Yürüme, merdiven çıkma gibi günlük yaşam aktivitelerini ileri derecede kısıtlayan, şiddetli ağrıya neden olan bu durumun tedavisi ancak diz protezi cerrahisi ile mümkün olmaktadır. Memorial Antalya Hastanesi Ortopedi Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, diz protezi uygulamaları hakkında bilgi verdi.
Diz protezi uygulamasının başarısında yaş, kilo, kişinin genel durumu belirleyicidir
Diz protezi uygulamasında fonksiyon görmeyen eklem yüzlerine metal ve sürtünmeye dayanıklı plastikten oluşan yapay bir eklem yerleştirildiğini söyleyen Prof. Dr. Aydın, bu yapay eklemin günlük yaşamı kolaylaştıran ağrısız, hareketli ve stabil bir eklem sağladığını ifade etti ve diz protezi uygulamasının hangi koşullarda, kimlere yapılabileceği hakkında şu bilgileri verdi: “Uygulamada yaş, kilo, kişinin genel durumu belirleyici olmaktadır. Yapay eklemin en iyi koşullarda 20 yıllık bir ömrü olduğundan, genellikle uygulama 65 yaş üzeri hastalarda yapılır. 90 kilonun üzerindeki hastalara uygulandığında diz protezinin erken gevşemesiyle karşılaşılabilir. Böyle bir risk söz konusu olsa da protez ile birlikte kazanılacak aktivitenin metabolizmayı hızlandıracağı, bu durumun da kilo kaybına neden olacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Ciddi diyabet, damar tıkanması, kalp hastalığı, bunama, inmesi bulunan, enfeksiyonu olan hastalarda uygulamadan kaçınılmalıdır. Osteoporoz (kemik erimesi) olan hastalarda bir kısıtlama bulunmamaktadır.”
Aynı seansta her iki dize protez uygulanması sakıncalı olabilir
Diz protezi ameliyatının ciddi bir ameliyat olduğunu vurgulayan Prof.Dr. Aydın, ameliyat esnasında ve sonrasında yaşanabilinecek komplikasyonları şu şekilde sıraladı: “Kan kaybı olabilir. Bu durum kan nakli ile giderilir. En ciddi komplikasyonlar, erken enfeksiyon ve toplar damar tıkanması (derin ven trombozu) dır. Bazı cerrahlar aynı seansta her iki dizin cerrahi girişimini yapma eğilimindedirler. Yapılan çalışmalar bu uygulamanın bir üstünlük sağlamadığı gibi toplar damar tıkanması (derin ven trombozu) na bağlı emboli ve ölüm, enfeksiyon risklerinin arttırdığını göstermiştir.”
Diz protezli hayatınızda dikkat etmeniz gerekenler
Prof. Dr. Aydın, tam iyileşme elde edildikten sonra hastanın günlük aktivite, araç kullanma, yüzme, bisiklet ve golf gibi belli sporları yapma konusunda yaşadığı zorlukların ortadan kalkacağını söyledi ve dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:
Hastalar çoğunlukla 5- 7 gün arasında hastanede kalırlar. Bu süre içinde enfeksiyon, emboli, profilaksisi, ağrı tedavisi yapılır. Hastalar temel rehabilitasyonu öğrenmiş ve yürüteç ile rahat yürür vaziyette taburcu edilmelidir.
Protezin özelliğinden dolayı diz tam bükülemez. Bu nedenle secdeye vararak namaz kılmak ve alaturka tuvalete oturmak mümkün değil hatta zararlıdır. Arzu edilen bükülme açısı 110-120 derecedir. Merdiven inip çıkmalarına altıncı haftadan sonra izin verilmelidir.
Toplar damar tıkanması (derin ven trombozu) profilaksisi ortalama bir ay olmak üzere evde de sürdürülmelidir. Takipler poliklinikten üç ay, altı ay ve birer yıl arayla film ve klinik kontroller ile yapılmalıdır.