Düzenli doktor kontrollerini aksatmayan diyabetlilerin vitamin gereksinimleri, normal sağlıklı kişilerde olduğu gibidir. Beslenme programına uyuluyorsa, diyabetlilerin büyük çoğunluğunda vitamin ve mineral ilavesine gerek yoktur. Yapılan çalışmalarda, tip 2 diyabetlilerde yağların oksidasyonunun artması sonucu, metabolik kontrolün azaldığı gösterilmiş ve oksidatif stresin diyabetik komplikasyonların oluşumunda rol oynayabileceği ileri sürülmüştür. Antioksidan bir vitamin olan E vitamini ilavesinin, diyabetlilerde oksidatif stresi azaltarak, metabolik kontrolü düzelttiği gösterilmiştir. Bu düzelmenin, ilaç şeklinde alınan E vitamininden daha çok, besinlerle alınan E vitamininden kaynaklandığı saptanmıştır. Önerilen ek E vitamini miktarları 100-200 mg/gün arasındadır. Diyabetlilerin C vitamini düzeyinin düşük olduğu, yapılan çalışmalarda saptanmıştır.
Gözlerinizi biberle koruyun
C vitaminin de antioksidan özelliği nedeniyle E vitamininde benzer etki göstereceği düşünülerek her öğünde, C vitamini kaynağı besinler (turunçgiller, domates, biber vb.) yenilmelidir. C vitamini antioksidan özelliğinden dolayı, vücudu enfeksiyondan ve bakteri toksinlerinden korur. Kanser, katarakt, kalp-damar hastalığı riskini azaltır. Diş sağlığında, yaraların kapanmasında, demir, kalsiyum ve folik asitin vücutta kullanılmasında, steroid hormonların sentezinde, bağışıklık sisteminin güçlü olmasında ve kolesterol metabolizmasında görevleri vardır. Kontrolü kötü olan diyabetli hastalarda, enfeksiyon, emilim bozukluğu var ise, vitamin ilaveleri gerekebilir. Uzun süren poliüri (çok idrara çıkma) var ise, suda eriyen vitaminlere (B ve C gereksinme artabilir.
Krom, Glikoz Tolerans Faktörü adı verilen bir maddenin yapısına girerek, vücudun şekeri kullanmasına yardım eder, yağın enerji için kullanılmasında rol alır. Kromun bağışıklık sisteminin güçlenmesinde de rolü vardır. Peki, fazlası zararlı mıdır?
Kalp sağlığı için kroma dikkat
Kromun aşırı dozları, diyetten kaynaklanmaz. Krom işleyen yerlerde çalışan insanlarda toksik etki görülebilir. Güvenilir doz sınırı olan 200 miligramın üzerine çıkıldığında, karaciğer bozukluğu ve akciğer kanseri oluşabilir. Öte yandan diyabetlilerin yüzde 25’inde kan magnezyum düşüklüğü olduğu belirtilmiştir. Magnezyum yetersizliği için yüksek risk taşıyan diyabetlilerde, serum magnezyum düzeylerine bakılması ve gerekiyorsa magnezyum ilavesi yapılması uygun olabilir.
Selahattin DÖNMEZ
sdonmez@sdonmez.com