete başına meslek hakkı’ istiyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile eczaneler arasında yeni bir gerilim daha yaşanıyor. İlaç fiyatlarındaki düşüşlerle kârları azalan eczacılar, SGK’dan, ilaç kutusu ya da reçete başına ‘meslek hakkı’ ya da ‘danışmanlık ücreti’ adı altında para tahsil etmek istiyor. SGK bu talebe büyük tepki gösterip bunun söz konusu olamayacağını belirtirken, eczacıların istediği ücretin yıllık toplam tutarı 800 milyon ile 1.3 milyar lirayı buluyor
Günde ortalama 1.5 milyon adet reçetenin geldiği SGK, yılda ortalama 400 milyon reçete ödüyor. Eczacıların vatandaştan reçete başına 2 TL almaları halinde, SGK’nın eczacılara ödeyeceği ‘meslek hakkı’ tutarı 800 milyon lira olacak. Günde 5 milyon kutu ilacın ödemesini yapan SGK, yılda ortalama 1.3 milyar kutu ilaç ödemesi yapıyor. Her bir kutu ilaç başına 1 TL alınması durumunda bile eczanelere ödenecek tutar 1.3 milyar liraya ulaşacak
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile eczacılar arasında ilaç satış sistemiyle ilgili gerilim sürerken, eczacıların ‘meslek hakkı’ adı altında reçete başına para talebi gerilimi daha da artırıyor. İlaç fiyatlarındaki düşüşlerle kârları azalan eczacılar, bu kez ‘meslek hakkı’ ya da ‘danışmanlık ücreti’ adı altında kutu ya da reçete başına sabit bir ücret talep ediyor. SGK, kendisine gelen bu talebe büyük bir tepki göstererek, böyle bir uygulamanın söz konusu olamayacağını açıkladı. Gelişmeyle SGK ile eczaneler arasındaki gerilim had safhaya ulaşırken, iki taraf Aralık ayında yapılması gereken protokol çalışma toplantısında biraraya gelmedi. Toplantı karşılıklı yazışmayla yapıldı.
Reçete başına 2 lira
SGK yetkililerinden alınan bilgilere göre, eczacıların bu talebi ilaç fiyatlarındaki düşüşlerle eski karlılık oranlarının azalmasına dayanıyor. Son bir kaç yıldır yapılan düzenlemelerle ilaç fiyatlarında yüzde 40’ları aşan oranlarda düşürülünce, eczacıların ilaç satışı üzerinden elde ettikleri kar oranları da azaldı. Bunun üzerine eczacılar da ‘meslek hakkı’ ya da ‘danışmanlık ücreti’ de denilen bir kazanç talebini gündeme getirdi.
Eczacılar, “İlaç almaya gelen vatandaşı ilaç ve tedavi konusunda bilgilendirme zorunlulukları olmadığını, ancak vatandaş mağdur olmasın diye bu hizmeti bedelsiz verdiklerini” ve “Eczacıların bilgi birikimi, donanımı ve emeği karşılığında bu hakkı almasının bir gereklilik olduğunu” savundu. Bu kapsamda eczacılar vatandaşın satın alacağı her bir kutu ilaç başına örneğin 1 TL, ya da reçete karşılığında 2 TL gibi sabit bir tutarda para ödemesini talep ettiler. Bu tutarın karşılıklı hesaplamalarla belirlenebileceği vurgulandı.
Yılda 1 milyar lira
Buna göre talebin hayata geçirilmesi halinde eczacıların kendilerinden ilaç almaya gelen vatandaştan, ilacın kutu fiyatının üzerine, ek olarak sabit bir tutarı da alması söz konusu olacak. Buna göre örneğin vatandaş reçete başına 2 TL ya da kutu başına 1 TL gibi bir para ödeyecek. Ancak vatandaşa çıkan bu fatura, SGK tarafından eczacılara ödenecek. Böylece SGK’nın vatandaş adına üstleneceği ilaç faturası da meslek hakkı ödemeleri kadar artacak. Buna göre eczanelere ödenecek meslek hakkı tutarı 1 milyar TL civarında artacak.
SGK yetkililerinin verdiği bilgiye göre kuruma günde ortalama 1.5 milyon adet reçete geliyor. SGK, yılda ortalama 400 milyon reçete ödüyor. Buna göre eczacıların vatandaştan her reçete başına 2 TL almaları halinde, SGK’nın eczacılara ödeyeceği ‘meslek hakkı’ tutarı 800 milyon lira olacak. Aynı şekilde günde 5 milyon kutu ilacın ödemesini yapan SGK, yılda ortalama 1.3 milyar kutu ilacın ödemesini yapmış oluyor. Her bir kutu ilaç başına 1 TL alınması durumunda bile SGK’nın eczanelere ödeyeceği meslek hakkı tutarı 1.3 milyar liraya ulaşacak.
Eczacılar bastırıyor: Meslek hakkı şart
SGK ile yapılan görüşmelerde eczacıları temsilen Türk Eczacıları Birliği’yle biraraya geliniyor. Bu kapsamda meslek hakkını gündeme getiren örgütlerden Eczacı İşverenleri Sendikası, eczacıların hastalara verdikleri ilaçlar için tıbbi danışmanlık ve bilgi verme yükümlülüğünün yer almadığını, eczacıların hastaları ilaç ve tedavi konusunda bilgilendirme zorunluluğu olmadığını, buna rağmen eczacıların, halk sağlığının iyileştirilmesi için bu hizmeti bedelsiz olarak verdiklerini savunarak, eczacılık meslek hakkının tanınmasını istiyor.
Türk Eczacıları Birliği de, “Eczacının ayakta kalabilmesi için meslek hakkı almasının şart olduğunu” savunuyor. Birlik, “Eczacılarımızın bilgi birikimi, donanımı ve emeği karşılığında doğal olarak bu hakkı alması gerekmekte olup, reçete başına meslek hakkı uygulaması mutlaka ülkemizde de en kısa sürede hayata geçirilmeli” savunmasını yapıyor.
Birliğin gündeme getirdiği ülke örneklerine göre, eczaneler Hollanda, Fransa, Almanya ve ABD’de meslek hakkı ya da danışmanlık ücreti olarak 0.10 eurodan 8.3 euroya kadar farklı tutarlarda para alıyor. SGK ise bu ülkelerdeki ilaç sisteminin farklı olduğunu, eczanelere tanınan ilaçtaki kâr marjının ise Türkiye’nin beşte birinden daha aza indiğini vurguluyor.
5.5 milyarın 3.5 milyar lirasını 24 bin eczaneden 1.000’i alıyor
SGK üst düzey yetkilileri durumu şöyle anlattı: “Öncelikle bu talebi en büyük ilaç satın alıcısı olduğumuz için SGK’ya getiriyorlar. Oysa böyle bir tahsilat yapabilmeleri için yasal değişiklik gerekiyor. Eczacılık Kanunu var, burada yapılacak yasal değişikliğin ise Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanması gerekiyor. Ama en büyük alıcı biz olunca, bizi ikna etmeleri gerek. Böyle bir şey de mümkün değil. Bakın bizim 15 milyar liralık ilaçla ilgili ödememiz var, bunun 5.5 milyar lirası dağıtım kanallarına yapıldı. Yani eczacı ve depolara. Dahası kritik bir rakam vereyim, 24 bin eczane var. Bu paranın 2 milyar lirasının üstündeki kısmını 1.000 eczane alıyor. Yani durumu anlayın. Yani bizce eczanelerin önce kendi organizasyonlarına bir bakması gerekiyor. Biz SGK olarak ödemelerin yarıdan fazlası 1.000 eczanenin aldığını hatırlatarak, ‘çok kazananlardan aşağı doğru kazancı aktaralım’ önerisi sunduk. Bunu şiddetle reddettiler. Yani mesele başka. Sonuç olarak böyle bir ‘meslek hakkı’ ya da ‘danışmanlık ücreti’ gibi bir paranın kabul edilmesi söz konusu bile olamaz.”