Deri kanserleri ikiye ayrılır. Birincisi melanom, ikincisi melanom dışı deri kanserleridir. Melanom dışı deri kanserleri ise ikiye ayrılır; bazal hücreli karsinom ve skuamöz hücreli karsinom. Güneş hasarına bağlı olarak; ciltte kalınlaşma, pullanma, pigment değişikliği, kızarıklık, kuru deri, cilt üzerinde pullanmış kuru derinin zaman zaman kanaması kanserin başlangıç işaretleridir. BHK (bazal hücreli karsinom) yavaş büyüyen tümörlerdir. Metastazları nadirdir. Klinikte kenarları zeminden kabarık ve parlak, ortası ülseratif, keskin lezyon şeklinde görülür.
MUM KULLANMAYIN
Yapılan araştırmalar iyonize radyasyonun, sivilceleri tedavi amacıyla kullanıldığı zaman deri kanserinde yüzde 20 oranında artışa sebep olduğunu gösteriyor. Ayrıca katran, kurum, asfalt, parafin mumu ve bazı sentetik yağlarda bulunan polisiklik aromatik hidrokarbonlar gibi kimyasallar da kanserojenlerdir. Kronik arsenik alımının da güneş görmeyen bölgelerde deri kanseri gelişimine neden olduğu tepsit edilmiştir. Bazı hastalarda kullanılan puva tedavisi de kanser riskini artırabilir. BHK, çok nadir metastaz yapsa da (binde birden daha az) komşu dokulara yayılım gösterir ya da enfeksiyon eklenmesiyle ölüme neden olabilir.
AMELİYAT İLK SIRADA
Cilt kanserinin tedavi yöntemleri arasında ilk sırayı cerrahi alıyor. Cerrahi ile tedavi oranı yüzde 95'tir. Cerrahi sınırlar temiz olduğu takdirde bu oran yüzde 99'a çıkar. Bu tedavi yönteminde; tümörün büyüklüğü, tipi, yeri ve nüks (tekrar eden) tümör olup olmaması önemli faktörlerdir. Tümörü temizleme sınırı 2-5 mm arasında değişmektedir. Tümör varsa yenilenme oranı yüzde 40'a yaklaşır. Tümörün büyüklüğü eğer cerrahiye uygun değilse; radyoterapi uygulanabilir. Lazerin de son zamanlarda tedavide faydalı sonuçlar verdiği saptanmıştır.
KEMOTERAPİ MÜMKÜN
Kriyocerrahi tekniği ise tümörün -40 dereceye kadar sıvı nitrojen kullanılarak dondurulması şeklinde uygulanan bir tedavi yöntemidir. Cerrahiyi reddeden hastalar için uygun bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Tümör çok gecikmişse, cerrahi ve radyoterapi sınırlarını aşmışsa, kemoterapi de bir tedavi seçeneğidir. Tümör küçültülürse, bunların ardından diğer tedavi yaklaşımlarına geçilebilir.
KANSERDEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALIDIR?
09.30-17.00 arasında güneşe çıkılmamalı.
Daima organik bir nemlendirici kullanılmalı.
Koruyucu olarak zeytinyağı, at kuyruğu, papatya karışımıyla cildi nemlendirmekte yarar var. Zeytinyağının yaşlılığa bağlı olan cilt kanserlerini gerilettiği hayvanlar üzerinde yapılan deneylerle kanıtmanmıştır.
Yazın şapkasız ve güneş gözlüksüz sert güneşe çıkılmaması özellikle kulak memelerinin, kulakların ve burnun örtülecek şekilde şapka giyilmesi gerekli. Klorla temizlenen havuzlarda her sudan çıkışta zeytinyağlı sabunla vücut yıkanmalıdır.
Honduras Ormanları'nda yetişen Kalawalla adlı bitki; cilt kanseri riskini büyük oranda azaltıyor.
Yapılan araştırmalar lokal olarak kullanılan nar suyunu cilt kanserlerini azalttığını gösteriyor.
BU GIDALARI YİYİN SAĞLIKLI OLUN
Betakarotenler; cilt kanserinden koruması bakımından faydalı gıdalar arasındadır. Günde bir bardak domates suyu tüketilmesi, havuç salatası yenmesi veya günde yarım bardak havuç suyu içilmesi cilt kanserinden korur.
Nar suyu, ananas, selenyum, E vitamini ve C vitamininin cilt kanseri oluşumunu yavaşlattığı bilinmektedir.
YEŞİL ÇAYI VÜCUDUNUZA SÜRÜN
Burdog root adlı Afrika'da yetişen bitkinin cildin sağlığını koruduğu ve cilt kanserlerini önlediği kanıtlanmıştır.
D vitamini bazı cilt kanserlerine karşı koruyucu özelliğiyle bilinmektedir.
Yeşil çayın tüketilmesinin (günde en az 2-3 bardak) ve aynı zamanda lokal olarak da yeşil çayın vücuda sürülmesinin de etkisinin olduğu iddia edilmektedir.
Prof. Dr. ERKAN TOPUZ
Manşetler
DUYURU-4