Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Gökhan Özyiğit: "Kanser ölümlerinin yüzde 70'i dünyanın az gelişmiş ülkelerinde görülüyor. Bunun en önemli nedenleri arasında, orta veya düşük gelirli ülkelerde radyoterapi merkezlerinin olmayışı veya yetersizliği gelmekte"
Özyiğit, yaptığı yazılı açıklamada, 4 Şubat Dünya Kanser Günü'nün bu yılki ana temasının "Kanser tanı ve tedavisine erişimdeki eşitsizlikleri, adaletsizlikleri azaltalım" olarak belirlendiğini aktardı.
Gelir adaletsizliği, eğitimde fırsat eşitsizlikleri, coğrafi koşullar, etnik, ırk ile cinsiyet gibi konularda ayrımcılıklar yüzünden dünya nüfusunun yarısının hayati öneme sahip sağlık hizmetlerine ulaşamadığını, milyonlarca insanın en temel kanser bakım olanaklarından mahrum bırakıldığını belirten Özyiğit, kanser tanı ve tedavi hizmetlerine ulaşmada en sıkıntılı grupları "çocuklar", "yaşlılar", "kadınlar", "düşük gelirli bireyler" ve "kırsal bölgelerde yaşayanlar" olarak sıraladı.
Özyiğit, geçen yıl dünyada 10 milyon insanın kansere bağlı olarak hayatını kaybettiğine dikkati çekerek, "Kanser ölümlerinin yüzde 70'i dünyanın az gelişmiş ülkelerinde görülüyor. Bunun en önemli nedenleri arasında, orta veya düşük gelirli ülkelerde radyoterapi merkezlerinin olmayışı veya yetersizliği gelmekte. Kanser tedavisinde ana yöntemlerden biri olan radyoterapi imkanı yoksa sık görülen birçok kanser türünde cerrahi ve ilaç tedavileri yapılsa dahi kür şansı önemli oranda azalmakta, hatta bazı kanser türlerinde kür şansı tamamen ortadan kalkmaktadır." ifadelerini kullandı.
Radyoterapi merkezlerinin kurulumunun oldukça maliyetli olduğunu kaydeden Özyiğit, merkezi kurmanın da tek başına yeterli olmadığını bildirdi.
Üst düzey teknolojik cihazları kullanacak eğitimli insan kaynağı olmayınca cihazların hiçbir işe yaramadığının altını çizen Özyiğit, bazı Afrika ülkelerinde alımı yapılan milyon dolarlık cihazların, kullanacak personel olmadığı için kutularından bile çıkarılamadığını aktardı.
- Akciğer ve rahim ağzı gibi kanser türleri ilk sıralarda
Prof. Dr. Özyiğit, düşük gelirli ülkelerde kanser önleme ve kontrol programları için ayrılan bütçenin son derece yetersiz olduğunu vurgulayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu nedenle rahatlıkla önlenebilir kategoride yer alan akciğer, rahim ağzı gibi birçok kanser türleri ilk sıralarda yer almaktadır. Ayrıca erken tanı imkanları da olmadığı için hastalar çok ileri evrelerde tanı almakta ve tedavi imkanı ortadan kalkmaktadır. Küresel ölçekte kanserin toplam yıllık maliyeti 1,16 trilyon dolar olarak tahmin edilmekte. Halbuki kanseri önleme stratejileri için 11,4 milyar dolar ayırabilsek, kanser tedavisi için harcanan giderlerde yıllık 100 milyar dolar tasarruf yapmış olacağız."
Özyiğit, başta Afrika olmak üzere 100'ü aşkın düşük ve orta gelirli ülkede tamamen gönüllülük esasına dayanan bir sistemle başta eğitim ve farkındalık faaliyetleri olmak üzere çalışmalar yürüttüklerini de anlattı.