SELMA BIYIKLI ADABAŞ
Sağlık Bakanlığı, Bilim Kurulu kararı doğrultusunda Ebola hastalığına karşı vaka tanımları, korunma, numune alma ve seyahatle ilgili önlemler belirlendi.
Ambulanslarda şüpheli vakaların nakli için sıvı geçirmez önlük ve tulum, koruyucu gözlük, yüz kalkanı/siperi, N95 maske, cerrahi maske, su geçirmez ayak koruyucu, alkol bazlı el dezenfektanı hazır bulundurulacak.
Sağlık Bakanlığı, Bilim Kurulu kararı doğrultusunda Ebola vaka yönetiminin nasıl yapılması gerektiğine ilişkin bilgilerin yer aldığı bir çalışma yayımladı.
Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunca tüm hastanelere duyurulan çalışmada, sağlık personelinin hastalıkla ilgili bilgilendirilmesi amacıyla Ebola hakkında açıklamalar, vaka tanımları, korunma, numune alma ve seyahatle ilgili önlemler yer alıyor.
Buna göre, Ebola taşıyan hastalar, belirtiler ortaya çıkmadan önce hastalığı bulaştırmıyor, ateş içeren belirtilerin başlamasından itibaren hastalığı bulaştırmaya başlıyor.
Bir başka ifadeyle ateş ve diğer bulguların gelişimi öncesinde hastalar başkalarına virüsü bulaştırmıyor.
Belirtilerin ortaya çıkışını takip eden 14. günü geçiren hastaların yaşama şansı daha yüksek oluyor.
Hastalarda bulguların gelişiminden itibaren ölene kadar virüs miktarı artıyor. Ölüm, sıklıkla klinik bulguların
gelişimini takiben 9 ile 10. günler sonrasında görülüyor.
-Hasta nakli sırasında alınacak önlemler
Bakanlığın yayımladığı çalışmada, hasta nakli sırasında alınması gereken önlemlere de yer verildi.
Buna göre ambulanslarda şüpheli vakaların nakli için sıvı geçirmez önlük ve tulum, koruyucu gözlük, yüz kalkanı/siperi, N95 maske, cerrahi maske, su geçirmez ayak koruyucu, alkol bazlı el dezenfektanı hazır bulundurulacak.
Hastayla temas edecek veya karşılayacak personel çift eldiven, sıvı dirençli ya da sıvı önlük, göz koruması için gözlük ve yüz siperi, tek kullanımlık ayakkabı koruyucu, N95 maske, sıvı dirençli ayak koruyucu kullanacak.
Hasta sedyesinde ve naklinde sıvı geçirimsiz koruyucu örtü kullanılacak.
-Seyahat önlemleri
Sağlık Bakanlığının hazırladığı çalışmaya göre, Dünya Sağlık Örgütü, Ebola görülen bölgelere veya bu bölgelerden yapılacak seyahatlere bir yasaklama getirmedi.
Bu kararın iş veya turistik sey virüsün bulaşma riskinin çok düşük olması nedeniyle verildiği anımsatıldı.
Bununla birlikte, ABD Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi tarafından yapılan değerlendirmede, Ebola olanlarla temas edenlere seyahat kısıtlaması getirildiğine dikkat çekildi.
Bu karara göre, temas öyküsü olanların son temastan 21 gün geçtikten sonra sivil veya ticari uçaklarla veya toplu taşım araçlarıyla seyahat edebileceği belirtildi.
Hastalığın görüldüğü ülkelerin, uluslararası çıkış kapılarında Ebola hastalığını düşündürecek, açıklanamayan ateşi olan kişileri taramakla yükümlü olduğu anımsatılarak, bu bağlamda ülkeye yapılacak yolculuk öncesinde tüm yolcuların tarama işleminden geçmesinin, ateşi tespit edilenlerin doktor veya sağlık otoritesinden seyahat edebilir belgesi alması durumunda yolculuğuna izin verilmesinin uygun olacağı bildirildi.
Ayrıca yolcuların Ebola vakasıyla temas öyküsünün sorgulanması, bu teması tespit edilenlerin 21 gün sonra seyahatine izin verilmesi önerildi.
Uçakta şüpheli vaka tespit edilirse bununla tek bir kabin memuru ilgilenecek ve bu görevli başka bir hizmette görev almayacak. Kabin personeli de tıpkı sağlık personeli gibi koruyucu malzemeler kullanacak, kalın iki eldiven takarak yolcuyla temas edecek.
Şüpheliyle ilgilenen uçuş görevlisi koruyucu ekipmanla uçak içinde dolaşmayacak, sadece hasta yolcuyla temas ederek yanında bulanacak. Bir yolcunun yardımı gerekiyorsa aynı önlemler onun için de alınacak.
-Referans hastaneler
Sağlık Bakanlığı ayrıca Ebola vakalarıyla ilgili referans hastaneler olarak, şu sağlık kurumlarını belirledi:
Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Hatay İskenderun Devlet Hastanesi, Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Zonguldak Atatürk Devlet Hastanesi, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Hitit Üniversitesi Çorum Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yozgat Devlet Hastanesi, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aydın Devlet Hastanesi, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Denizli Devlet Hastanesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Bursa Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çanakkale Devlet Hastanesi, Diyarbakır Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Malatya Devlet Hastanesi, Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Eskişehir Devlet Hastanesi, Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Gaziantep Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Gaziantep Dr. Ersin Arslan Devlet Hastanesi, Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi, İstanbul Haydarpaşa Numune Hastanesi, Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Manisa Merkez Efendi Devlet Hastanesi, Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Konya Dr. Faruk Sükan Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Konya Numune Hastanesi, Mersin Devlet Hastanesi, Mersin Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi, Ordu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Samsun Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Sivas Devlet Hastanesi, Tokat Devlet Hastanesi, Şanlıurfa Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Mehmet Akif Ersoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Tekirdağ Devlet Hastanesi, Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İpekyolu Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi.