Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Diyaliz Hizmetlerinin Planlanması ve Değerlendirilmesi Hakkında Genelgesi 23.02.2009 Sayısı: 6969 ile yayımlandı.
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
SAYI : B.10.0.THG.014.00.02- 6969 23/ ŞUBAT/2009
KONU : Diyaliz Hizmetlerinin Planlanması
ve Değerlendirilmesi
……………………….. VALİLİĞİNE
(İl Sağlık Müdürlüğü)
GENELGE 2009/13
İlgi: 13/6/2008 tarihli ve 22456 sayılı genel yazımız,
8/5/2005 tarihli ve 25809 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Diyaliz Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin Komisyon başlıklı 15 inci maddesinde "Diyaliz merkezlerinin açılması için yapılan başvuruyu değerlendirmek üzere, her müdürlük nezdinde Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme Komisyonu teşkil olunur….. Başvurular, Komisyonda değerlendirilirken; il genelindeki diyaliz hasta sayısı, ikamet adresleri, ulaşım olanakları, mevcut cihaz sayısı ve diğer merkezlerin yerleşim durumu ve ildeki hastaların da ihtiyaçları ve hizmet kalitesi göz önünde bulundurularak, belirli bir plan ve program dahilinde değerlendirilir ve kaynakların uygun kullanımına ve atıl kapasiteye yol açılmamasına dikkat edilir." hükümleri yer almaktadır.
Bahsedilen Yönetmelik hükümlerine fiilen işlerlik kazandırarak ülke genelinde diyaliz hizmetlerinin etkin ve verimli sunumu ile atıl kapasiteyi önlemek bakımından ilgide kayıtlı genel yazımızla illerindeki mevcut durumun değerlendirilerek il genelinde planlama konusunda Komisyon kararı alınarak uygulama yapılması istenmişti.
Konu ile ilgili bahsedilen Komisyon kararları Genel Müdürlüğümüze bildirilmiş ve konu, Diyaliz Bilimsel Danışma Kurulunda görüşülmüş olup, yeni açılacak diyaliz merkezi ve faal diyaliz merkezlerindeki cihaz artırımı taleplerinin değerlendirilmesinde esas alınması gereken hususlar aşağıda belirlenmiştir.
1. Hemodiyaliz tedavisinin kaynak israfı ve atıl kapasiteye yol açılmaksızın kaliteli, hakkaniyete uygun ve verimli bir şekilde sunulması ve denetim kolaylığı sağlanması amacıyla iller tek bölge olarak kabul edilir. Ancak ihtiyaç halinde iller; demografik yapı, son dönem böbrek yetmezlikli hastaların bölgesel dağılımı ve diğer epidemiyolojik özellikler dikkate alınarak birden fazla bölgeye ayrılabilir. Bölgelendirme işlemi, Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme Komisyonu önerisi, valiliğin teklifi ve Bakanlığın Onayı ile yapılır.
2. Bir bölgede cihaz artırımı yapabilmek için hemodiyaliz cihazı başına düşen hasta sayısının (Hasta/Cihaz oranının) dört veya üstü olması; yeni bir merkez açabilmek için ise beş veya üstü olması, o bölgenin hedef doluluk oranı olarak tanımlanır.
Bölgedeki toplam hasta/cihaz oranları bu sayıların altında ise cihaz artırımı veya yeni merkez açılmasına müsaade edilmez. Bu orana; hepatitli hasta ve cihazlar, hastanelerin rutin diyaliz hizmeti dışındaki acil hizmetler için kullandıkları cihazlar ile Bakanlıkça ruhsatlandırılmış diyaliz eğitim merkezleri 25 cihaz sayısına ulaşana kadar dahil edilmez.
3. Cihaz arttırımı için veya yeni merkez açılabilmesi için hedef doluluk oranları yukarıda belirtilen değerlerin üzerinde ise bölge toplamında artırılabilecek cihaz sayısı veya yeni açılması gereken merkez durumu değerlendirmeye tabi tutularak 6 ayda bir defa ( her yıl Ocak ve Temmuz ayı içinde) İl Sağlık Müdürlüğü tarafından ilan edilir. Diyaliz merkezleri altı aylık sürenin herhangi bir döneminde taleplerini sağlık müdürlüğüne iletmek ve sağlık müdürlüğü de bu talepleri yapacakları ilandan sonra on beş gün içinde bu Genelge kapsamında değerlendirerek sonuçlandırmak zorundadır.
4. Bölgedecihaz arttırım isteği yoksa veya hasta/cihaz oranı beşin üzerindeyse yeni merkez açma başvuruları değerlendirmeye alınır. Yönetmeliğe göre tatil diyalizi yapmak üzere sağlık müdürlüklerine başvuran merkezlerin cihaz artırmadaki hedef doluluk oranı üç olarak değerlendirilir. Bölgesel iklim ve coğrafi şartlar nedeniyle üçüncü seansın yapılamadığı bölgelerde ise Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme Komisyonu önerisi, sağlık müdürlüğünün teklifi ve Valilik Onayı ile yeni merkez açılması için hasta/cihaz oranı dört olarak değerlendirilebilir. Bölgesel hedef doluluk oranlarının geçildiği durumlarda merkez olarak hasta/cihaz oranları dördün altında (Tatil diyalizi yapacak merkezler için üçün altı) olan diyaliz merkezleri herhangi bir talepte bulunamaz.
5. Cihaz arttırımı başvurusunda bulunan merkeze bir defasında en fazla beş olmak üzere cihaz arttırma izni verilir. Bir bölgede birden fazla sayıda cihaz artırım başvurusu olması durumunda talepler aşağıda belirtilen öncelik sırasına göre değerlendirilir:
a) 25' ten az olmak kaydıyla cihaz sayısı düşük olan merkez,
b) Cihaz sayıları 25' ten fazla olmak kaydıyla hasta/cihaz oranı yüksek merkez,
c) Daha önce cihaz artırımı yapmamış merkez,
d) Diyaliz merkezinin müstakil binada olması.
6. Yeni merkezin cihaz sayısı başlangıçta 25' ten daha fazla olamaz. Cihaz arttırımları en fazla 50'ye kadar yapılabilir. Cihaz sayısı 50'ye ulaşan bu yeni merkezler ile halen cihaz sayısı 50'den fazla olan merkezler Bakanlıkça yapılacak yeni düzenlemeye kadar cihaz arttırım talebinde bulunamazlar.
Aynı bölgede birden fazla yeni merkez açma başvurusu bulunması durumunda öncelik sırası şu şekilde belirlenir.
a) O bölgede daha önceden açılmış merkezi olmayanlar
b) Müstakil binada kurulacak merkez,
Yukarıdaki şartlarda birden fazla başvuru olması durumunda ise noter huzurunda kura çekilir.
7. Merkez kurma başvuru sahibinin, merkezi 6 ay içerisinde kuracağına dair noter onaylı taahhütname vermesi gerekir. Başvuru sahibi ilk üç ay süre içerisinde, merkezi kuracağı mekan için tapu ya da kira sözleşmesini, merkezin 1/100 ölçekli projesini sağlık müdürlüğüne sunmak zorundadır. Bunu gerçekleştiremeyen başvuru sahibinin merkez kurma izni iptal edilir. Dosyayı hazırlayan başvuru sahibinin 6 ay içerisinde merkezi hasta kabulüne hazır hale getirmesi gerekir. Bu şartları yerine getirmeyen başvuru sahibi üç yıl süreyle diyaliz merkezi açmak için tekrar başvuruda bulunamaz. Merkez açmak için başvuranlara Genelgenin bu maddesiyle ilgili ayrıca yazılı bilgilendirme yapılması gerekir.
8. Özel hastaneler bünyesindeki diyaliz merkezleri öncelikle özel hastaneler ile ilgili mevzuatına tabi olup, buna göre diyaliz merkezi açılabilecek ise bu Genelge'deki hükümlere göre işlem yapılır.
İliniz Diyaliz Merkezleri Değerlendirme Komisyonunca bu Genelgenin yayım tarihinden önce alınan kararlar doğrultusunda devam eden yeni diyaliz merkezi açılması ve cihaz artırımı işlemlerine Komisyonunuz tarafından alınan kararlar doğrultusunda devam edilmesi ve alınmış olan kararların bir hafta içinde Bakanlığımıza gönderilmesi;
Yeni diyaliz merkezi açılması ve faal diyaliz merkezi cihaz artışı işlemlerinde yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde iliniz Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme Komisyonunca alınacak planlama kararına göre işlem yapılması, alınacak Komisyon kararlarının iliniz genelinde duyurulmasının sağlanması hususunda;
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Prof. Dr. Nihat TOSUN
Bakan a.
Müsteşar V.
Gereği:
81 İl Valiliği